Modlitwa, dobre dzieła i dialog mogą pokonać podziały

Wiemy, że tylko modlitwa, wspólne dobre uczynki i dialog są w stanie przezwyciężyć podział i zbliżyć nas do siebie nawzajem – napisał Franciszek w tradycyjnym przesłaniu do patriarchy konstantynopolskiego Bartłomieja z okazji święta św. Andrzeja Apostoła 30 listopada.

Dokument ten przekazała adresatowi delegacja Stolicy Apostolskiej, na której czele stoi kard. Kurt Koch, przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan.

Wymiana delegacji między Rzymem a Konstantynopolem z okazji najważniejszych świąt obu tych Kościołów chrześcijańskich, a więc ku czci świętych apostołów: Piotra [29 czerwca] i Andrzeja [30 listopada] „jest widzialnym znakiem głębokich więzi, które od zawsze nas łączą” – przypomniał papież w swym orędziu. Dodał, że jest ona również „wyrazem naszej tęsknoty za coraz głębszą wspólnotą, aż do tego dnia, gdy – jeśli Bóg tego zapragnie – będziemy mogli zaświadczyć o naszej miłości wzajemnej, dzieląc ten sam stół eucharystyczny”.

„Na tej drodze do przywrócenia wspólnoty eucharystycznej między nami wspiera nas wstawiennictwo nie tylko naszych świętych patronów, ale także zastęp męczenników wszystkich wieków, którzy «mimo dramatu podziału (…) zachowali w sobie tak radykalne i absolutne przywiązanie do Chrystusa i do Ojca, że byli zdolni nawet do przelania krwi»” – przypomniał Franciszek słowa św. Jana Pawła II z jego encykliki „Ut unum sint”.

„Źródłem prawdziwej zachęty” jest dla katolików mocne potwierdzenie zaangażowania Soboru Wszechprawosławnego, który w czerwcu br. obradował na Krecie, na rzecz przywrócenia jedności chrześcijan – zapewnił Franciszek. Jednocześnie zaznaczył, że „dzieje stosunków między chrześcijanami były niestety naznaczone konfliktami, które pozostawiły głębokie ślady w pamięci ludzi wierzących”. „Wiemy, że tylko modlitwa, wspólne dobre uczynki i dialog mogą być w stanie przezwyciężyć podziały i silniej zbliżyć nas do siebie nawzajem” – podkreślił autor przesłania.

Przypomniał, że dzięki dialogowi w ostatnich dziesięcioleciach katolicy i prawosławni zaczęli uznawać się wzajemnie za braci i siostry, doceniać wzajemnie dary drugiej strony i wspólnie głosić Ewangelię, służyć ludzkości i sprawie pokoju, wspierać godność ludzką i nieocenioną wartość rodziny, troszczyć się o potrzebujących oraz o stworzenie i nasz wspólny dom. Zaznaczył, że dialog teologiczny, prowadzony przez Wspólną Komisję Międzynarodową, także wniósł znaczący wkład do wzajemnego zrozumienia. Przypomniał w tym kontekście „z serdeczną wdzięcznością” o niedawnym dokumencie nt. soborowości i prymatu w pierwszym tysiącleciu. Jego zdaniem dokument ten, mimo utrzymujących się różnic, tworzy niezawodną podstawę dla wspólnego rozumienia prymatu w Kościele przez wszystkich chrześcijan Wschodu i Zachodu.

Papież przypomniał też niedawne spotkanie w Asyżu [we wrześniu br.] z udziałem chrześcijan innych wyznań i przedstawicieli różnych religii, którzy wystosowali wspólne wezwanie do pokoju na całym świecie. Zgromadzenie to „było radosną okazją do pogłębienia naszej przyjaźni, opartej na podzielanym wspólnie spojrzeniu na wielkie problemy dotyczące życia Kościoła i całego społeczeństwa”.

Zgodnie z wieloletnim zwyczajem, sięgającym 1969, delegacja watykańska wysokiego szczebla udaje się z okazji święta św. Andrzeja Apostoła, 30 listopada do Fanaru – dzielnicy Stambułu, siedziby Patriarchatu Ekumenicznego – aby przekazać patriarsze orędzie papieskie i wziąć udział w uroczystej liturgii sprawowanej w miejscowej katedrze św. Jerzego. Na czele delegacji stoi zazwyczaj przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan (do 1988 – Sekretariatu Jedności Chrześcijan) a w jej skład wchodzą członkowie tego urzędu. W latach 1979, 2006 i 2014 Stambuł odwiedzali w listopadzie osobiście papieże: Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek. Pierwszym natomiast biskupem Rzymu, który od czasu rozłamu między Kościołami Wschodu i Zachodu, przybył do Fanaru, był Paweł VI – przebywał tam w dniach 25-26 lipca 1967.

Obecnie delegacji przewodniczy kard. Kurt Koch, a jej członkami są sekretarz Rady bp Brian Farrell i podsekretarz prał. Andrea Palmieri, na miejscu zaś dołączył do nich nuncjusz apostolski w Turcji abp Paul F. Russell.