Pierwsza rocznica pontyfikatu Franciszka

Papież Franciszek obchodzi dzisiaj 1. rocznicę wyboru na Stolicę Piotrową. Wiadomość o decyzji Kolegium Kardynalskie o wyborze kard. Jorge Mario Bergoglio, arcybiskupa Buenos Aires na papieża podał 13 marca 2013 r. kardynał-protodiakon Jean-Louis Tauran oznajmiając z loggii bazyliki św. Piotra „radość wielką; mamy papieża”.

Wielkie tłumy wiernych z Włoch i całego świata, zgromadzone na Placu św. Piotra w Watykanie, przyjęły tę wiadomość z ogromną radością i entuzjazmem. Przed Bazyliką Watykańską zgromadziło się 100 tys. osób.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze daty z życia i pontyfikatu 266. następcy św. Piotra:

17 grudnia 1936: W Buenos Aires jako jedno z pięciorga dzieci w rodzinie włoskiego imigranta przychodzi na świat Jorge Mario Bergoglio. Jego rodzicami byli Mario Bergoglio i Regina z domu Sivori. Ma czworo rodzeństwa o imionach: Alberto Horacio, Óscar Adrián, Marta Regina i María Elena.

1955: Kończy technikum i broni dyplomu z chemii.

11 marca 1958: Wstępuje do Towarzystwa Jezusowego – nowicjat odbywał w Chile, gdzie kształcił się w zakresie przedmiotów humanistycznych, a następnie w Kolegium św. Józefa w podstołecznym San Miguel, gdzie uzyskał licencjat z filozofii. Studiował następnie literaturę i psychologię w Kolegium Maryi Niepokalanej w Santa Fe i w Kolegium Zbawiciela w Buenos Aires.

13 grudnia 1969: Przyjmuje święcenia kapłańskie, po czym kontynuuje studia w Hiszpanii.

22 kwietnia 1973: Składa śluby wieczyste w swym zakonie. Po powrocie do kraju był m.in. mistrzem nowicjatu, wykładowcą na wydziale teologicznym w swym dawnym kolegium w San Miguel,

1973-79: Prowincjał jezuitów w Argentynie.

1980-86: Rektor Colegio Maximo de San José w San Miguel.

20 maja 1992: Jan Paweł II mianuje 55-letniego wówczas jezuitę biskupem pomocniczym archidiecezji Buenos Aires; sakrę nowy hierarcha przyjął 27 czerwca tegoż roku z rąk ówczesnego arcybiskupa stolicy kard. Antonio Quarracino. Jego zawołaniem biskupim są słowa „Miserando atque eligendo”.

3 czerwca 1997: Jan Paweł II powołuje go na arcybiskupa koadiutora Buenos Aires z prawem następstwa.

28 lutego 1998: Jan Paweł II mianuje go arcybiskupem metropolitą tego miasta. 30 listopada tegoż roku papież mianował go jednocześnie ordynariuszem dla wiernych obrządków wschodnich w Argentynie, niemających własnego biskupa.

21 lutego 2001: Na konsystorzu Jan Paweł II włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego, przyznając mu jako kościół tytularny w Rzymie świątynię pw. św. Roberta Bellarmina. Jako biskup i kardynał hierarcha uczestniczył w wielu ważnych wydarzeniach kościelnych z Synodami Biskupów na czele. W latach 2005-11 przez dwie trzyletnie kadencje był przewodniczącym Argentyńskiej Konferencji Biskupiej.

18-19 kwietnia 2005: Wziął udział w konklawe, które wybrało Benedykta XVI.

2013

12 marca: Początek konklawe. Trwało ono zaledwie 24 godziny. Odbyło się pięć głosowań, z których ostatnie zostało powtórzone z powodu błędu formalnego (do jednej z kart do głosowania przykleiła się inna kartka).

13 marca: O godz. 19.06 pojawił się biały dym. Papieżem został kard. Jorge Mario Bergoglio, przyjmując imię Franciszka. Jest pierwszym jezuitą, a od niemal 200 lat pierwszym zakonnikiem na tronie św. Piotra, pierwszym spoza europy od trzynastu wieków i pierwszym pochodzącym z Ameryki. „Zanim biskup pobłogosławi lud, proszę was, byście pomodlili się do Pana o błogosławieństwo dla mnie” – powiedział w pierwszym przemówieniu. A przyjmując 16 marca dziennikarzy wyznał: „Och, jakże bardzo chciałbym Kościoła ubogiego i dla ubogich!”. Franciszek zamieszkał nie w Pałacu Apostolskim, tylko w Domu św. Marty – watykańskim hotelu.

19 marca: Rozpoczęcie posługi Piotrowej nowego papieża. Na plac św. Piotra przybyło niemal 200 tys. ludzi, w tym delegacje 130 państw. W homilii Franciszek przekonywał, że „prawdziwą władzą jest służba” i także papież musi „otwierać ramiona, aby strzec całego ludu Bożego oraz przyjąć z miłością i czułością całą ludzkość, zwłaszcza najuboższych, najsłabszych, najmniejszych”.

20 marca: Ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Bartłomiej proponuje papieżowi wspólną pielgrzymkę do Ziemi Świętej w 50. rocznicę historycznego spotkania patriarchy Atenagorasa z papieżem Pawłem VI. Do podróży ma dojść w maju 2014 r.

23 marca: Spotkanie dwóch papieży: obecnego i emerytowanego. Franciszek odwiedził Benedykta XVI w Castel Gandolfo.

