Bp Śmigiel: Order św. Stanisława ostoją polskości

W Pelplinie odbyły się 10 maja uroczystości 250-lecia Orderu św. Stanisława Biskupa Męczennika. Centralnym punktem obchodu była Msza św. w bazylice katedralnej pod przewodnictwem biskupa pomocniczego diecezji pelplińskiej Wiesława Śmigla. Celebrans przypomniał, że twórca Orderu król Stanisław August Poniatowski „chciał, aby order był ostoją polskości”.

Liczne obecne damy i kawalerowie orderu z całej Polski uczestniczyli w Mszy św. oraz inwestyturze nowych dam, kawalerów i powołaniu Komandorii Pelplińskiej Przeoratu Pomorskiego. Obecny był IX Wielki Mistrz Orderu Jan Zbigniew hrabia Potocki.

Nawiązując do dzisiejszych czytań mszalnych bp Śmigiel proponował, aby patrzeć na 250-lecie Orderu św. Stanisława Biskupa w perspektywie miłości. Hierarcha zauważył, że ustanowienie Orderu przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1765 r. odbywało się w kontekście trudnej wówczas sytuacji politycznej w Polsce, „chciał, aby order był ostoją polskości”, dodał biskup. Kaznodzieja zauważył, że twórca Orderu wyznaczył temu przedsięwzięciu cztery zadania. Najpierw dozgonną wierność narodowi i państwu, co zdaniem biskupa pozostaje niezmienna aktualnym zadaniem. Bp Śmigiel podkreślił, że w Polsce istnieje dzisiaj pilna potrzeba „edukacji i formacji patriotycznej”, gdyż współczesność wymaga nie tylko „prostego przekazywania informacji o wydarzeniach historycznych, ale również wychowania młodego pokolenia, aby umiało ono ukochać swoją Ojczyznę”. Jest to konieczne, jak dodał kaznodzieja, nawet wtedy, gdy Polacy opuszczają Ojczyznę, powinni bowiem „mieć ją zawsze w swoim sercu”.

Drugi cel Orderu wyznaczony przez króla to „wspomaganie ubogich, chorych i poszkodowanych”, mówił hierarcha, akcentując, że tak realizowane inicjatywy mają wymiar miłości będącej również wyrazem patriotyzmu.

Mówiąc o kolejnym zadaniu Orderu św. Stanisława jakim jest „solidarność wśród konfratrów”, przypominał bp Śmigiel, że jest ona praktycznym realizowaniem miłości. Dodał, że damy i kawalerowie mają tak urzeczywistniać to zadanie, aby „innych ono zafascynowało”.

Jako ostatnie zobowiązanie dla członków Orderu, które wyznaczył mu król Stanisław Poniatowski biskup pomocniczy przywołał pamięć o zmarłych. W tym miejscu kaznodzieja stawiał retoryczne pytania: „komu przeszkadzały takie ideały?”. Odniósł się przez to do współczesnych głosów w Polsce, które każą katolikom „bać się Pana Boga w przestrzeni publicznej”. Hierarcha wyrażał zdziwienie, że nasilają się w Polsce tendencje nakazujące ludziom wierzącym „sprowadzać całe chrześcijaństwo do sfery prywatnej, najlepiej zamkniętej w domu i takiej, o której wstydzimy się komukolwiek powiedzieć, żeby nie narazić się innym”. „Te ideały, którymi kieruje się Order św. Stanisława pozwalają stanowić prawo, które nie jest skierowane przeciwko komukolwiek a jednocześnie daje wolność i pomoc drugiemu człowiekowi”, mówił biskup.

Na zakończenie główny celebrans dziękował działającym na terenie diecezji pelplińskiej komandoriom Orderu za obfitą działalność charytatywną a także obecność i przygotowywanie pięknej liturgii.

Uroczystość dopełniło wręczenie medali pamiątkowych osobom wspierającym i promującym działalność Orderu św. Stanisława na Pomorzu.

Ustanowiony przez króla Order miał służyć do nagradzania zasług społecznych dla Rzeczypospolitej. Kawalerowie Orderu zobowiązani byli do wspierania działalności charytatywnej króla. Po śmierci króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Order doświadczył „ciemnych czasów”, gdy przyznawali go zaborcy. W dniu 9 czerwca 1979 ówczesny Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie Juliusz Nowina-Sokolnicki, dekretem prezydenckim powołał ponownie Order św. Stanisława do polskich odznaczeń państwowych.

Ta patriotyczna decyzja o restytucji Orderu zamknęła ciemny okres w historii Orderu, przywracając narodowi polskiemu jego własność, stając się Odznaczeniem o zasięgu międzynarodowym. Mając Przeoraty w wielu krajach, łączy bardzo wielu ludzi w światłej idei charytatywnej.

Przeorat Pomorski zaczął działalność od 8 maja 2009 r. inwestyturą na Jasnej Górze w Częstochowie.