Krzyżmo, wino i woda czyli o sakramentalnym postrzeganiu świata

W Wielki Czwartek 2008 r. miałem szczęście być w bazylice św. Piotra i celebrować z Ojcem Świętym Benedyktem XVI Mszę Krzyżma Świętego. My kapłani przybyli na swe święto wypełniliśmy wtedy ponad połowę bazyliki. Razem odnowiliśmy nasze przyrzeczenia kapłańskie i wysłuchaliśmy papieskiej refleksji o kapłaństwie.

W centralnej, bardzo teatralnej, części liturgii Ojciec Święty poświęcił oleje święte. Wniesiono potężne anafory pełne oleju: najpierw olej chorych używany w sakramencie namaszczenia chorych, następnie olej katechumenów którym naznacza się kandydatów do chrztu. W trzeciej kolejności wniesiono właściwy olej święty, będący mieszaniną oliwy z wonnym balsamem i nazywany krzyżmem. Stosuje się go do namaszczania nowo ochrzczonych i bierzmowanych oraz przyjmujących sakrament święceń kapłańskich i biskupich. Krzyżmo jest również używane podczas obrzędów poświęcenia kościoła i ołtarza.

Przewodnik liturgiczny przygotowany na tę okazję tłumaczył, że olej pozyskiwany z oliwek jest podobnie jak powietrze, woda, czy światło elementem otaczającego nas kosmosu, który ukazuje dary Boga Stworzyciela, Zbawiciela i Uświęciciela. Olej niesie w sobie specjalną woń, działa terapeutycznie i wzbogaca stół biesiadny. Dzięki tej swej bogatej naturze został włączony w symbolikę biblijno-liturgiczną i wyraża namaszczenie Ducha który uzdrawia, opromienia, pociesza, uświęca oraz nasyca darami i charyzmatami całe ciało Kościoła.

Była to zatem Liturgia pełna znaków stworzenia. A przecież w każdej Mszy Świętej jako dary eucharystyczne ofiarujemy przecież chleb i wino mówiąc: “Błogosławiony jesteś, Panie Boże wszechświata, bo dzięki Twojej hojności otrzymaliśmy chleb, który jest owocem ziemi i pracy rąk ludzkich; Tobie go przynosimy, aby stał się dla nas chlebem życia. …bo dzięki Twojej hojności otrzymaliśmy wino, które jest owocem winnego krzewu i pracy rąk ludzkich; Tobie je przynosimy, aby stało się dla nas napojem duchowym.” Pojawia się tam i woda, której kropla tworzy “misterium wody i wina” przez które wyrażamy zarówno bóstwo jak i człowieczeństwo Jezusa Chrystusa.

Liturgia Paschalna jest przebogata w Wielkie Treści i liczne znaki. Warto znaleźć czas aby w niej uczestniczyć, a też wcześniej przygotować się, bo znak ma sens o ile jest właściwie odczytany…
Wszystkim moim czytelników życzę głębokich i twórczych doświadczeń paschalnych!

O. Stanisław Jaromi OFM Conv.

absolwent teologii i ochrony środowiska, doktor filozofii, od lat zaangażowany w chrześcijańską edukację ekologiczną, wieloletni delegat franciszkanów ds. sprawiedliwości, pokoju i ochrony stworzenia, przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu - REFA i szef portalu www.swietostworzenia.pl. Interesuje się sprawami dialogu pomiędzy nauką i wiarą, kulturą i duchowością, chrześcijańską wizją świata i różnymi nurtami ekofilozofii. Pracował duszpastersko w Czechach oraz w międzynarodowych centrach franciszkanów w Asyżu, Rzymie i Krakowie; obecnie mieszka w Radomsku.