5 kwietnia: Franciszek zapowiada stanowczą walkę z nadużyciami seksualnymi duchownych. W rozmowie z prefektem Kongregacji Nauki Wiary abp. Gerhardem Ludwigiem Müllerem papież polecił, aby kontynuując linię obraną przez Benedykta XVI zdecydowanie działała ona w sprawach dotyczących nadużyć seksualnych duchownych wobec osób niepełnoletnich. Chodzi przede wszystkim o kontynuowanie środków ochrony nieletnich, pomoc dla osób, które w przeszłości były ofiarami nadużyć, postępowań wobec winnych oraz zaangażowanie konferencji episkopatów w sformułowanie i aktualizację wytycznych niezbędnych w tej dziedzinie, tak ważnej dla świadectwa i wiarygodności Kościoła.

7 kwietnia: Ingres papieża do jego katedry – bazyliki św. Jana na Lateranie. Przed objęciem katedry Franciszek wziął udział w ceremonii nadania imienia Jana Pawła II części placu przed świątynią. Burmistrz Wiecznego Miasta Gianni Alemanno odsłonił pamiątkową tablicę z napisem: „Plac błogosławionego Jana Pawła II – papieża od 1978 do 2005 roku”.

9 kwietnia: Sekretarz generalny ONZ u papieża. „ Narody Zjednoczone i Stolica Apostolska podzielają wspólne idee i cele” – powiedział Ban Ki-moon. Przedstawił papieżowi swój program na najbliższe pięciolecie, skupiony m.in. na zapobieganiu konfliktom, solidarności międzynarodowej oraz sprawiedliwym i zrównoważonym rozwoju gospodarczym.

13 kwietnia: Utworzenie ośmioosobowej Rady Kardynałów. Ma ona doradzać papieżowi w rządzeniu Kościołem i przygotować reformę Kurii Rzymskiej. Pierwsze posiedzenie Rady, której koordynatorem jest kard. Oscar Andrés Rodríguez Maradiaga z Hondurasu, odbyło się w dniach 1-3 października.

30 kwietnia: Prezydent Izraela z wizytą w Watykanie. Szimon Peres wraz z Franciszkiem wyrazili życzenie szybkiego powrotu do negocjacji pokojowych między Izraelczykami a Palestyńczykami. Szef państwa zaprosił papieża do odwiedzenia Izraela. 2 grudnia zaproszenie to ponowił podczas spotkania z Franciszkiem premier Beniamin Netanjahu.

10 maja: Wizyta patriarchy Kościoła koptyjskiego w Watykanie. Podczas spotkania z Franciszkiem Tawadros II zaproponował, aby w przyszłości dzień ten był obchodzony co roku jako święto braterskiej miłości Kościołów katolickiego i koptyjskiego. Obaj zwierzchnicy kościelni spotkali się dokładnie w 40. rocznicę historycznej pierwszej wizyty, jaką złożył Pawłowi VI poprzedni patriarcha koptyjski Szenuda III.

12 maja: Pierwsza kanonizacja za pontyfikatu Franciszka. Papież ogłosił świętymi 800 męczenników z Otranto z 1480 r. oraz dwie zakonnice: Laurę Montoya y Upegui z Kolumbii i Marię Guadalupe García Zavala z Meksyku.

26 maja: Pierwsza wizyta papieża w rzymskiej parafii. Franciszek odwiedził parafię świętych Elżbiety i Zachariasza w dzielnicy Valle Muricana w północnej części Wiecznego Miasta. Wcześniej, 17 marca, odprawił Mszę św. w watykańskiej parafii św. Anny.

14 czerwca: Spotkanie Franciszka z prymasem Wspólnoty Anglikańskiej. Abp Justin Welby modlił się przy grobie św. Piotra, a także – na specjalne życzenie – przy grobie bł. Jana Pawła II.

16 czerwca: Papieski list przed szczytem G8. W liście do premiera Wielkiej Brytanii Davida Camerona Franciszek podkreślił, że „pieniądz i inne środki polityczne i gospodarcze powinny służyć, a nie rządzić, biorąc pod uwagę, iż wolna i bezinteresowna solidarność jest – paradoksalnie – kluczem do dobrego funkcjonowania światowej gospodarki”. Jego zdaniem poważne kryzysy gospodarcze i polityczne, jakim stawia czoło dzisiejszy świat „wymagają odważnej zmiany postaw”, która przywróci na właściwe miejsce zarówno cel (osobę ludzką) jak i środki (gospodarkę i politykę). Pierwszorzędne znaczenie ma tu postawienie każdego pojedynczego człowieka „w centrum wszelkiej aktywności politycznej i gospodarczej, krajowej i międzynarodowej”. „Każda teoria ekonomiczna i polityczna powinna starać się zapewnić każdemu mieszkańcowi Ziemi minimum dobrobytu, pozwalającego na godne życie w wolności, dającego możliwość utrzymania rodziny, wychowanie dzieci, oddawanie chwały Bogu i rozwijanie własnych możliwości ludzkich. To jest sprawa zasadnicza. Bez tej wizji wszelka działalność gospodarcza nie ma sensu” – wskazał papież.

5 lipca: Encyklika „Lumen fidei” (Światło wiary). Franciszek przejął i uzupełnił szkic przygotowany jeszcze przez Benedykta XVI, pomyślany jako zamknięcie tryptyku encyklik o wierze, nadziei („Spe salvi”) i miłości („Deus caritas est”). Powstała w ten sposób encyklika pisana „na cztery ręce”, jak mówił papież. Omawia ona zjawisko wiary, opisując czym wiara jest, wskazuje na obowiązek przekazywania wiary: w Kościele i przez Kościół, a także ukazuje w jaki sposób wiara przyczynia się do budowania relacji społecznych, rodzinnych i jaką rolę pełni w tak szczególnych sytuacjach jak choroba czy cierpienie.

