Katowice: ks. prof. Michał Heller doktorem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego

Na wniosek trzech Rad Wydziałów: Matematyki, Fizyki i Chemii; Nauk Społecznych i Teologicznego w środę, 11 marca br., w Sali Koncertowej Akademii Muzycznej w Katowicach nadano tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego ks. prof. Michałowi Hellerowi.

Uroczystości przewodniczył rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Wiesław Banyś, który podkreślił, że doktor, to ktoś, kto uczy. W tym kontekście zauważył, że ks. prof. Michał Heller oprócz ogromnego dorobku w sferze wiedzy i odkryć, które publikuje i o których uczy, ukazuje również poprzez swoje postępowanie i swoją postawę, że są takie wartości, które każdy przedstawiciel środowiska akademickiego w sobie mieć powinien to, co nazywamy wartościami etycznymi. – To jest równie ważne jak kompetencje merytoryczne, a czasem może i ważniejsze – podkreślił prof. Banyś.

Laudację wygłosił prof. zw. dr hab. Bogdan Dembiński. Recenzentami dorobku ks. prof. Michała Hellera byli ks. prof. Janusza Mączka z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, ks. prof. Andrzej Bronek z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz prof. Marek Biesiada z Uniwersytetu Śląskiego.

Prof. Bogdan Dembiński w laudacji przytoczył jedynie kilka ważniejszych informacji z życia naukowego ks. prof. Michała Hellera, gdyż – jak stwierdził – samo przedstawienie dokonań ks. prof. Hellera przekraczałoby ramy czasowe całej uroczystości. – Pozycja naukowa ks. prof. Michała Hellera jest pozycją szczególną. Należy on do czołówki światowej klasy naukowców i współpracuje z najwybitniejszymi przedstawicielami nauki na wielu kontynentach. Jest autorem ponad dziewięciuset prac opublikowanych w czasopismach naukowych na świecie. Jest członkiem znakomitych gremiów naukowych – wyliczał prof. Dembiński.

Jak stwierdził laudator, ks. prof. Heller jest niejako kontynuatorem Akademii Platońskiej, wykorzystuje w swoim myśleniu inspiracje płynące z filozofii platońskiej o racjonalności świata oraz o tym, że wszystko można opisać i zbadać za pomocą matematyki. Dodał, że widniejący na bramie Akademii Platońskiej napis „Niechaj nie wchodzi tu nikt, kto nie zna geometrii”, można umieścić dzisiaj nad wejściem do Centrum Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie, którego fundatorem jest ks. prof. Michał Herller. Wyjaśnił, że ten napis odzwierciedla rodzaj matematycznego porządku, według którego zbudowany jest wszechświat, a ks. prof. Heller nazywa ten rodzaj matematyki matematyką przez wielką literę „M”. – Należy ją odróżnić od matematyki przez małe „m”, która jest jedynie naszym ludzkim sposobem odczytania języka, w jakim został napisany projekt Wszechświata – zauważył autor laudacji. Tekst dyplomu wręczonego laureatowi odczytał po łacinie dziekan Wydziału Teologicznego UŚ ks. dr hab. Antoni Bartoszek.
Ks. prof. Michał Heller w swoim wykładzie mówił o racjonalności i sensie Wszechświata, podkreślając wyjątkowość człowieka, który go odkrywa i bada. – Wszechświat wygenerował procesy, które powołały do bytu gigantycznie nieprawdopodobny skutek: rozbłysk świadomości w mózgu i tak już nieprawdopodobnego organizmu – podkreślił.

Zgodnie z tematem krótkiego wykładu ks. prof. Heller pragnął w przystępny sposób wytłumaczyć racjonalność wszechświata i sensowność ludzkiego istnienia. – Gdyby istnienie człowieka było bezsensem, poprzez człowieka bezsens wciskałby się do racjonalności Wszechświata, rozsadzając tę racjonalność od wewnątrz. Dlatego uważam, że racjonalność Wszechświata, ten zadziwiający i „niezrozumiały” fakt, że Wszechświat daje się rozumieć, dostarcza, zapewne pośredniego, ale wymownego argumentu za sensownością ludzkiego istnienia. Jeżeli nie odwołamy się do pomocy religii, to nadal nie wiemy, co jest tym sensem, ale domyślamy się, że żyjemy w środowisku Racjonalności i Sensu – zauważył.

Wniosek o nadanie tytułu wybitnemu kosmologowi, filozofowi i teologowi został zatwierdzony przez Senat Uniwersytetu Śląskiego 27 stycznia 2015 r.

W uroczystości wzięli udział m.in. władze uczelniane Uniwersytetu Śląskiego oraz innych uczelni, metropolita katowicki abp Wiktor Skworc, abp senior Damian Zimoń, przedstawiciele władz parlamentarnych i samorządowych, rodzina i przyjaciele ks. prof. Michała Hellera.

Ksiądz profesor Michał Heller (ur. 12 marca 1936 w Tarnowie) jest laureatem nagrody J. Templetona, członkiem: Papieskiej Akademii Nauk, Obserwatorium Watykańskiego, European Society for the Study of Science and Theology, The Center for Theology and the Natural Sciences, European Physical Society, International Astronomical Union, International Society for General Relativity and Gravitation, International Society for Science and Religion, Petersburską Akademię Historii Nauki i Techniki, Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Astronomicznego i Towarzystwa Teologicznego, Kawalerem Orderu Orła Białego i Krzyża Komandorskiego Odrodzenia Polski, dyrektorem i założycielem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie, człowiekiem skromnym i pokornym o wielkiej pogodzie ducha i życzliwości dla świata i innych.