Co ty tu robisz Eliaszu? – warszawskie obchody XIX Dnia Judaizmu

Msza św. „o uproszenie miłości”, Bliskie Spotkanie Chrześcijan i Żydów oraz dzień otwarty w stołecznych synagogach złożyły się na warszawskie obchody XIX Dnia Judaizmu. W tym roku przebiegał on pod hasłem „Co ty tu robisz Eliaszu?” zaczerpniętym z 1 Księgi Królewskiej (1 Krl 19, 9).

Specjalnie wybrane z Biblii czytania przybliżające postać proroka Eliasza odczytano podczas Mszy świętej, której w stołecznym kościele św. Alberta i św. Andrzeja przewodniczył biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej Michał Janocha. Sprawował ją według formularza mszalnego „O uproszenie miłości”.

Licznie przybyli warszawiacy modlili się za ofiary Holocaustu oraz o pokój na świecie a zwłaszcza na Bliskim Wschodzie. Wspomniano też 50-lecie deklaracji Soboru Watykańskiego II „Nostra Aetate” o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich.

Nawiązując do tegorocznego hasła obchodów Dnia Judaizmu bp Janocha przypomniał, że Eliasz w imię wierności Bogu musiał stanąć przeciw fałszywym prorokom i przeciwstawić się powszechnym opiniom. – To wszystko doprowadziło go do kryzysu, że wolał umrzeć aniżeli dalej żyć. Wtedy Bóg zesłał anioła. Anioł dał mu pokarm i mocą tego pokarmu prorok doszedł do góry Horeb. „Co Ty tu robisz Eliaszu?” pyta Bóg Eliasza na Horebie, zanim przyjdzie do niego w łagodnym powiewie wiatru – przypomniał biblijną historię Eliasza bp Janocha.

W kazaniu przytoczył trzy fragmenty poezji Romana Brandstaettera. – To trzy słowa jak trzy namioty, które chciał postawić św. Piotr na górze Tabor – wyjaśnił bp Janocha. Były to ujęte w poetyckiej formie: wesele w Kanie Galilejskiej, dramatyczne wołanie człowieka do Boga, który mimo wszystko nie przestaje mu wierzyć oraz pieśń biesiadników weselnych o tym, że miłość jest silniejsza niż śmierć.

Po Mszy świętej w kościele środowisk twórczych odbyło się Bliskie Spotkanie Chrześcijan i Żydów. Rozpoczynając je Bogdan Białek, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów przypomniał, że Dzień Judaizmu to okazja dla katolików, żeby przypomnieć sobie źródła wiary oraz nauczanie Kościoła na temat Żydów i judaizmu.

Jak stwierdził wiceprzewodniczący PRChiŻ, rok 2015 był bardzo bogaty w różne czyny w dziedzinie dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Jego dobrym podsumowaniem mogą być, zdaniem Białka, słowa przewodniczącego Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem bp. Mieczysława Cisło z wywiadu dla Katolickiej Agencji Informacyjnej o tym, że „Dzisiaj Kościół włącza się w walkę z antysemityzmem”. Katolicyzmu nie można pogodzić z antysemityzmem – zaznaczył.

Ważnym punktem spotkania było wysłuchanie po polsku i hebrajsku Psalmu 64 wraz z jego interpretacją żydowską i chrześcijańską. Według prof. Stanisława Krajewskiego, żydowskiego współprzewodniczącego PRChiŻ przesłaniem tego psalmu jest uznanie, że Prawo obowiązuje wszystkich, niezależnie od pozycji społecznej. Bóg sprawiedliwy jest ostatecznym obrońcą najsłabszych. Z kolei ks. Grzegorz Michalczyk, zwrócił uwagę, że kiedy chrześcijanie czytają ten psalm przychodzi im na myśl Jezus. Mówił, że Boże miłosierdzie zwraca się niejako przeciw Bożej sprawiedliwości, ale właśnie po to Jezus stał się człowiekiem, żeby zniszczyć grzech. Na krzyżu poniósł konsekwencje grzechu i w ten sposób została wymierzona sprawiedliwość.

W ramach wieczornego spotkania odbył się też dwugłos chrześcijańsko-żydowski. Rabin Stas Wojciechowicz z Synagogi Ec Chaim Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie skoncentrował się na postaci proroka Eliasza i haśle XIX Dnia Judaizmu „Co ty tu robisz Eliaszu? W interpretacji żydowskiej brzmi ono raczej jako pytanie Boga „Eliaszu co ci jest, co z tobą? Czego ci brakuje?” – wyjaśniał rabin.

Natomiast o. Stanisław Jaromi OFMConv. bazując na encyklice papieża Franciszka „Laudato si” swoje wystąpienie poświęcił wrażliwości i odpowiedzialności za świat stworzony. To nie jest kwestia „mody ekologicznej”, ale papieskie wezwanie do poważnej korekty naszego postępowania, stylu życia oraz wyborów konsumenckich. Nie ma alternatywy – przekonywał.

Gościem specjalnym Bliskiego Spotkania Chrześcijan i Żydów był Szymon Hołownia. W swoim wystąpieniu pt. „Jak robić dobrze, albo o spłacaniu długu wobec Afryki” opowiadał m.in. o założonej przez siebie Fundacji Kasisi i Fundacji Dobra Fabryka, wspierających dom dziecka w Zambii, hospicjum w Rwandzie i wiejski szpital w Kongo.

Organizatorami warszawskich obchodów XIX Dnia Judaizmu w Kościele katolickim były archidiecezja warszawska, Polska Rada Chrześcijan i Żydów oraz Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie.