Patriarcha Cyryl: globalna herezja ubóstwienia człowieka, nowym bałwochwalstwem

W wielu kwitnących krajach podejmowane są próby ustanowienia prawa człowieka do swobodnego wyboru drogi życiowej – oświadczył patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl w stołecznej świątyni Chrystusa Zbawiciela. W kazaniu podczas nabożeństwa 20 marca, w Niedzielę Triumfu Prawosławia, nazwał on prawa człowieka „globalną herezją ubóstwienia człowieka, nowym bałwochwalstwem, które usuwa Boga z życia ludzi”.

Zgodnie z wielowiekowym zwyczajem i tradycją w niedzielę tę, po której rozpoczyna się prawosławny Wielki Post, w cerkwiach wypowiada się anatemy (klątwy) na herezje i heretyków. Jednakże Rosyjski Kościół Prawosławny (RKP) zaprzestał tej praktyki w czasach sowieckich, bo musiałby wówczas m.in. wyklinać bezbożny i bogoburczy ustrój komunistyczny. Obecnie w łonie rosyjskiego prawosławia nie ma jednolitych zasad sprawowania tego rodzaju obrzędów. Z drugiej jednak strony coraz częściej księża Patriarchatu Moskiewskiego stosują tego rodzaju praktyki, chociaż bez ogólnie przyjętych formuł.

Niespełna 70-letni obecnie zwierzchnik RKP, którego kariera kościelna rozpoczęła się w czasach wojującego ateizmu sowieckiego lat sześćdziesiątych XX wieku, i którego dziadek zginął w łagrze na Wyspach Sołowieckich, oświadczył, że takiego odrzucenia Boga z życia ludzi, jak dzieje się to dziś na Zachodzie, „w wymiarach globalnych nigdy jeszcze nie było”. „I właśnie na pokonanie tej herezji naszych czasów, której skutki mogą być apokaliptyczne, Kościół winien kierować siłę swego słowa i swoich myśli. Musimy bronić prawosławia” – zaapelował patriarcha.

Według niego w tym nowym okresie współczesności powszechnym kryterium prawdy stał się człowiek i jego prawa oraz „rozpoczęło się rewolucyjne wypędzania Boga z życia człowieka i społeczeństwa”. „Obecnie z coraz to nową siłą, tym razem już w wymiarach całej kuli ziemskiej, szerzy się ta idea życia bez Boga. I widzimy, jak to się dzieje” – dodał mówca. Wezwał wiernych, aby nie zamykali się w gettach, ale aby jak apostołowie wychodzili do świata i głosili Ewangelię.

Niedziela Triumfu Prawosławia (lub Prawowierności) jest ostatnią niedzielą przed prawosławnym Wielkim Postem, który rozpoczyna się nazajutrz. Jej nazwa nawiązuje do ostatecznego pokonania w połowie IX wieku w Cesarstwie Bizantyńskim herezji obrazoburstwa i przywrócenia kultu obrazów. Nawiązując do tych okoliczności w tym dniu w cerkwiach wypowiada się uroczyste formuły ekskomunik i potępień różnych herezji współczesnych – w ostatnich latach są to bardzo często ekumenizm i nieprawosławne wyznania chrześcijańskie, w tym katolicyzm. Obecnie, jak się okazało, do tej kategorii zwierzchnik RKP zaliczył prawa człowieka.