75 lat temu ukazał się pierwszy numer „Tygodnika Powszechnego”

Pierwszy numer „Tygodnika Powszechnego” ukazał się z datą 24 marca 1945 roku. Przez 75 lat redakcja z ul. Wiślnej w Krakowie przygotowała 3690 numerów „katolickiego pisma społeczno-kulturalnego”. Jest najstarszym, ogólnopolskim, katolickim tygodnikiem społeczno – kulturalnym.

W latach 2013-2020 Tygodnik Powszechny był najszybciej rosnącym tygodnikiem opinii w Polsce, a w połowie tych lat jako jedyny tygodnik opinii notował wzrost liczby czytelniczek i czytelników.

Stronę internetową pisma odwiedza 460 tysięcy unikalnych użytkowników miesięcznie, w ostatnich 30 dniach odnotowano ponad milion odsłon. 20 tysięcy czytelników otrzymuje newsletter. Tytuł ma 110 tysięcy fanów na Facebooku i 50 tysięcy obserwujących na Twitterze.

Istnieją już trzy równoległe serie wydawnicze: tygodnik TP, tematyczny kwartalnik „Tygodnik Powszechny – Wydanie Specjalne”, którego ostatnie trzy numery zatytułowane były: „Moc kobiet”, „Halo, tu Ziemia”, „Zwierzenia zwierząt”.

Nieregularnie ukazuje się „Tygodnik Powszechny – Historia”, ostatnie trzy numery to jubileuszowy „Raport z przyszłości”, „85. Boniecki” – na urodzony ks. Adama Bonieckiego oraz „Dał nam siłę”, na 40-lecie wyboru Wojtyły na papieża.

Dostępny jest także Podkast Powszechny, gdzie swoje cykle publikują Łukasz Lamża (nauka), Magdalena Łanuszka (sztuka średniowieczna) oraz rozmowy, najnowsze z reporterem Wojciechem Jagielskim czy Wojciechem Mannem.

Tygodnik Powszechny powstał w marcu 1945 z inicjatywy arcybiskupa metropolity krakowskiego Adama Stefana Sapiehy. Wydawcą była krakowska kuria. Wśród założycieli pisma znaleźli się Jerzy Turowicz, ks. Jan Piwowarczyk, Antoni Gołubiew, Zofia Starowieyska-Morstinowa, Stanisław Stomma, Paweł Jasienica, Stefan Kisielewski; później do redakcji dołączyli m. in. Józefa Hennelowa, Jacek Woźniakowski, ks. Andrzej Bardecki, Krzysztof Kozłowski, Tadeusz Żychiewicz, Władysław Bartoszewski.

W 1953 r. pismo zostało zamknięte przez władze komunistyczne za odmowę publikacji odredakcyjnego nekrologu Stalina. W grudniu 1956 r. wznowiono wydawanie „Tygodnika”, a od tego czasu formalną odpowiedzialność za pismo przejęła grupa katolików świeckich. Redaktorem naczelnym “TP” był – od 1945 r. do stycznia 1999 r. – Jerzy Turowicz. Od 1999 r. redaktorem naczelnym był ks. Adam Boniecki, którego w 2011 roku zastąpił Piotr Mucharski.

W 2002 roku powołano Fundację Tygodnika Powszechnego, która dziś jest większościowym udziałowcem „Tygodnik Powszechny Spółka z o.o.” – wydawcy czasopisma. W 2007 roku z pomocą w trudnościach finansowych przyszła Grupa ITI, która – jak zapewnia Piotr Mucharski – zostawiła pismu autonomię. W grudniu 2011 r. Grupa ITI przekazała w drodze darowizny na rzecz Fundacji Tygodnika Powszechnego wszystkie swoje udziały. 5 września 2014 w Krakowie Fundacja Centrum Kopernika, założona przez ks. Michała Hellera, objęła mniejszościowy pakiet udziałów w spółce.

