450 lat Zakonu Karmelitów Bosych

O tym, że w pierwszą niedzielę Adwentu, 28 listopada 1568 roku – dokładnie 450 lat temu – kilku śmiałków rozpoczęło nowe, eksperymentalne życie wspólnotowe w Duruelo przypomina o. Damian Sochacki OCD, redaktor naczelny dwumiesięcznika „Głos Karmelu”. W związku z jubileuszem we wszystkich klasztorach karmelitów bosych na świecie celebrowane są dziś nabożeństwa dziękczynne – zakonnicy odnawiają śluby zakonne, mają miejsce sesje, sympozja naukowe i imprezy kulturalne.

Z okazji powstania Zakonu Karmelitów Bosych (OCD) zrealizowano projekt zatytułowany „Czerpać ze źródła”. Przedsięwzięcie zaowocowało pracą zbiorową, która jest swoistą syntezą historyczno-teologiczną, obejmującą wydarzenia i osoby, dzięki którym zrodziła się w Kościele nowa rodzina zakonna. W dzieło zaangażowali się polscy karmelici bosi, w różnym wieku, z różnym doświadczeniem, duszpasterze i profesorowie, wychowawcy i spowiednicy.

Jak zaznacza o. Sochacki, który obok o. Jerzego W. Gogoli OCD jest współredaktorem publikacji, dwóch bohaterów tej historii to młody Jan od Krzyża, którego św. Teresa pozyskała w kryzysowym dla niego momencie, oraz Antoni de Heredia, doświadczony przełożony.

Według karmelity, 450 lat od tamtego wydarzenia charyzmat karmelitów bosych jest „nadal żywym płomieniem”. „Nadal przyciąga mężczyzn pochodzących z różnych kultur, mówiących różnymi językami, posiadających różne doświadczenia i osobiste historie. Ten styl życia, i nie chodzi tu jedynie o charakterystyczny habit czy zwyczaje, przyciąga ludzi, którzy jak św. Jan od Krzyża nie znajdują satysfakcji w swoim dotychczasowym życiu, odczuwają brak i gotowość do kochania przerastające ludzki świat. Ten bosy styl to przede wszystkim zwrot od świata rzeczy w stronę świata osób. Nasi protoplaści z Duruelo nie stworzyli kolejnej Kartuzji, nie zamknęli drzwi swojego Nazaretu, aby cieszyć się pokojem z dala od wewnętrznych ludzkich wojen i żyć jak mali hobbici w sielankowym Shire – jeśli nie trwali na rozmowie z Jezusem, szli do pobliskich wiosek i głosili, spowiadali, rozmawiali. Wszystko miało w ich życiu swoje miejsce, chociaż nie brakowało im problemów” – wyjaśnił.

Krakowska Prowincja Karmelitów Bosych dla uczczenia jubileuszu przygotowała muzyczno-wizualny projekt, kierowany przez o. Mariusza Wójtowicza OCD. Powstał w ten sposób teledysk z muzyką Michała Zatora do tekstu br. Marcina Wojnickiego OCD, zatytułowany „Duruelo – skromny początek, wielkie dzieło”. Kierownikiem produkcji i scenarzystą był Marek Domagała.

Zakon karmelitów powstał na przełomie XII i XIII w. na Górze Karmel w Ziemi Świętej. W XVI w. św. Teresa od Jezusa i św. Jan od Krzyża podjęli się w Hiszpanii jego reformy, wskutek czego powstały dwie gałęzie karmelitów, tj. karmelici dawnej obserwy, zwani trzewiczkowymi (OCarm – Ordo Carmelitarum) i karmelici bosi (OCD – Ordo CarmelitarumDiscalceatorum).

Pierwsi przybyli do Polski jeszcze przed reformą, tj. w 1397 r. Osiedlili się w Krakowie „na Piasku”, w klasztorze ufundowanym przez św. Królową Jadwigę. Natomiast karmelici bosi założyli pierwszy klasztor w Polsce, także w Krakowie, w 1605 r. Obie gałęzie zakonu, zwłaszcza w Polsce, współpracują ze sobą, wydają wspólny kalendarz liturgiczny, posługują się w liturgii tymi samymi księgami, zapraszają się wzajemnie z celebrami i konferencjami duchowymi.