Kraków: ks. prof. Zollner na sesji o współczesnych wyzwaniach formacji kapłańskiej i zakonnej

Ponad trzystu odpowiedzialnych za formację w seminariach duchownych i zakonach wzięło udział 21 kwietnia w sesji nt. jej współczesnych wyzwań. Odbyła się ona w Krakowie na Akademii „Ignatianum” z inicjatywy tamtejszej Szkoły Formatorów. Gościem specjalnym był ks. prof. Hans Zollner SJ z Instytutu Psychologii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, który wiele mówił na temat wychowania do wolności wewnętrznej i dojrzałego przeżywania celibatu. Natomiast Mszę dla uczestników spotkania odprawił w bazylice Najświętszego Serca Jezusowego nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore.

Sesja rozpoczęła się od prezentacji właśnie wydanej nakładem wydawnictwa WAM książki pt. „Ku uzdrowieniu i odnowie” zwierającej kompletne materiały z międzynarodowego sympozjum dla biskupów i przełożonych zakonnych o seksualnym wykorzystaniu osób niepełnoletnich. Ks. prof. Zollner, który był przewodniczącym komitetu organizacyjnego tego sympozjum w Rzymie, powiedział, że jest to pierwsza z dwunastu wersji językowych tej publikacji, która podpowiada przełożonym kościelnym strategie postępowania z przypadkami nadużyć seksualnych w Kościele.

Wiele uwagi podczas sesji poświęcono wychowaniu seminarzystów i nowicjuszy w zakonach do wolności wewnętrznej a nie tylko zewnętrznego spełniania norm i zwyczajów panujących w danej wspólnocie. W części popołudniowej ks. prof. Zollner mówił także o formacji do dojrzałego przeżywania celibatu.

Zwracał uwagę szczególnie odpowiedzialnym za przygotowanie do kapłaństwa, by wcześnie dostrzegali oznaki problemów swoich wychowanków a nie łudzili się, że „gdy już będzie wyświęcony, to z Bożą pomocą problem zniknie”. Tak się nie dzieje – mówił dziekan Instytutu Psychologii na Uniwersytecie Gregoriańskim – gdyż „czysty upływ czasu nie usuwa problemów”. Jeżeli są problemy, trzeba je skonfrontować z tą osobą, zaoferować jej pomoc, a jeśli po dwóch-czterech latach nie widać zmian może trzeba będzie ją odesłać? – mówił ks. prof. Zollner.

W kontekście nadużyć seksualnych względem nieletnich wskazał na oznaki, jakie mogą sygnalizować w przyszłości problemy w tej dziedzinie. Wymienił m.in. problemy w relacjach np. gdy seminarzysta lub nowicjusz nie ma relacji przyjaźni z rówieśnikami a szuka kontaktu z młodszymi. Uwagę wychowawców powinny zwrócić także infantylne zainteresowania, niezrównoważenie emocjonalne czy dziwne zachowania w sferze seksualnej lub niepewność własnej tożsamości seksualnej.

Prof. Zollner SJ przypomniał, że dopuszczenie do święceń czy konsekracji to wybór ze strony Kościoła danego kandydata, dlatego także wobec spadku powołań, który dociera również do Polski należy przeciwstawiać się postawie: „przyjmijmy wszystkich, także tych którzy mają zaburzenie, bo lepiej mieć kogoś niż nikogo”. – Nasze świadectwo i wiarygodność przyciągnie powołania – a nie skandale – mówił.

Prelegent wskazał też na kryteria dotyczące wolności i dojrzałości, na jakie winno zwrócić się uwagę przy przyjmowaniu kandydatów do życia konsekrowanego czy kapłańskiego. Pierwszym z nich jest zdolność do rozwoju i uczenia się a nie tylko zdolność „dojścia” do momentu złożenia ślubów czy przyjęcia święceń. Ważne są także: otwartość i zainteresowanie światem, zdolność do dialogu czy pragnienie wzrastania duchowego. Zwrócił też uwagę na ważną rolę duchowości, ale podkreślał, że winna ona być zintegrowana a nie izolowana od innych wymiarów życia osoby.

Ks. prof. Zollner wyjaśnił też, że w procesie formacji seminaryjnej czy zakonnej, psychologia może zaoferować narzędzia, aby kandydat lepiej poznał samego siebie i z większą wolnością wewnętrzną odpowiedział Bogu na powołanie. – Psychologia w ramach formacji ma ten cel, nie może ani mniej, ani więcej – zaznaczył.

Ks. prof. Hans Zollner jest niemieckim jezuitą, psychologiem i psychoterapeutą. Od 2003 r. jest wykładowcą w Instytucie Psychologii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Od 2010 r. jest również dziekanem Instytutu oraz prorektorem Uniwersytetu.