Walka o prawo do rytualnego uboju zwierząt

Środowiska związków muzułmańskich i związków żydowskich działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podjęły wspólne działania na rzecz przywrócenia prawa do uboju rytualnego w Polsce.

Poinformowano o tym 21 października podczas zorganizowanej przez Związek Polskie Mięso konferencji prasowej „Czy Komisja Europejska obroni ubój rytualny w Polsce?”.

Ubój rytualny zgodny z zasadami islamu i judaizmu polega na zabijaniu zwierząt hodowlanych bez ogłuszania, poprzez wykrwawienie. Do końca grudnia 2012 r. taki ubój był w Polsce dopuszczalny na mocy rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 9 września 2004 r. W listopadzie 2012 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozporządzenie to jest niezgodne z ustawą o ochronie zwierząt zakazującą uboju bez ogłuszania, wobec czego od stycznia 2013 r. straciło ono moc obowiązującą.

Przedstawiciele żydowskich gmin wyznaniowych i wyznawcy islamu w Polsce walczą teraz o zachowanie i realizację podstawowych praw wolności wyznania i kultu, do których należy prawo do zachowania swoich obyczajów, w tym rytualnego uboju zwierząt.

– Jesteśmy tutaj po to, żeby wspólnie apelować do polskiego rządu. Ten zakaz uniemożliwia nam życie zgodnie z naszą religią – powiedział podczas konferencji w siedzibie PAP rabin Shalom Dov Ber Stambler. Przewodniczący Centrum Chabad-Lubavitch w Polsce podkreślił, że ubój religijny jest jedynym sposobem, aby jego współwyznawcy mogli spożywać mięso.

Znaniem Tomasza Miśkiewicza, muftiego Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP, strona muzułmańska ma prawo do przeprowadzenia zarówno normalnego uboju religijnego podczas dni zwykłych, jak i podczas celebracji świąt muzułmańskich. Przypomniał, że obowiązuje ich ustawa o stosunku państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP, która nie zawiera przepisu o tym, że nie stosuje się uboju rytualnego podczas świąt czy też na spożycie w dniu powszednim.

Miśkiewicz dodał, że także w ustawie o ochronie zwierząt nie ma żadnego zapisu o uboju rytualnym ani religijnym, dotyczy on wyłącznie „zwykłego uboju standardowego z ogłuszaniem”. – Nie ma w tej ustawie zakazu o uboju religijnym, dlatego też nie dotyczy środowiska związków muzułmańskich i związków żydowskich działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – podkreślił mufti.

Specjalista prawa konstytucyjnego prof. Marek Chmaj powiedział, że rozporządzenie unijne z 2009 r. obowiązuje bezpośrednio, nie zostało prawidłowo notyfikowane przez polską stronę i w związku z tym przepisy ustawy o ochronie zwierząt zakazujące uboju nie obowiązują, podobnie jak nie obowiązują sankcje karne przewidziane w tej ustawie. „Ponieważ ostatnie wydarzenia, zwłaszcza podczas świąt muzułmańskich pokazały, że wolność religijna napotyka na liczne ograniczenia – powstały porozumienia ponad podziałami” – poinformował prawnik.

Zarówno Muzułmański Związek Religijny jak i gminy żydowskie w Polsce wspólnie wystąpiły do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o zapewnienie ochrony do wyznawania religii, a także do praktykowania form kultu. – A zatem proszą o ochronę zgodnie z art. 53 Konstytucji – wyjaśnił prof. Chmaj. Dodał, że wniosek ten spotkał się także z poparciem Konferencji Episkopatu Polski.

Ponadto, walczący o prawo do praktykowania uboju rytualnego w Polsce chcą podjąć kroki na forum Unii Europejskiej. Zamierzają wystąpić do Komisji Europejskiej na podstawie art. 258 Traktatu o Funkcjonowaniu UE, czyli Traktatu Lizbońskiego. We wniosku wskazują, że dochodzi do kolizji pomiędzy ustawodawstwem krajowym a prawem unijnym oraz że prawo unijne posiada prymat nad prawem krajowym.

„Komisja Europejska zbada sprawę, jeżeli stwierdzi, że doszło do naruszenia prawa unijnego może ukarać Rzeczpospolitą Polską kara finansową” – stwierdził prof. Marek Chmaj.

Jako trzecie działanie prawne konstytucjonalista zapowiedział wystąpienie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który dokonuje wykładni prawa wspólnotowego. We wniosku tym postawione zostanie pytanie czy przepisy rozporządzenia unijnego znajdują bezpośrednie zastosowanie w prawie polskim. – Mamy nadzieję, że te kroki spowodują właściwą interpretację obowiązującego prawa przez władze RP – wyjaśnił prof. Chmaj.