17 września Kościół wspomina św. Hildegardę z Bingen

17 września Kościół wspomina świętą Hildegardę z Bingen – doktora Kościoła. Żyjąca w latach 1098-1179 niemiecka benedyktynka należała do najbardziej fascynujących postaci średniowiecza: była wizjonerką, lekarką, pisarką i kompozytorką oraz znawczynią ówczesnych nauk przyrodniczych.

Kult liturgiczny św. Hildegardy z Bingen rozszerzył 10 maja 2012 roku na cały Kościół papież Benedykt XVI, który uważa ją za jedną ze swoich mistrzyń duchowych; 7 października tegoż roku włączył ją – jako czwartą kobietę – do grona 35 doktorów Kościoła. W krajach języka niemieckiego Hildegard jest od wieków czczona jako święta. Benedykt XVI mówił o niej: „Hildegarda była mniszką benedyktyńską, żyjącą w centrum niemieckiego średniowiecza. Była prawdziwą nauczycielką teologii i głęboką znawczynią nauk przyrodniczych i muzyki”.

Urodziła się 16 września 1098 roku w Bermersheim w Hesji jako dziesiąte dziecko wysokiego urzędnika cesarskiego. Już jako siedmioletnie dziecko została poświęcona Bogu, a jej wychowaniem zajęła się benedyktynka Jutta ze Spanheim. Od tego czasu wychowywała się w opactwie benedyktyńskim w Disibodenbergu. W wieku 15 lat Hildegarda, która od młodości doznawała mistycznych wizji, zdecydowała się na prowadzenie życia mniszego. W 1147 roku założyła klasztor w Rupertsbergu koło Bingen nad Renem. W 1165 roku powołała kolejny klasztory w Eibingen k. Rüdesheimu. W nim zmarła 17 września 1179 roku.

Sławę w krajach języka niemieckiego przyniosły jej charyzmatyczny wystąpienia, w których Hildegarda nie tylko wzywała do nawrócenia nie tylko zwykłych ludzi, ale także krytykowała wysokich duchownych. W średniowieczu panowała opinia, że kobiety w ogóle nie były zdolne do własnego teologicznego myślenia. Hildegarda określiła się zatem jako „niewykształcona” i w swoim nauczaniu nawiązywała do wizji, których doświadczała od wczesnego dzieciństwa. U sławnej zakonnicy szukało rady coraz więcej osób.

Do dziś zachowało się wiele dzieł Hildegardy z dziedziny religii, medycyny, muzyki, etyki i kosmologii, cieszących się obecnie dużą popularnością. Na szczególną uwagę zasługuje trylogia: „Scivias” (1141-51), „Liber vitae meritorum” (1158-63) i „Liber divinorum operum simplicis hominis” (1163-73). Zachowało się też ok. 300 jej listów kierowanych m.in. do papieża, do Bernarda z Clairvaux, do cesarza Fryderyka Barbarossy.

Hildegarda z Bingen interesowała się również przyrodą, była pierwszą badaczką niemieckiej fauny i flory. Do dziś popularne są formułowane przez nią zasady medycyny naturalnej. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się np. rekolekcje połączone z postem wg. Św Hildegardy.

W Polsce znane są liczne, opracowane w formie poradników, książki świętej, np. „Medycyna dla kobiet”, „Przyrodolecznictwo”, „Program zdrowia Hildegardy z Bingen”, „Zioła z apteki św. Hildegardy” oraz bioprodukty oparte na recepturach świętej z Bingen.

W Legnicy działa Polskie Centrum św.  Hildegardy, założone przez Alfredę Walkowską, absolwentkę Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Centrum stawia sobie za zadanie propagowanie nie tylko kultu świętej, ale także wypracowanej przez nią medycyny, opartej na powrocie do natury. System leczenia Świętej znajduje praktyczne zastosowanie poprzez przywracanie harmonii ciała i ducha przy użyciu w pełni naturalnych, autentycznych metod średniowiecznej wizjonerki.

Dr Walkowska od ponad 30 lat popularyzuje w naszym kraju i za granicą wiedzę o św. Hildegardzie z Bingen. Jest dyrektorem studium św. Hildegardy Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, na Katedrze Nowej Ewangelizacji. Od 2007 roku jest związana z Benedyktyńskim Instytutem Kultury w Tyńcu poprzez zainicjowanie i prowadzenie warsztatów oraz rekolekcji z postem według św. Hildegardy, a także kongresów międzynarodowych poświęconych niemieckiej mistyczce, uzdrowicielce i reformatorce religijnej..

Dr. Walkowska dała początek fali ogromnego zainteresowania Świętą znad Renu w Polsce swoją książką „Powrót do harmonii”. Była to pierwsza polska prezentacja programu zdrowia według św. Hildegardy. Dużym za interesowaniem cieszą się sklepy w Legnicy, Krakowie , czy w podwarszawskim Józefowie , z „najpopularniejszymi produktami hildegardowymi”, prowadzące również sprzedaż internetową.

Św. Hildegarda do dziś inspiruje. Płyta zespołu wokalnego Gothic Voices z utworami św. Hildegardy z Bingen należy do najlepiej sprzedających się płyt z muzyką klasyczną na świecie. Od kilku lat  w krakowskim klasztorze dominikanów Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny organizuje Warsztaty Muzyki Niezwykłej. Przed dwoma laty na hasło przewodnie tego wydarzenia wybrano:  „Powstaje z ognia” – zaczerpnięte z jej tekstów słowa opisujące hiacynt. 

Dekretem z 2 lutego 2021 Watykańska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wpisała troje świętych doktorów Kościoła do Ogólnego Kalendarza Rzymskiego. Obok Grzegorza z Nareku (27 lutego) i Jana z Avili (10 maja) jest również wspominana 17 września święta  Hildegarda z Bingen.