Toruń: sympozjum o duchowości karmelitańskiej

„Duchowość karmelitańska dawniej i dziś” to temat sympozjum, które odbyło się w dniach 26-27 października. Inspiracją do zorganizowania sympozjum było 400-lecie przybycia karmelitanek bosych do Polski.

Sympozjum odbyło się w dwóch odsłonach. Pierwszy dzień rozpoczął się o godz. 17. Mszą św. w Klasztorze Sióstr Karmelitanek Bosych w Łasinie. Po Eucharystii miała miejsce medytacja karmelitańska oraz spotkanie z siostrami.

Drugiego dnia, 27 października, na wydziale teologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odbyła się sesja naukowa. Uczestnicy omawiali aspekt historyczny oraz duchowy Karmelu.

W sekcji historycznej mówiono o dziejach Karmelu. O. prof. dr hab. Benignus Wanat OCD przedstawił sytuację klasztoru Mniszek Bosych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Kolejni prelegenci skupili się na zaprezentowaniu życia i rozwoju Karmelu w czasie zaborów, wojen światowych, aż do czasów współczesnych. Do wybuchu I wojny światowej w Polsce istniało 8 fundacji, w których żyło ok. 60 sióstr.

O. dr hab. Piotr Neumann OCD zaznaczył, że w odrodzonej Polsce nastąpił rozwój życia karmelitańskiego. Siostry nie powracały do swoich starych siedzib, ale zakładały domy w nowych miejscach. Jako pierwszy w odrodzonej Polsce powstał klasztor w Poznaniu. Później utworzono dom w Łodzi w 1928 r. Kolejną fundacją karmelitańską był klasztor w Wilnie. Powstały także domy we Lwowie i Przemyślu oraz dwa w Krakowie.

O. dr Arkadiusz Smagacz OCD przedstawił historię Karmelu w rzeczywistości wojny, komunistycznego zniewolenia i odzyskanej wolności. Podczas II wojny światowej nastąpiła kasacja fundacji przez władze hitlerowskiego i sowieckiego okupanta. Ewenementem w dziejach Karmelu jest powstanie dwóch nowych fundacji w czasie trwania wojny. W 1941 r. powstała fundacja w Warszawie, a w 1944 r. w Zakopanem. Powstanie tych nowych fundacji jest oznaką determinacji i niegasnącej wiary. Rozkwit życia karmelitańskiego nastąpił w czasie millenium chrztu Polski oraz po pierwszej pielgrzymce Jana Pawła II do Ojczyzny. Obecnie w Polsce jest 444 karmelitanek w 29 klasztorach, co stanowi, że zajmują one pierwsze miejsce wśród wszystkich klasztorów klauzurowych w Polsce.

Sekcja poświęcona duchowości przybliżyła biblijne inspiracje duchowości karmelitańskiej oraz przedstawiła wzorzec świętości proponowany przez duchowość karmelitańską. Ks. dr Stanisław Jankowski zwrócił uwagę na fakt, że odrodzenie życia zakonnego i reforma Karmelu dokonała się w czasie reformacji, jako reakcja na rozłam w Kościele. U podstaw duchowości karmelitańskiej jest Pismo Święte. W pismach św. Jana od Krzyża i św. Teresy od Jezusa znajdujemy szerokie nawiązanie do Biblii. Ich pisma stają się niejako komentarzami do Pisma Świętego.

Ks. prof. dr hab. Marek Chmielewski poświęcił swój wykład św. Edycie Stein i jej poszukiwaniu prawdy w tajemnicy krzyża. Nawiązując do wypowiedzi bł. Jana Pawła II prelegent zaznaczył, że św. Edyta Stein stała się pomostem łączącym oczekiwania judaizmu z objawieniem się Boga w Jezusie Chrystusie. – Poszukiwanie Prawdy jest związane z szekspirowskim pytaniem: „Być albo nie być” – powiedział ks. Chmielewski. Te poszukiwania doprowadziły św. Edytę Stein do odkrycia sensu życia. Przyjęcie wiary chrześcijańskiej otworzyło przed nią nowe horyzonty poznawcze. Dzieliła się odkrytą Prawdą, której świadkiem pozostała aż do męczeńskiej śmierci. Swoje wystąpienie ks. prof. Chmielewski zakończył przywołując słowa św. Edyty Stein: „Nie uznawajcie za prawdę tego, co jest wyzute z miłości, ani za miłość tego, co jest wyzute z prawdy. Jedno bez drugiego staje się śmiercionośnym kłamstwem”.

Organizatorami sympozjum byli: Siostry Karmelitanki Bose z Łasina, Ojcowie Karmelici Bosi oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.