Oświęcim: trwa Międzynarodowe Seminarium poświęcone Edycie Stein

O uniwersalizmie, filozofii i o znaczeniu wiary w życiu Edyty Stein, rozmawiają uczestnicy Międzynarodowego Seminarium Naukowego poświęconego św. Teresie Benedykcie od Krzyża OCD, patronce Europy. Spotkanie, w którym biorą udział naukowcy, filozofowie i teolodzy z kilku krajów, odbywa się w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu.

Spotkanie rozpoczęło się 8 a zakończy 10 czerwca. W konferencji uczestniczą naukowcy, filozofowie i teolodzy z kilku krajów europejskich, m.in. rabin James Baaden z Oxfordu, dr Mette Lebech z Maynooth w Irlandii, ks. prof. Jan Machniak z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, dr Cordula Haderlein z Bambergu, prof. Joseph Varghese Maliakkal OCD z Rzymu, o. prof. Jerzy Wiesław Gogola OCD.

Podczas konferencji prof. Anna Grzegorczyk z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, założycielka Centrum Badań im. Edyty Stein, mówiła o uniwersalizmie Stein. Zdaniem prof. Grzegorczyk, wydobycie z filozofii przyszłej karmelitanki uniwersalnych aspektów, wpisujących się w tzw. ćwiczenia duchowe i metodę wczucia, może pomóc współczesnemu człowiekowi odbudować horyzont aksjologiczny, a tym samym wskazywać drogi wyjścia z sytuacji kryzysowych.

Natomiast dr Cordula Haderlein z Niemiec mówiła o filozofii edukacyjnej Edyty Stein, jako drogowskazie dla wyzwań pedagogiki w Europie w XXI w. Według niej, refleksja Stein prowadzi ku indywidualności, wolności i odpowiedzialności. „Zdaniem Stein, człowiek ma postać osobową tzn., że istnieje 'ja’, które jest świadome siebie, jest wolne i mocą swej wolności może kształtować ciało i duszę” – podkreślała dr Haderlein. „W tej wolności bierze źródło odpowiedzialność człowieka za siebie i swoje czyny – także wobec własnego rodzaju” – dodała.

Wyjaśniała ponadto, że edukacja w rozumieniu Edyty Stein, to nie tylko posiadanie wiedzy w sensie zewnętrznym, ale aktywny proces kształcenia człowieka razem z jego wszystkimi potencjałami i umiejętnościami. Edukacja jest drogą, która wspiera człowieka w realizacji jego wolności.

„Człowieka nie można pojmować jako istoty, którą da się manipulować i dysponować. Filozofia edukacji Edyty Stein stanowi ponadczasową ideę, będącą fundamentem bycia człowieka jako jednostki w odpowiedzialności i wolności” – mówiła dr Haderlein. „Gdy pojmujemy człowieka w rozumieniu Edyty Stein, to kształcenie nie może ingerować w wolność i odpowiedzialność” – dodała.

Organizatorem spotkania jest Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie oraz Krakowska Prowincja Karmelitów Bosych. Organizatorzy zapraszają także na rekolekcje, które odbędą się 7-9 sierpnia w CdiM. Natomiast na 9 sierpnia w Oświęcimiu zaplanowano główne uroczystości religijne. W obchodach tych wezmą udział biskupi z miejscowości, z którymi związane było życie Edyty Stein.

Edith Stein urodziła się 12 października 1891 r. w zamożnej rodzinie żydowskiej na wrocławskim Ołbinie. Była najmłodszym z jedenaściorga dzieci wrocławskiego handlarza drzewem, Zygfryda. Mając 14 lat Edyta zadeklarowała, że jest ateistką. Studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim germanistykę i historię. Od 1912 r. studiowała w Getyndze pod kierunkiem słynnego fenomenologa Edmunda Husserla. Obroniła u niego rozprawę doktorską „O zagadnieniu wczucia”.

Dzięki spotkaniu z niemieckim filozofem Maxem Schelerem zaczęła się interesować katolicyzmem. Szereg kolejnych doświadczeń, w tym śmierć znajomego Adolfa Reinacha sprawiły, że Stein przeżyła nawrócenie. Prawdziwą inspirację stanowiła też lektura autobiografii św. Teresy z Avili.
1 stycznia 1922 r. przyjęła chrzest w Kościele katolickim, a 14 października 1933 r. wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża.

Z powodu prześladowań Żydów na przełomie 1938 i 1939 r. została przeniesiona do Holandii. W 1942 r. podczas masowego aresztowania holenderskich Żydów Edyta została aresztowana. Prawdopodobnie 9 sierpnia została zagazowana w Auschwitz. Papież Jan Paweł II ogłosił Edytę Stein błogosławioną w czasie swej pielgrzymki do Niemiec 1 maja 1987 r., a świętą – 11 października 1998 r. w Rzymie. Rok później ogłosił ją patronką Europy.