Sanok: zmarł o. Andrzej Deptuch – więzień stalinizmu

W środę w Sanoku odbędzie się pogrzeb o. Andrzeja Deptucha OFMConv., niezłomnego franciszkanina, który w czasach stalinowskich był niewinnie więziony i torturowany. Przeżył 96 lat, z czego 73 w kapłaństwie.

O. Andrzej Deptuch zmarł 1 listopada w szpitalu w Sanoku. W tym mieście pracował od 1972 r. W czasie swojej ponad 70-letniej posługi kapłańskiej wygłosił ponad 200 serii rekolekcji i misji i to w czasach, kiedy Kościół był mocno napiętnowany przez komunistyczne władze życie, a praca kapłanów była bardzo trudna.

„Ojciec Deptuch to jeden z ostatnich żyjących w Sanoku przedstawicieli ‘pokolenia Kolumbów’. To kapłan niezłomny, który na własnej skórze odczuł ‘dobrodziejstwa’ systemu komunistycznego. Nie załamał się ani razu, mówił prawdę i tylko prawdę. Była ona dla niego najważniejsza” – napisali o zmarłym współbracie franciszkanie konwentualni z Sanoka.

Msza św. pogrzebowa zostanie odprawiona w środę 4 listopada o godz. 13.00 w kościele oo. franciszkanów w Sanoku. Po Mszy nastąpi pochówek na cmentarzu miejskim.

O. Andrzej Deptuch urodził się w 1919 r. w Łazach w gminie Rymanów. Na chrzcie św. otrzymał imię Tadeusz. We wrześniu 1933 wstąpił do Małego Seminarium Misyjnego Braci Mniejszych Konwentualnych w Niepokalanowie. W sierpniu 1937 rozpoczął nowicjat i otrzymał imię zakonne Andrzej. W tym czasie przebywał w Niepokalanowie, gdzie uczył się u boku późniejszego świętego o. Maksymiliana Marii Kolbego. Rok później rozpoczął studia w Seminarium Duchownym we Lwowie. 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów w Rohatynie, jednak wraz z towarzyszami zbiegł z konwoju i wrócił do Lwowa.

30 sierpnia 1942 r., przyjął święcenia kapłańskie z rąk abp. Eugeniusza Baziaka. O. Andrzej, oprócz pracy duszpasterskiej i zakonnej oraz obowiązków na studiach, działał także w konspiracji jako członek Armii Krajowej. Po wojnie mieszkał w klasztorze w Krakowie. Studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W czerwcu 1948 r. został aresztowany przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego we Wrocławiu, w związku z przechowywaniem dokumentów (skrzynki kontaktowej) organizacji antykomunistycznej Wolność i Niezawisłość (WiN). 30 listopada 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu skazał go na 6 lat pozbawienia wolności za pomoc członkom Okręgu Lwów AK-WiN. W czasie uwięzienia był bity, torturowany (m.in. za pomocą elektrowstrząsów), głodzony, pozbawiany snu. 9 lipca 1953 r. został zwolniony. Łącznie spędził w więzieniu 5 lat i 1,5 miesiąca. Mimo tortur nie zdradził informacji o członkach konspiracji, jednak w wyniku sadystycznych metod przesłuchań ucierpiało trwale jego zdrowie, m.in. doznał częściowej utraty słuchu.

Po wyjściu z więzienia o. Andrzej pracował w kościołach i klasztorach franciszkańskich w następujących miejscowościach: Lubomierz (1953-1954), Przemyśl (1954-1956), Jasło (1956-1959), Przemyśl (1959-1960), Radomsko (1960-1965), Kraków (1965-1968), Rychwałd (1968-1969), Legnica (1969-1972). 26 lipca 1972 r. został duszpasterzem przy kościele i klasztorze franciszkanów w Sanoku, w którym mieszkał do końca życia.

Otrzymał wiele odznaczeń i medali. Najważniejsze to: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany 11 stycznia 1995 r. przez prezydenta RP Lecha Wałęsę za wybitne zasługi w działalności na rzecz suwerenności i niepodległości Polski oraz zasługi w pracy duszpasterskiej oraz Krzyż Oficerski Odrodzenia Polski nadany 3 maja 2006 r. przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego za wybitne zasługi w działalności na rzecz niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za pracę społeczną w środowiskach kombatanckich.

11 listopada 2008 r. z postanowienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego został awansowany na stopień oficerski podporucznika nadany za zasługi w walce o wolność.

Osobie o. Andrzeja Deptucha poświęcony został film zrealizowany przez wrocławski oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Jego postaci poświęcono także nadzwyczajną sesję w ramach ogólnopolskiego projektu IPN pt. „Kamienie pamięci. Z modlitwą Ojczyźnie”, która odbyła się 20 marca br. w Sanockim Domu Kultury. Wówczas młodzież Zespołu Szkół Nr 1 w Sanoku przybliżyła jego postać w prezentacji multimedialnej.