60 lat temu patriarcha Bartłomiej został diakonem

Sześćdziesiąt lat temu obecny patriarcha ekumeniczny Bartłomiej przyjął święcenia diakonatu. Z tej okazji w cerkwi św. Jerzego w jego rodzinnej wsi Agioi Theodoroi na wyspie Imbros odbyły się uroczystości z udziałem jubilata, a także patriarchy aleksandryjskiego Teodora oraz metropolity Epifaniusza, zwierzchnika Prawosławnego Kościoła Ukrainy.

Dziś rano koncelebrowali oni Świętą Liturgię wraz z przedstawicielami Kościoła Grecji i Kościoła Cypru. Wczoraj natomiast w ich obecności odprawiono nieszpory, po których przemówił Bartłomiej.

Przypomniał, że patriarcha Teodor jest jego bliskim współpracownikiem, który wspierał nie tylko sobór wszechprawosławny na Krecie w 2016 roku, ale także uznanie autokefalii Prawosławnego Kościoła Ukrainy, podobnie jak arcybiskupi: Hieronim z Grecji i Chryzostom z Cypru.

Metropolitę Epifaniusza nazwał „nowym liderem Kościoła prawosławnego” i przypomniał, że przyznając PKU autokefalię, wziął pod uwagę prośbę milionów prawosławnych na Ukrainie.

Bartłomiej urodził się 29 lutego 1940 r. jako Dimitrios Archondonis na tureckiej wyspie Imbros. Studiował w, zamkniętej później przez władze tureckie, Wyższej Szkole Teologicznej na wyspie Chalki. Podczas święceń diakonatu w 1961 r. otrzymał imię apostoła Bartłomieja. Kolejne studia odbył w Instytucie Studiów Wschodnich Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, gdzie w 1968 r. uzyskał doktorat z zakresu wschodniego prawa kanonicznego. Studiował również w Instytucie Ekumenicznym w szwajcarskim Bossey oraz na uniwersytecie w Monachium. Jest współtwórcą Stowarzyszenia Prawa Kanonicznego Kościołów Wschodnich.

Święcenia kapłańskie przyjął w 1969 r. W latach 1968–1972 był asystentem dyrektora Kolegium Teologicznego w Chalki, a następnie do 1990 r. dyrektorem biura swojego poprzednika, patriarchy ekumenicznego Dimitriosa. W 1973 r. został wybrany metropolitą Filadelfii, a w 1990 r. metropolitą Chalcedonu.

Jako metropolita Chalcedonu Bartłomiej I został w 1990 r. najwyższym rangą metropolitą Świętego Synodu i przewodniczył kilku komisjom, w tym w dziedzinie prawa kanonicznego i ds. ekumenizmu. W 1991 r. został wybrany na patriarchę ekumenicznego i 270. następcę apostoła Andrzeja.

Patriarcha mówi po grecku, turecku, włosku, niemiecku, francusku i angielsku, zna łacinę i klasyczną grekę. Otrzymał ponad 30 doktoratów honorowych uczelni teologicznych i świeckich, m.in. Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (16 października 1998) i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (20 sierpnia 2010), a także w Grecji, USA, Wielkiej Brytanii, Belgii, Rumunii, Rosji, na Filipinach i w wielu innych krajach. W 1997 r. otrzymał Złoty Medal Kongresu Stanów Zjednoczonych.

Patriarcha jest uważany za człowieka bardzo otwartego. Z papieżem Benedyktem XVI (2005–2013), który odwiedził go w Stambule w 2006 r., wznowił rozmowy między Kościołem katolickim i prawosławnym, których nie prowadzono od kilku lat. Z następcą Benedykta XVI, Franciszkiem, Bartłomiej nadał dalszy impuls procesowi dialogu i zbliżenia. „Chemia” między nimi jest bardzo widoczna. Patriarcha często odwiedza papieża w Watykanie. 19 marca 2013 r., jako pierwszy od niemal tysiąca lat patriarcha Konstantynopola, był obecny na inauguracji pontyfikatu papieża. Z kolei Franciszek był u niego w Fanarze w 2014 r. Światowym echem odbiły się „historyczne i przełomowe” wizyty papieża i patriarchy w obozach dla uchodźców na greckiej wyspie Lesbos w 2016 r. oraz w bazylice Grobu Pańskiego w Jerozolimie w 2014 r. Ponadto w 2016 i 2018 r. patriarcha przyjął zaproszenie papieża na modlitwy o pokój w Asyżu i Bari. Ostatnio widzieli się we październiku 2020 r.