Zmarł patriarcha Paweł

W wieku prawie 77 lat zmarł po długiej chorobie 16 sierpnia w Addis Abebie patriarcha Etiopskiego Kościoła Prawosławnego Tewahedo abuna Paweł.

Na czele swego Kościoła stał 10 lat, a od 2006 r. był również jednym z 8 przewodniczących (prezydentów) Światowej Rady Kościołów (ŚRK).

Na wieść o zgonie patriarchy sekretarz generalny ŚRK pastor Olav Fykse Tveit wyraził żal i smutek z tego powodu. W wydanym oświadczeniu przypomniał, że zmarły wzniósł „bardzo znaczący” wkład do dialogu międzyreligijnego w swoim kraju, a także do światowego ruchu ekumenicznego. „W swej pracy wykazywał wielką troskę o sprawy kobiet i młodzieży, zwłaszcza chorych i zarażonych wirusem HIV” – zaznaczył sekretarz generalny największej światowej organizacji ekumenicznej. Kościołowi etiopskiemu przekazał wyrazy współczucia i zapewnienia o modlitwach w intencji jego zmarłego zwierzchnika.

Przyszły patriarcha urodził się jako Gebre Medhin Asbaha Gebrejohannys 3 listopada 1935 r. w regionie Tigraj na północy Etiopii. W wieku 6 lat oddano go do klasztoru Abba Gerima, gdzie ukończył szkołę podstawową i średnią, a w 1957 r. rozpoczął naukę w Kolegium Teologicznym Świętej Trójcy w Addis Abebie. W tym roku również przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1967-73 uzupełniał studia w Princeton w USA. W 1975 r., po powrocie do kraju, przyjął z rąk ówczesnego patriarchy Teofila sakrę biskupią.

W latach 1974-76 był w swoim Kościele dyrektorem Komitetu ds. Międzykościelnej Służby Pomocy Uchodźcom i Biura ds. Stosunków Ekumenicznych. W 1975 r. wziął udział w V zgromadzeniu ogólnym ŚRK w Nairobi. Lata 1976-82 spędził w więzieniu na rozkaz rządzącego wówczas Etiopią marksistowskiego rządu Hajle Mariama. Po odzyskaniu wolności był krótko dziekanem seminarium teologicznego św. Pawła, po czym ponownie wyjechał na uniwersytet w Princeton, na którym w 1991 r. uzyskał doktorat z teologii.

Po powrocie do kraju 12 lipca 1992 r. został wybrany piątym w historii Kościoła etiopskiego jego patriarchą. Na ostatnim, jak dotychczas, IX zgromadzeniu ogólnym ŚRK w Porto Alegre (Brazylia) w lutym 2006 r. wybrano go na jednego z 8 przewodniczących (prezydentów) tej organizacji.

Patriarcha był znany ze swego zaangażowania na rzecz dialogu międzyreligijnego, zwłaszcza z islamem, a także z działalności w obronie uchodźców i chorych na AIDS. Zabierał głos również m.in. na jednym ze Światowych Forów Gospodarczych oraz na Światowym Szczycie Przywódców Religijnych i Duchowych w siedzibie ONZ w kwietniu 2010 r. W 2000 r. otrzymał Medal im. Nansena dla Afryki, przyznawany przez Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców.

Liczący ponad 40 mln wiernych Etiopski Kościół Prawosławny jest narodowym wyznaniem mieszkańców tego kraju. Chociaż ma w nazwie przymiotnik „prawosławny”, w rzeczywistości należy do tzw. niechalcedońskiego nurtu chrześcijaństwa, do którego należą jeszcze Kościoły koptyjski, ormiański i syryjski. Nie uznały one uchwał Soboru w Chalcedonie w 451, na którym m.in. potępiono monofizytyzm, czyli naukę o jednej – boskiej – naturze w Chrystusie. Dziś Kościoły te twierdzą, że uznają dwie natury – boską i ludzką – w Panu Jezusie, ale dawne podziały i oznaczenia pozostały.