8 lipca: Franciszek odwiedził wyspę Lampedusę. Podczas Mszy św. prosił Boga o wybaczenie obojętności wobec losu imigrantów. Papież przybył tam, by uczcić pamięć osób, które chcąc dostać się do Europy, utonęły w Morzu Śródziemnym. – Prosimy o przebaczenie dla tych, którzy wygodnie zamknęli się we własnym dobrobycie, który znieczula serce; prosimy o wybaczenie dla tych, którzy przez swoje decyzje na poziomie światowym stworzyli sytuacje, które prowadzą do tych dramatów – mówił Ojciec Święty. Wizyta na Lampedusie była jego pierwszą podróżą od czasu wyboru na Stolicę Piotrową.

11 lipca: Zmiany w kodeksie karnym Państwa Watykańskiego. Dostosowując Papież m.in. zniósł karę dożywotniego więzienia, wprowadził odpowiedzialność karną za tortury, ludobójstwo i apartheid, a także zaostrzył do 12 lat więzienia kary za nadużycia seksualne wobec niepełnoletnich. Szczegółowo przy tym wyjaśnił, co uważa się za przestępstwa seksualne wobec małoletnich: nakłanianie nieletnich do prostytucji oraz przemoc seksualną wobec nich, akty seksualne z ich udziałem, posiadanie i produkcję materiałów pornografii dziecięcej itp. Nowe przepisy zostały rozciągnięte na wszystkich pracowników Stolicy Apostolskiej, a więc także na jej personel dyplomatyczny.

19 lipca: Franciszek utworzył Papieską Komisję ds. Organizacji Struktury Ekonomiczno-Administracyjnej Stolicy Apostolskiej. Ma ona wypracowywać rozwiązania w kwestii lepszego zarządzania finansami, nieruchomościami, przejrzystości przy zakupie dóbr i zamawianiu usług, zapobiegania marnotrawstwu środków itp. W skład ośmioosobowej komisji weszli eksperci w kwestiach prawnych, ekonomicznych, finansowych i organizacyjnych. Przewodniczącym został 57-letni Maltańczyk Joseph Zahra.

22-28 lipca: Papież przebywał w Brazylii na obchodach XVIII Światowego Dnia Młodzieży. Zakończył się on ogłoszeniem, że w 2016 r. Światowy Dzień Młodzieży odbędzie się w Krakowie. Papież Franciszek – zgodnie ze słowami Jezusa „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody”, które były hasłem spotkania – zachęcał młodych do odważnego pójścia za głosem wiary i niesienia jej na wszystkie krańce świata. W wielkim święcie wiary wzięło udział ok. 3 mln młodych ludzi z całego świata. W ramach ŚDM papież 24 lipca odwiedził także brazylijskie sanktuarium Matki Bożej w Aparecidzie. Po raz pierwszy spotkał się 25 lipca z młodymi na plaży Copacabana w Rio de Janeiro, gdzie tłumaczył czym jest wiara i co z niej wynika. Ojciec Święty przekonywał młodych, że obecność Chrystusa w naszym życiu czyni je sensownym, owocnym, pozwalającym rozwijać wiarę, nadzieję i miłość. Wskazał, iż miłość Chrystusa daje nam bezpieczeństwo, siłę i nadzieję. Zachęcił młodych, by byli Jego uczniami i misjonarzami, świadkami Ewangelii, wnosząc w świat promień światła, którego coraz bardziej zdaje się brakować. W piątek 26 lipca wieczorem uczestnicy ŚDM odbyli Drogę Krzyżową. Miała ona niezwykłą oprawę w formie olbrzymiego artystycznego, nowoczesnego misterium, jakie zostało zrealizowane na rozstawionych na plaży 14 podiach, symbolizujących kolejne stacje. Zaangażowanych zostało kilkuset artystów, orkiestra, chór i liczni soliści. W sobotę 27 lipca wieczorem odbyło się modlitewne czuwanie z młodymi pielgrzymami na plaży Copacabana. Papież wzywał: „Drodzy młodzi, bądźcie prawdziwymi «atletami Chrystusa»!” i dodał, że Jezus daje więcej niż Puchar Świata. W niedzielę 28 lipca podczas Mszy św. wieńczącej ŚDM Franciszek zachęcał młodych z całego świata do odważnego świadczenia o Jezusie i Jego Ewangelii. Podkreślił, że zadanie to będące nakazem Chrystusa, wypełniać trzeba we wspólnocie wraz z innymi, przy wsparciu duszpasterzy. Stałym i wielokrotnie powtarzanym przesłaniem papieskim – towarzyszącym Światowym Dniom Młodzieży – był nieustanny apel o Kościół otwarty, dynamiczny, wychodzący „na peryferie” ku wszystkim zagubionym i potrzebującym. Ponadto papież spotkał się m.in. z mieszkańcami faweli Varginha, z więźniami, chorymi i biskupami Ameryki Łacińskiej. Pobłogosławił też flagi olimpijskie (Rio de Janeiro będzie gospodarzem letnich igrzysk w 2016 roku).

