Sawa – Metropolita Warszawski i całej Polski

Metropolita SAWA (Michał Hrycuniak) urodził się 15 kwietnia 1938 roku w Śniatyczach (woj. lubelskie). Ukończył seminarium duchowne i w 1957 r. wstąpił do Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej (ChAT) w Warszawie, którą ukończył w 1961 r. z tytułem magistra teologii. W latach 1961-1979 wykładał w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie.

Od 1962 r. po dzień dzisiejszy prowadzi zajęcia w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Święcenia diakońskie otrzymał w 1964 r. W 1966 r., podczas pobytu na Prawosławnym Fakultecie Teologicznym Uniwersytetu Belgradzkiego, uzyskał stopień doktora teologii. Wtedy też złożył śluby zakonne i przyjął imię zakonne Sawa. W tym samym roku otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1966-1970 zajmował stanowisko dyrektora Kancelarii Prawosławnego Metropolity Warszawskiego i całej Polski Bazylego.

W 1970 r. podniesiony został do godności archimandryty i został mianowany namiestnikiem klasztoru męskiego pw. św. Onufrego w Jabłecznej. W latach 1974-1979 był rektorem Wyższego Seminarium Duchownego utworzonego przy tym monasterze. W 1978 r. na podstawie złożonej pracy habilitacyjnej w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej uzyskał stopień doktora habilitowanego z prawosławnej teologii dogmatycznej. Wtedy też został powołany na stanowisko docenta i kierownika Katedry Teologii Dogmatycznej i Moralnej w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. W latach 1984-1990 był rektorem ChAT. 12 listopada 1990 r. Prezydent RP nadał mu tytuł profesora nauk teologicznych. 5 marca 1999 r. został kierownikiem Katedry Teologii Prawosławnej na Uniwersytecie w Białymstoku.

25 listopada 1979 r. otrzymał święcenia biskupie. Początkowo był ordynariuszem diecezji łódzko-poznańskiej, a od 31 lipca 1981 r. – diecezji białostocko-gdańskiej. 18 kwietnia 1987 r. został podniesiony do godności arcybiskupiej. W 1994 r. po utworzeniu Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego, w porozumieniu ze Świętym Soborem Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, powołany został przez Ministra Obrony Narodowej na stanowisko Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego, na którym pozostawał do 1998 r. W 1996 r. został mianowany generałem brygady.

W styczniu 1998 r. w związku z chorobą śp. metropolity Bazylego Święty Sobór Biskupów powierzył arcybiskupowi Sawie obowiązki locum tenensa Tronu Metropolitalnego. 12 maja 1998 r. Święty Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wybrał arcybiskupa Sawę na Metropolitę Warszawskiego i całej Polski. 31 maja 1998 r. w Warszawie odbyła się uroczysta intronizacja nowego metropolity.

Działalność

Za wszechstronną działalność dla dobra prawosławnej społeczności Rzeczypospolitej oraz propagowanie prawosławia we współczesnym świecie metropolita Sawa nagrodzony został najwyższymi odznaczeniami Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Order Świętej Marii Magdaleny I stopnia z ozdobami), jak też licznymi odznaczeniami bratnich Kościołów prawosławnych, m.in. Orderem Krzyża Grobu Pańskiego (I stopnia) – Patriarchat Jerozolimski, Orderem św. Sergiusza z Radionieża (I stopnia) – Patriarchat Moskiewski, Krzyżem św. Innocentego (I stopnia) – Prawosławny Autokefaliczny Kościół USA i Kanady. Doceniona została również praca metropolity na rzecz rozwijania charytatywnej działalności Kościoła. Międzynarodowe Bractwo Dobroczynności Templariuszy ESCO nadało mu najwyższe swe odznaczenie – Gwiazdę ESCO. Metropolita Sawa jest także mocno zaangażowany w sprawy dialogu ekumenicznego, popieranie ruchów na rzecz pokoju w świecie, rozwijanie współpracy między Polską a krajami tradycyjnie prawosławnymi.

Uczestniczy także w akcjach niesienia pomocy dla poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych w kraju i za granicą. Za powyższe działania został nagrodzony licznymi odznaczeniami władz państwowych: Krzyżami Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski – Polonia Restituta, Złotym Krzyżem Zasługi, oraz orderami innych państw m.in. Orderem Autonomii Palestyńskiej.

Jest doktorem honoris causa Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood w USA (2000), Uniwersytetu w Białymstoku (2001), Uniwersytetu w Salonikach (2002), Mińskiej Akademii Teologicznej (2002), Moskiewskiej Akademii Duchownej. 21 stycznia 2007 r. otrzymał z rąk patriarchy Moskwy Aleksego II nagrodę „Za wybitną działalność na rzecz umocnienia jedności narodów prawosławnych”. Jako metropolita warszawski i całej Polski przyczynił się do znacznego poszerzenia kontaktów PAKP z innymi autokefalicznymi i autonomicznymi Kościołami prawosławnymi, w których wielokrotnie odbywał oficjalne wizyty.

Przejawem wzrostu autorytetu PAKP w świecie stały się wizyty w Polsce zwierzchników innych Kościołów lokalnych, w tym patriarchy ekumenicznego i arcybiskupa Konstantynopola Bartłomieja, jak i tegoroczna wizyta zwierzchnika Kościoła rosyjskiego, patriarchy moskiewskiego Cyryla. Niewiele Kościołów lokalnych może pochwalić się podejmowaniem w tak krótkim czasie tak dostojnych gości.

Oprac. Tomasz Tarasiuk, cerkiew.pl