Warszawa: w Muzeum Wojska Polskiego otwarto wystawę o Żołnierzach Wyklętych

W Muzeum Wojska Polskiego z udziałem m. in. Wojciecha Fałkowskiego, sekretarza stanu w MON i biskupa polowego Józefa Guzdka odbył się wernisaż wystawy „Żołnierze Wyklęci. Niezłomni Bohaterowie nienazwanego powstania”. Organizatorami wystawy są Muzeum Wojska Polskiego oraz Fundacja Łączka we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.

Wystawa została włączona w program tegorocznych obchodów ku czci Żołnierzy Wyklętych, objętych Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, a także honorowym patronatem ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza.

Gości spotkania przywitał Zbigniew Wawer dyrektor Muzeum Wojska Polskiego. Przedstawił twórców wystawy i wyraził nadzieję, że uda się w przyszłości wyodrębnić salę muzealną, którą będzie można poświęcić walce polskiego podziemia niepodległościowego. Zaapelował do kombatantów oraz członków rodzin Żołnierzy Niezłomnych o przekazywanie pamiątek na ten cel.

Wiceminister Fałkowski podkreślił, że Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych obchodzony będzie dopiero po raz piąty, a pamięć o bohaterach narodowego podziemia była przez wiele lat fałszowana. – Polska poprzez swoje instytucje wyraźnie dziś stwierdza. Tak, to jest ta część chwały oręża polskiego, która weszła do historii i która stanowi podstawę obecnej formacji polskiego żołnierza i polskiej armii – powiedział. Wyraził wdzięczność wszystkim, którzy przyczynili się do przywrócenia pamięci o Niezłomnych.

W imieniu środowiska rodzin Żołnierzy Wyklętych słowa wdzięczności skierował Witold Mieszkowski, syn kmdr. Stanisława Mieszkowskiego, aresztowanego w przez funkcjonariuszy Głównego Zarządu Informacji Wojskowej i zamordowanego w 1952 roku w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. Przytoczył fragment listu z 1992 roku, skierowanego na ręce ówczesnego premiera Jana Olszewskiego, w którym rodziny zwracały się z prośbą o ekshumację spoczywających w kwaterze "Ł" na Powązkach Wojskowych Żołnierzy Niezłomnych. Podkreślił, że należy do "grona szczęśliwców", gdyż dzięki pracy dr. hab. Krzysztofa Szwagrzyka, pełnomocnika Prezesa IPN ds. poszukiwań nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego udało się w ostatnich latach odnaleźć i zidentyfikować część ofiar komunistycznego terroru.

Głos zabrał także Tadeusz Płużański, prezes Fundacji "Łączka", który poinformował, że dziś, podczas spotkania z Wojciechem Kolarskim, podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezydenta RP przekazano petycję podpisaną przez 80.000 osób, zwracającą uwagę na konieczność dalszych prac ekshumacyjnych oraz godnego upamiętnienia zamordowanych. – Nasi bliscy nadal, po 26 latach leżą w bezimiennych dołach śmierci – powiedział.
Jeden z twórców wystawy, Piotr Życiński, fotograf i dokumentalista podkreślił, że praca przy ekshumacjach była dla niego ogromnym przeżyciem i zaszczytem.

Otwarcie ekspozycji poprzedził występ Chóru Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego
Na przygotowanej wraz z Fundacją "Łączka" i Instytutem Pamięci Narodowej wystawie zaprezentowane zostaną sylwetki ośmiu Żołnierzy Niezłomnych: generała Augusta Fieldorfa "Nila", płk. Stanisława Kasznicy, rtm. Witolda Pileckiego, mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki", mjr. Hieronima Dekutowskiego "Zapory", mjr. Bolesława Kontryma "Żmudzina", kmdr. Stanisława Mieszkowskiego i por. Jana Rodowicza "Anody"oraz informacje dotyczące ich oprawców.

Ekspozycję wzbogacają pamiątki, dokumenty i przedmioty osobiste ze zbiorów rodzinnych oraz oryginalne dokumenty z Instytutu Pamięci Narodowej dotyczące Żołnierzy Niezłomnych.
Druga część wystawy poświęcona została "kwaterze Ł", Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie, tzw. "Łączce", ze zdjęciami ofiar stylizowanych kształtem na portrety trumienne, zaprezentowano również dokumentację fotograficzną z ekshumacji. Ta część ekspozycji, autorstwa Piotra Życieńskiego, zatytułowana została „Milcząc – Wołają”.
Po raz pierwszy zaprezentowano także oryginalne dokumenty z Centralnego Archiwum Wojskowego.
Wystawa będzie czynna do 20 marca.