2 sierpnia: Przesłanie do muzułmanów na zakończenie ramadanu. Po raz pierwszy papież wystosował życzenia do muzułmanów na zakończenie miesiąca postu, modlitwy i jałmużny. Dotychczas kierowała je Papieska Rada ds. Dialogu Międzyreligijnego. – Postanowiłem sam podpisać te tradycyjne życzenia i wysłać je do was, drodzy przyjaciele, jako wyraz szacunku i przyjaźni wobec wszystkich muzułmanów, a szczególnie do ich przywódców religijnych – wytłumaczył Franciszek. Tematem przesłania jest promocja wzajemnego szacunku za pośrednictwem wychowania, gdyż to właśnie na bazie szacunku dochodzi do wzajemnego zrozumienia.

8 sierpnia: Franciszek ustanowił Komitet Bezpieczeństwa Finansowego. Jego zadaniem jest koordynacja działalności kompetentnych władz Stolicy Apostolskiej i Państwa Watykańskiego w dziedzinie zapobiegania i przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy, finansowaniu terroryzmu i upowszechnianiu broni masowego rażenia. Jest to kontynuacja działań podejmowanych jeszcze przez Benedykta XVI. Papież wzmocnił też funkcję nadzorczą i regulującą Urzędu Informacji Finansowej.

5 września: Wizyta zwierzchnika Kościoła syromalankarskiego. Przyjmując katolikosa Morana Baseliosa Marthomy Paulose’a papież zwrócił uwagę, że wspólna wiara w boskość Chrystusa, Jego panowanie nad naszym życiem oraz Jego zwycięstwo nad grzechem i śmiercią łączy katolików i syromalankarczyków, nawet jeśli jeszcze nie mogą dzielić Stołu Eucharystycznego.

5 września: List do Władimira Putina przed szczytem G20. Za jego pośrednictwem papież zaapelował do przywódców największych gospodarczo krajów świata o przyczynienie się do przezwyciężenia konfliktu syryjskiego na drodze dialogu i negocjacji oraz do zaniechania prób jego rozwiązania militarnego. Dodał, iż moralnym obowiązkiem wszystkich rządzących jest sprzyjanie wszelkim inicjatywom na rzecz pomocy humanitarnej dla osób cierpiących z powodu konfliktu, zarówno wewnątrz Syrii, jak i poza jej granicami. W ciągu roku Franciszek wielokrotnie zabierał w tym duchu głos w sprawie trwającej od ponad dwóch lat wojny domowej w tym kraju. Na 7 września ogłosił Dzień Postu i Modlitwy w intencji pokoju w Syrii, na Bliskim Wschodzie i na całym świecie.

10 września: Papież Franciszek odwiedził Centrum Astalli, gdzie spotkał się z uchodźcami. Ośrodek ten, położony w centrum Rzymu, tuż obok Placu Weneckiego jest siedzibą Jezuickiej Służby Uchodźcom. Wizyta była ściśle prywatna, bez udziału dziennikarzy, miała jednak wymiar poniekąd „światowy”. Dotyczyła bowiem ludzi ubiegających się o azyl, którzy przybyli z różnych krajów świata. Franciszek przyjechał do stołówki ośrodka w czasie, gdy codziennie ustawia się tam w kolejce po ciepły posiłek ponad czterystu uchodźców, by ich pozdrowić i z nimi rozmawiać.

19 września: Papież udzielił obszernego wywiadu jezuickiemu czasopismu „La Civiltà Cattolica”. Tekst ukazał się jednocześnie w 16 czasopismach tego zakonu na świecie. Franciszek zaznaczył, że przemiany w Kościele wymagają czasu. Sprecyzował jednak, że reformy strukturalne są drugorzędne. Najważniejsza jest zmiana postawy. Słudzy Ewangelii muszą umieć rozgrzać serca ludzi, dialogować z nimi, towarzyszyć im w nocy w drodze, nie gubiąc się jednak. „Lud Boży chce pasterzy, a nie urzędników” – powiedział papież. W jego przekonaniu Kościół najbardziej potrzebuje dziś umiejętności leczenia ran, okazywania bliskości. „Postrzegam Kościół jak szpital polowy po walce. Nie ma sensu pytać się ciężko rannego czy ma wysoki poziom cholesterolu bądź cukru. Trzeba leczyć jego rany. Później zajmiemy się resztą” – wyjaśnił Franciszek.

22 września: Franciszek odbył podróż apostolską na Sardynię. Podczas wizyty w Calgari papież odprawił Mszę św. przed sanktuarium Matki Bożej Bonaria, spotkał z robotnikami, przedstawicielami władz, chorymi, ubogimi, więźniami, światem kultury, młodzieżą. Była to jego druga podróż po Włoszech. „Praca to godność, to chleb i miłowanie innych” – powiedział Franciszek do świata pracy w Cagliari. Przypomniał, że są już dwa pokolenia młodych ludzi, którzy nie mają pracy. „Taki świat nie ma przyszłości, gdyż ludzie ci nie mają godności a trudno ją mieć, gdy się jest bezrobotnym” – zaznaczył papież. Podczas spotkania z młodzieżą zaapelował m. in. : „Nie bądźcie „handlarzami śmierci”, tymi, którzy sprzedają śmierć, wykorzystując to, że ludzie są smutni, nie mają nadziei ani zaufania.”

30 września: Franciszek ogłosił datę kanonizacji papieży Jana XXIII i Jana Pawła II. Obaj błogosławieni zostaną ogłoszeni świętymi podczas wspólnej uroczystości w Niedzielę Miłosierdzia Bożego 27 kwietnia 2014 r.