W pierwszych latach powojennych na łamach „Tygodnika Powszechnego” publikowali m.in. Antoni Gołubiew, Stanisław Stomma, Zofia Starowieyska-Morstinowa, Hanna Malewska, Paweł Jasienica, Stefan Kisielewski, Jacek Woźniakowski, Jan Józef Szczepański, Zbigniew Herbert, Leopold Tyrmand.

Od debiutu w 1949 roku swoje artykuły i wiersze publikował w „Tygodniku” młody ksiądz Karol Wojtyła. Pozostał autorem pisma także jako biskup, metropolita krakowski i kardynał.

W okresie Soboru Watykańskiego II „Tygodnik” stanowił dla polskich czytelników główne źródło informacji o tym wielkim wydarzeniu w życiu Kościoła powszechnego w XX wieku. W latach 70. symbolem pojednania pomiędzy katolickimi i laickimi środowiskami polskiej inteligencji stało się nawiązanie stałej współpracy z „Tygodnikiem” przez Antoniego Słonimskiego.

Na łamach „Tygodnika” ukazywały się teksty m.in. Stanisława Lema, Jana Nowaka Jeziorańskiego, Julii Hartwig, Ryszarda Kapuścińskiego, Leszka Kołakowskiego, Barbary Skargi, Jacka Dukaja, abp. Józefa Życińskiego, ks. Józefa Tischnera, Czesława Miłosza, Zygmunta Kubiaka, ks. Stanisława Musiała. Ostatni wiersz Wisławy Szymborskiej opublikowany przed śmiercią Noblistki opublikowano na łamach pisma. Wielu redaktorów „Tygodnika”, jak Józefa Hennelowa, Krzysztof Kozłowski i Władysław Bartoszewski, i współpracowników, jak Tadeusz Mazowiecki, zaangażowało się w budowę III Rzeczpospolitej.

Dziś na łamach „Tygodnika Powszechnego” publikują m.in. abp Grzegorz Ryś, ks. Andrzej Draguła, ks. Michał Heller, ks. Jacek Prusak, o. Ludwik Wiśniewski, s. Barbara Chyrowicz, Piotr Sikora, Wojciech Jagielski, Zuzanna Radzik, Andrzej Stankiewicz, Katarzyna Kubisiowska, Łukasz Lamża, Adam Robiński, Stanisław Łubieński, Ryszard Koziołek, Jakub Majmurek, Paweł Bravo, Andrzej Stasiuk, Rafał Woś, Anna Dziewit-Meller, Anna Goc, Przemysław Wilczyński, Ewelina Burda, Monika Ochędowska, Karolina Przewrocka-Aderet, Marek Bieńczyk, Krystian Lupa i Jan Klata.

Od 1993 roku Tygodnik Powszechny przyznaje honorową nagrodę „Medal św. Jerzego”. Przyznawany jest za „zmagania ze złem i uparte budowanie dobra w życiu społecznym ludziom, którzy wykazują szczególną wrażliwość na biedę, krzywdę, niesprawiedliwość i wrażliwość tę wyrażają czynem”. Projektantem medalu jest krakowski rzeźbiarz Maciej Zychowicz. Na medalu wypisany jest fragment Psalmu 37: „Powierz Panu swą drogę, zaufaj Mu, a On sam będzie działał. On sprawi, że twa sprawiedliwość zabłyśnie jak światło, a prawość Twoja, jak blask południa”. Laureatami Medalu św. Jerzego byli m.in. ks. Jan Kaczkowski, ks. Wacław Hryniewicz, ks. Tomás Halík, abp Alfons Nossol, ks. Arkadiusz Nowak, ks. Jan Sikorski, rabin Michael Schudrich, Anna Dymna, Danuta Wałęsa, Karol Modzelewski, abp Józef Życiński, Norman Davies, Václav Havel, Adam Michnik, bp Tadeusz Pieronek, Janina Ochojska i Jacek Kuroń, prymas Polski abp Wojciech Polak.