4 października: W liturgiczne święto św. Franciszka – głównego patrona Włoch –papież odwiedził jego miasto rodzinne, w którym Biedaczyna spędził niemal całe swoje życie. Od świtu było ono oblegane przez pielgrzymów, których – jak oceniły władze Asyżu – przybyło ponad 100 tys., wśród nich był premier Włoch Enrico Letta. Była to trzecia podróż obecnego papieża po ziemi włoskiej. Pierwszym punktem papieskiej pielgrzymki był Instytut Seraficki – ośrodek rehabilitacyjny dla dzieci i młodzieży. Ojciec Święty spotkał się tam z chorymi i niepełnosprawnymi dziećmi. Potem w siedzibie biskupa Asyżu abp. Domenico Sorrentino papież odwiedził „Pokój obnażenia z szat”, upamiętniający gest św. Franciszka, gdy rozebrał się on do naga przed swym ojcem Pietro di Bernardone. Zebrali się tam ubodzy, którym pomaga miejscowa Caritas. Po modlitwie przy relikwiach Biedaczyny w bazylice św. Franciszka, na placu przed świątynią odprawiono Mszę św. W kazaniu Ojciec Święty zaapelował o pokój w Ziemi Świętej, w Syrii, na Bliskim Wschodzie i na całym świecie. „Z tego Miasta Pokoju powtarzam z mocą i łagodnością miłości: szanujmy stworzenie, nie bądźmy narzędziami zniszczenia! Szanujmy każdą istotę ludzką: niech ustaną konflikty zbrojne, plamiące ziemię krwią, niech ucichnie broń a wszędzie nienawiść ustąpi miejsca miłości, zniewaga przebaczeniu a niezgoda – jedności. Usłyszmy wołanie tych, którzy płaczą, cierpią i umierają z powodu przemocy, terroryzmu i wojny, w tak bardzo umiłowanej przez świętego Franciszka Ziemi Świętej, w Syrii, na całym Bliskim Wschodzie, na całym świecie”. Na zakończenie Mszy św. papież poświęcił ofiarowaną przez region Umbria oliwę do lampy wotywnej, która pali się przed grobem Franciszka. Ponadto Franciszek zjadł obiad z ubogimi w ośrodku Caritas, spotkał się z duchowieństwem, klaryskami, z młodzieżą regionu Umbrii oraz odwiedził sanktuarium Matki Bożej w Rivotorto, gdzie znajduje się kamienna szopa (Sacro Tugurio), w której mieszkał św. Franciszek z pierwszymi towarzyszami. Była to 33. wizyta następcy św. Piotra w Asyżu, Franciszek zaś stał się 19. papieżem odwiedzającym to miasto, które jest – po Rzymie – najczęściej odwiedzanym przez papieży miejscem na świecie.

8 października: Papież ogłasza zwołanie Synodu Biskupów, który zajmie się rodziną. III Nadzwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu odbędzie się w Watykanie w dniach 5-19 października 2014 r. na temat: „Wyzwania duszpasterskie związane z rodziną w kontekście ewangelizacji”. Papież i biskupi podzielą się swymi doświadczeniami i zdadzą relację o sytuacji rodziny w swych krajach. Rok później na zgromadzeniu zwyczajnym Synodu wyciągną wnioski i sformułują konkretne propozycje, wytyczając kierunki duszpasterstwa rodzin. Tym samym po raz pierwszy jedne temat będzie omawiany podczas dwóch zgromadzeń Synodu. Również po raz pierwszy poprzedzająca każde zgromadzenie konsultacja z biskupami z całego świata została rozszerzona także na wszystkich wiernych. Kwestionariusz z 38 pytaniami dotyczącymi recepcji nauczania Kościoła nt. małżeństwa i rodziny, trudności we wprowadzaniu go w życie i uwzględniania go w programach duszpasterskich, co daje obraz stanu duszpasterskiej odpowiedzi na problemy rodzin, został w wielu krajach opublikowany w internecie i każdy chętny mógł wziąć udział w konsultacji. Jej syntezę konferencje episkopatu z całego świata prześlą do Sekretariatu Synodu Biskupów do końca stycznia 2014 r. Na tej postawie powstanie dokument roboczy październikowego Zgromadzenia.

11 października: Papież spotkał się ze wspólnotą żydowską Wiecznego Miasta i władzami Związku Żydów Włoskich. „Jest czymś sprzecznym samym w sobie, aby chrześcijanin był antysemitą. Niech antysemityzm zostanie usunięty z serca i życia każdego mężczyzny i każdej kobiety!” – zaapelował Franciszek i dodał, że wspólna tragedia II wojny światowej paradoksalnie nauczyła katolików i żydów kroczenia razem. Przyjął też zaproszenie do złożenia wizyty w rzymskiej synagodze, którą wcześniej odwiedzili już papieże Jan Paweł II i Benedykt XVI.

15 października: Franciszek przyjął delegację Światowej Federacji Luterańskiej oraz członków Komisji Luterańsko-Katolickiej ds. Jedności. W związku ze zbliżającym się 500-leciem Reformacji Papież zachęcił, by katolicy i luteranie wspólnie przeprosili za wyrządzone sobie nawzajem zło, a także by wspólnie cieszyli się „z tęsknoty za jednością, jaką Pan obudził w naszych sercach i która pozwala nam spoglądać w przyszłość z nadzieją”. Przypomniał, że jedność chrześcijan jest nie tyle owocem ludzkich wysiłków, ile działania Ducha Świętego, dlatego dialogowi teologicznemu musi towarzyszyć nieustanna modlitwa.

14 listopada: Franciszek złożył wizytę prezydentowi Włoch Giorgio Napolitano w jego rezydencji na Kwirynale. „Trzeba zintensyfikować wysiłki na rzecz łagodzenia skutków kryzysu oraz dostrzeżenia i umocnienia wszelkich oznak nadziei” – powiedział papież. W sposób szczególny wezwał do wsparcia rodziny, która powinna być doceniona, dowartościowana i chroniona ze względu na swój wyjątkowy i niezastąpiony wkład w formowanie człowieka. Była to piąta wizyta papieża na Kwirynale od powstania 2 czerwca 1946 r. Republiki Włoskiej.

21 listopada: Spotkanie papieża z patriarchami katolickich Kościołów wschodnich. Głównym przedmiotem obrad była wymiana informacji i opinii o sytuacji chrześcijan Bliskiego Wschodu, zagrożonych wojnami i narastającym fundamentalizmem islamskim. Pierwsze takie spotkanie odbyło się za pontyfikatu Benedykta XVI w 2009 r., a jego owocem była zapowiedź zwołania Zgromadzenia Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu.

24 listopada: Zakończenie Roku Wiary. Po raz pierwszy publicznie zostały wystawione relikwie św. Piotra. – Jezus stoi w centrum historii – mówił papież podczas Mszy św. na placu św. Piotra. Na zakończenie Franciszek przekazał przedstawicielom Kościoła swoją pierwszą adhortację apostolską „Evangelii gaudium” (Radość Ewangelii). Po Roku św. Pawła (2008/2009) i Roku Kapłańskim (2009/2010) Rok Wiary był trzecią tego typu inicjatywą Benedykta XVI, który zapoczątkował go 11 października 2011 r. Przez 13 miesięcy ponad 8,5 mln katolików z całego świata pielgrzymowało z tej okazji do Rzymu. Na obchody Roku Wiary złożyło się szereg spotkań m.in. z seminarzystami, młodzieżą, ruchami kościelnymi i stowarzyszeniami, rodzinami oraz liturgii, pielgrzymek, kongresów, koncertów, wystaw. Według zamierzeń Benedykta XVI, Rok Wiary miał być okazją do autentycznego i nowego nawrócenia do Chrystusa oraz zaangażowania misyjnego na rzecz nowej ewangelizacji. Miał rozbudzić w wierzących dążenie do osobistego spotkania z Chrystusem oraz do wyznawania wiary w jej pełni, z ufnością i nadzieją.

25 listopada: Prezydent Rosji u papieża. Władimir Putin rozmawiał z Franciszkiem m.in. o życiu wspólnoty katolickiej w Rosji oraz o sytuacji na Bliskim Wschodzie, a zwłaszcza o konflikcie w Syrii. Wskazano na pilną potrzebę powstrzymania przemocy oraz niesienia niezbędnej dla mieszkańców pomocy humanitarnej, a także promowania konkretnych inicjatyw na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu, aby zwyciężyła droga negocjacji i zaangażowania różnych elementów składowych etnicznych i religijnych, uznając ich istotną rolę w społeczeństwie. Putin nie zaprosił papieża do złożenia wizyty w Rosji.

26 listopada: Prezentacja adhortacji „Evangelii gaudium”. Stanowi ona podsumowanie zgromadzenia zwyczajnego Synodu Biskupów nt. nowej ewangelizacji, jakie odbyło się w Watykanie w dniach 7-28 października 2012 r. Zarazem jest to dokument programowy pontyfikatu Franciszka, o czym pisze w niej sam papież. „Marzę o wyborze misyjnym zdolnym przemienić wszystko, aby zwyczaje, style, rozkład zajęć, język i wszystkie struktury kościelne stały się odpowiednim kanałem bardziej do ewangelizowania dzisiejszego świata niż do zachowania stanu rzeczy” – wyznaje Franciszek. Kościół ma być w „permanentnym stanie misji”. Wymaga to rezygnacji z wygodnego przekonania, że „zawsze się tak robiło”. Za każdym bowiem razem, „gdy staramy się powrócić do źródeł i odzyskać pierwotną świeżość Ewangelii, pojawiają się nowe drogi, twórcze metody, inne formy wyrazu, bardziej wymowne znaki, słowa zawierające nowy sens dla dzisiejszego świata”. Franciszek postuluje, by od ołtarza mówiło się bardziej o łasce niż o prawie, bardziej o Jezusie niż o Kościele, bardziej o słowie Bożym niż o papieżu… Chodzi mu o wyrażanie niezmiennych prawd w sposób pozwalający przylgnąć do nich sercem. Wszelkie struktury kościelne mają stać się bardziej misyjne. Dlatego papież zachęca je „do wejścia w zdecydowany proces rozeznania, oczyszczenia i reformy”. Także papiestwo i centralne struktury Kościoła powszechnego są wezwane do tego nawrócenia. Franciszek ponawia więc prośbę bł. Jana Pawła II o pomoc w znalezieniu nowego sposobu sprawowania prymatu.
5 grudnia: Powstanie Komisja ds. Ochrony Dzieci przed nadużyciami seksualnymi ze strony duchownych. Będzie ona doradzać papieżowi w sprawie zaangażowania Stolicy Apostolskiej w ochronę dzieci i duszpasterską troskę o ofiary nadużyć. Zapowiedział to kard. Sean O’Malley po spotkaniu ośmioosobowej Rady Kardynałów.

9 grudnia: Papież ogłosił kampanię walki z głodem na świecie. Rozpoczęła ją Caritas Internationalis w Międzynarodowym Dniu Praw Człowieka. Przebiegać ona będzie pod hasłem: „Jedna rodzina ludzka – żywność dla wszystkich”. W nagranym z tej okazji przesłaniu wideo za światowy skandal Franciszek uznał fakt, że wciąż około miliarda ludzi cierpi głód. „Nie możemy odwracać się plecami, udając że ten problem nie istnieje. Żywność dostępna na świecie wystarczyłaby do nakarmienia każdego” – stwierdził papież. Wezwał do modlitwy o „łaskę ujrzenia świata, w którym nikt będzie już musiał umierać z głodu”.

11 grudnia: Franciszek Człowiekiem Roku 2013 amerykańskiego tygodnika „Time”. Wybór uzasadniono tym, że rzadko który „gracz na scenie światowej” tak szybko przyciąga uwagę ludzi młodych i starych, wierzących i cyników, jak stało się to w przypadku papieża. W dziewięć miesięcy od swego wyboru stanął w centrum centralnych dysput naszych czasów dotyczących bogactwa i ubóstwo, uczciwości i sprawiedliwości, przejrzystości, nowoczesności, globalizacji, roli kobiet, natury małżeństwa, czy pokus władzy. W czasach, gdy doświadcza się ograniczeń przywództwa w tak wielu miejscach, człowiek bez armii i broni, nie posiadający królestw, poza niewielkim terenem w środku Rzymu, ale ze stojącym za nim ogromnym bogactwem i ciężarem historii rzuca wyzwanie. Świat staje się coraz mniejszy, pojedyncze głosy są coraz głośniejsze; a dzięki technologia jego głos dociera aż po krańce ziemi. Kiedy całuje twarz człowieka zniekształconego lub myje nogi muzułmanki, to obraz taki wykracza daleko poza granice Kościoła katolickiego. W 1994 r. tytułem Człowieka Roku został wyróżniony bł. Jan Paweł II.

15 grudnia: Wywiad papieża dla włoskiego dziennika „La Stampa”. „Dajcie jeść głodnym. Niech Boże Narodzenie otrząśnie nas z obojętności” – wezwał Franciszek. Przyznał, że jego „nauczycielem życia” był rosyjski pisarz Fiodor Dostojewski. Podkreślił, że ekumenizm jest dla niego priorytetem, zaś „polityka jest szlachetna, jest jedną z najwznioślejszych form miłości, jak mawiał Paweł VI. Brudzimy ją, gdy wykorzystujemy ją do swych interesów”.

24 grudnia: Franciszek w Bazylice św. Piotra w Wigilię Bożego Narodzenia przewodniczył pierwszej Pasterce jako papież. „Nie lękajcie się! Nasz Ojciec jest cierpliwy, kocha nas, daje nam Jezusa, aby prowadzić nas na drodze do ziemi obiecanej” – powiedział. W homilii papież rozważał tajemnicę: „wędrówki i widzenia”, „światła i ciemności”. „Jeśli kochamy Boga i bliźniego, to chodzimy w światłości, ale jeśli nasze serce się zamyka, jeśli zwyciężają w nas pycha, fałsz, poszukiwanie własnego interesu, to wtedy ciemności zstępują w nasze wnętrze i wokół nas” – powiedział papież. Wraz z papieżem liturgię koncelebrowali po łacinie kardynałowie i biskupi z Kurii Rzymskiej.

25 grudnia: Franciszek w uroczystość Narodzenia Pańskiego z balkonu Bazyliki św. Piotra udzielił błogosławieństwa „Urbi et Orbi (Mistu i Światu). Mówiąc o pokoju wskazał, że „prawdziwy pokój nie jest równowagą między przeciwnymi siłami”, nie jest też „piękną «fasadą», za którą kryją się spory i podziały”. Pokój jest codziennym zaangażowaniem w oparciu o łaskę, jaką Bóg nam dał w Jezusie Chrystusie. Zaapelował o przerwanie konfliktu w Syrii i pokój w Republiki Środkowoafrykańskiej, Sudanie Południowym i Ziemi Świętej.

27 grudnia: Papieski profil @Pontifex jest obserwowany już przez 11 milionów użytkowników Twittera. Najwięcej internautów śledzi wpisy po hiszpańsku (4,4 mln) i po angielsku (3, 4 mln), a po polsku – 158 tys. Dzięki retweetowaniu, czyli przesłaniu dalej do innych użytkowników, słowa Franciszka trafiają do 60 mln osób.

2014

1 stycznia: Papież Franciszek w pierwszy dzień Nowego Roku przewodniczył Eucharystii w bazylice św. Piotra w Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi i wystosował orędzie na Światowy Dzień Pokoju, który jest obchodzony w Nowy Rok. Nawiązuje w nim do tych słów wypowiedzianych wkrótce po swoim wyborze na Stolicę Piotrową: „Braterstwo podstawą i drogą do pokoju”.

6 stycznia: Papież Franciszek odprawił Mszę św. bazylice św. Piotra w Uroczystość Objawienia Pańskiego. Niech przykład Mędrców ze Wschodu pomaga nam podążać za wielkimi pragnieniami serca, zafascynować się tym, co jest dobre, prawdziwe, piękne i Bogiem, który jest tym wszystkim w sposób zawsze większy! Niech nas też nauczą, abyśmy nie dali się zwieść pozorom, ale podążali do Betlejem, gdzie w prostocie domu na peryferiach, między matką a ojcem pełnymi miłości i wiary jaśnieje Słońce, które wzeszło z Wysoka, Król Wszechświata – zachęcił papież w homilii.

12 stycznia: Papież Franciszek w Uroczystość Chrztu Pańskiego papież Franciszek ochrzcił w Kaplicy Sykstyńskiej 32 dzieci, wśród nich córkę pary, która nie ma ślubu kościelnego. W kazaniu mówił, że chór płaczących dzieci jest piękny i zachęcał kobiety, by nakarmiły je, jeśli są głodne.

12 stycznia: Podczas modlitwy Anioł Pański papież ogłosi nazwiska 19 nowych kardynałów, którzy zostaną nimi na konsystorzu 22 lutego.

13 stycznia: Spotkanie Franciszka z korpusem dyplomatycznym akredytowanym przy Stolicy Apostolskiej. W przemówieniu papież zwrócił uwagę na konieczność popierania rodziny, budowania kultury spotkania, troski o ubogich i uchodźców, poszanowanie godności każdego człowieka a także środowiska naturalnego.

13 stycznia: Franciszek skierował list do hierarchów, którzy 22 lutego otrzymają biret kardynalski. „Przyjmij tę nominację sercem prostym i pokornym. I chociaż powinieneś ją przyjąć z radością, spraw, aby uczucie to było dalekie od wszelkiego wyrazu światowości, wszelkiego świętowania obcego ewangelicznemu duchowi prostoty, umiarkowania i ubóstwa – napisał papież.

24 stycznia: Papież Franciszek spotkał się na audiencji ogólnej z prezydentem Francji François Hollandem. Rozmawiano m. in. o wkładzie religii w dobro wspólne Prezydent Francji przybył do Watykanu z „wizytą państwową”. Na zakończenie spotkania z Franciszkiem Hollande zapewnił papieża, że „zawsze jest mile widziany we Francji”.

25 stycznia: Nieszpory w Święto Nawrócenia św. Pawła i na zakończenie 47. Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan pod przewodnictwem Franciszka. Papież zaapelował o to, by nie uważać podziałów w Kościele za zjawisko naturalne i nieuniknione a także o zgodne proszenie Chrystusa, by wszyscy mogli podążać ku jedności, której On pragnie Sprawowane one były w rzymskiej bazylice św. Pawła za Murami. Wzięli w nich udział przedstawiciele innych Kościołów i wspólnot chrześcijańskich Wiecznego Miasta. Tydzień przebiegał pod hasłem: „Czyż Chrystus jest podzielony?”.

1-8 lutego: Wizyta ad limina Apostolorum polskich biskupów w Watykanie i spotkania z papieżem Franciszkiem.

17-19 lutego: Odbyła się trzecia narada Rada Kardynałów pod przewodnictwem papieża Franciszka. W trakcie obrad omawiano kwestie administracyjno-gospodarcze i finansowe, w tym restrukturyzację Instytutu Dzieł Religijnych tzw. „banku watykańskiego”.

20-21 lutego: Pod przewodnictwem papieża Franciszka obradował konsystorz nadzwyczajny Kolegium Kardynalskiego. Głównym przedmiotem obrad kwestie małżeństwa i rodziny. „Oczekuje się od nas uznania jak pięknie, prawdziwie i dobrze tworzyć rodzinę, być dziś rodziną; jak bardzo jest ona niezbędna dla życia świata, dla przyszłości ludzkości. Oczekuje się od nas, byśmy uwydatnili wspaniały plan Boga w odniesieniu do rodziny i dopomogli małżonkom w radosnym wprowadzaniu go w życie we własnej rzeczywistości, wspierając ich w tak wielu trudnościach” – powiedział papież rozpoczynając obrady, w których wzięło udział 150 kardynałów.

22 lutego: Pod przewodnictwem papieża Franciszka W bazylice św. Piotra odbył się konsystorz z okazji nadania godności kardynalskiej 19 purpuratom. 18 dostojników otrzymało podczas uroczystości biret, zaś jeden z kardynałów Loris Capovilla otrzymał kardynalskie insygnia od wysłannika papieża w miejscu zamieszkania w Sotto il Monte. Podczas uroczystości obecny był papież senior Benedykt XVI. Była to pierwsza uroczystość religijna z obecnością dwóch papieży – urzędującego i seniora.

23 lutego: Franciszek w bazylice św. Piotra przewodniczył Mszy św. z nowymi członkami Kolegium Kardynalskiego. W homilii papież wskazał na konieczność gorliwego świadectwa świętości i zaapelował o unikanie nawyków i zachowań dworskich oraz troskę o „najmniejszych z braci”.

24 lutego: Franciszek na mocy Listu Apostolskiego w formie Motu Proprio „Fidelis dispensator et prudens” ustanowił nową strukturę koordynującą sprawy gospodarcze i administracyjne Stolicy Apostolskiej i Państwa Watykańskiego. Jest to Sekretariat ds. Gospodarczych, na którego czele stanie dotychczasowy arcybiskup Sydney kard. George Pell.

5 marca: Franciszek w bazylice św. Sabiny w Rzymie przewodniczył Mszy św. w Środę Popielcową, która rozpoczyna Wielki Post. „Rozpoczynający się dzisiaj Wielki Post oznacza wyruszenie w drogę duchową, której trzema istotnymi elementami są modlitwa, post i jałmużna – powiedział papież w kazaniu.

8 marca: Franciszek mianował 15 członków nowej Rady do spraw Ekonomicznych powołanej w ramach reformy watykańskich finansów i która ma decydować o całej polityce ekonomicznej. W jej skład weszło ośmiu kardynałów, a jej koordynatorem został arcybiskup Monachium i Frzyzngi kard. Reinhard Marx, który należy także do ośmioosobowej Rady Kardynałów

9-14 marca: Z udziałem Franciszka odbywają się w domu rekolekcyjnym paulistów „Casa Divin Maestro” w oddalonej o 30 km od Wiecznego Miasta Ariccii rekolekcje wielkopostne dla Kurii Rzymskiej. Konferencje głosi ks. prałat Angelo De Donatis z diecezji rzymskiej.