Wspólne modlitwy w intencji Żydów – ofiar sowieckiego nalotu

Ambasador Izraela w Polsce i główny rabin Polski razem z biskupem włocławskim Wiesławem Meringiem modlili się w Sieradzu w intencji Żydów – ofiar sowieckiego nalotu na miasto. Już po raz czwarty Sieradz był miejscem celebracji XV Dnia Judaizmu w diecezji włocławskiej. Wybrany na te obchody dzień 20 stycznia związany jest z tragicznym wydarzeniem, jakie rozegrało się w Sieradzu na dwa dni przed wyzwoleniem w 1945 roku.

Główne uroczystości rozpoczęły się w Sieradzkim Centrum Kultury. S. Agnieszka Tarabuła wraz Jerzym Kaszubą odczytali fragmenty kroniki okupacyjnej klasztoru sióstr urszulanek w Sieradzu. Towarzyszyła temu krótka projekcja filmowa wspomnień s. Pauliny Jaskulanki – świadka wywozu Żydów z Sieradza do miejsca zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner w swoim wystąpieniu wyraził zadowolenie z udziału w uroczystościach związanych z Dniem Judaizmu w Sieradzu. Stwierdził, że kiedy dochodzi do spotkania judaizmu i katolicyzmu, to wówczas ma miejsce spotkanie człowieka z człowiekiem. Podkreślił również dobre stosunki Izraela z Polską na płaszczyźnie życia społecznego i politycznego, jednak zauważył, że o poprawność w relacjach między narodami należy dbać nieustannie. Zwrócił uwagę na wagę spotkań młodzieży izraelskiej z Polakami, bowiem – jak mówił – młodzież jest najważniejsza i trzeba robić wszystko, aby te spotkania były jak najbardziej owocne, gdyż młodzież jest naszą przyszłością.

W dalszej części uroczystości swoje referaty przedstawili zaproszeni goście. Pierwszym z nich był Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny miesięcznika „Więź”, wiceprzewodniczący polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, który podjął temat: „Odnajdywania utraconego braterstwa. Bł. Jan Paweł II o Żydach i judaizmie”. Powołując się na słowa bł. Jana Pawła II „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm” prelegent wyodrębnił trzy aspekty spotkań z Żydami: ludzki, narodowy i religijny.

Nosowski podkreślił również relacje, jakie łączyły Papieża Polaka z Żydami. Dla Jana Pawła II Żydzi nie byli abstrakcją, ale konkretnymi ludźmi i przyjaciółmi. To papież używając po raz pierwszy określenia „starsi bracia” wobec narodu żydowskiego przyczynił się do zbliżenia katolicyzmu do judaizmu, co zapewne zostanie odnotowane na kartach historii XX wieku. Jak zapisze się historia XXI wieku w zakresie dialogu chrześcijańsko-żydowskiego zależy od nas samych, a dzisiejsza uroczystość jest przykładem, że „dialog pamięci staje się dialogiem życia” – powiedział Nosowski.

Główny rabin Polski Michael Schudrich przedstawił referat pt. „Walka Jakuba wezwaniem dla naszych czasów”. Ukazał on walkę Jakuba z samym sobą, wskazując w ten sposób, że człowiek, któremu wydaje się, że czyni dobrze, łatwo może popaść w arogancję, brak pokory i skromności, co będzie prowadziło do złego. „Jakub został sam. Kiedy człowiek jest sam, bez rodziny i społeczności, staje się niebezpieczny i słaby duchowo. Dlatego ważne jest słuchanie drugiego człowieka. Jakub, choć przegrał walkę, dostaje nowe imię – Izrael. W ten sposób Pan Bóg pokazał, że celem nie zawsze jest wygrana, ale dążenie do ciągłej gotowości i nierezygnowania z walki – mówił rabin Schudrich.

Następnie Franciszek Centka, dyrektor departamentu ochrony dziedzictwa narodowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego odczytał list skierowany do biskupa włocławskiego przez Gołdę Tencer, dyrektor Fundacji Shalom oraz wręczył okolicznościowe statuetki bp. Meringowi i ks. prałatowi Marianowi Bronikowskiemu, proboszczowi parafii Wszystkich Świętych w Sieradzu, organizatorowi Dnia Judaizmu w tym mieście.

Zabierając głos bp Mering wskazał, iż pamięć jest istotnym czynnikiem w życiu człowieka. Zapewnił, że od początku jego posługi w diecezji włocławskiej zależy mu na ożywianiu pamięci związanej z Holokaustem. Jak podkreślił, historia i jej znajomość nie jest dla samej siebie, ale ma podpowiadać rozwiązania problemów dnia dzisiejszego.

„Dzień Judaizmu ma rodzić poczucie więzi. Spotkania chrześcijańsko-żydowskie są bardzo potrzebne, bowiem w ten sposób uczymy się zrozumienia i tolerancji jako akceptacji i życzliwości” – mówił biskup włocławski. Podkreślił, że Dzień Judaizmu to „wzajemne poznawanie się, a bez poznania nie ma przyjaźni”.

Następnie wszyscy udali się pod ścianę memorialną przy sieradzkiej kolegiacie, gdzie krótkie słowo pozdrowienia wypowiedział prezydent Sieradza Jacek Walczak. Rabin Schudrich oraz bp Mering odmówili modlitwę w intencji ofiar II wojny światowej, a wierni zapalili znicze i złożyli kwiaty.

Uroczystość uświetnił koncert melodii żydowskich w wykonaniu uczennic Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Sieradzu. Natomiast w Sieradzkim Centrum Kultury otwarto wystawę malarstwa Małgorzaty Gładyszewskiej „…słyszę kroki, widzę twarze”.

Muzeum Okręgowe w Sieradzu zaprezentowało wystawę czasową pt. „Ścieżki pamięci… pozostały tylko kamienie”, o cmentarzach żydowskich województwa łódzkiego. Andrzej Białkowski i Piotr Wypych autorzy prezentowanych fotografii utrwalili w dokumentalnej formie, aczkolwiek nie pozbawionej walorów artystycznych, stan zachowania kilkunastu cmentarzy żydowskich, a ich badania terenowe doprowadziły do powstania rejestru prawie 50 miejsc pochówku.

Wieczorem o godz. 18.00 Mszy św. w intencji ofiar sowieckiego nalotu przewodniczyć będzie kanclerz Kurii Diecezjalnej we Włocławku ks. prałat Artur Niemira.

Hasłem tegorocznego Dnia Judaizmu są słowa: „Odtąd nie będziesz się zwał Jakub, lecz Izrael…” (Rdz 32,29). Dzień Judaizmu w Kościele katolickim jest inicjatywą Konferencji Episkopatu Polski. Został ustanowiony w 1997 r. Po raz pierwszy obchodzono go w 1998 r. Dzień ten jest czasem refleksji nad słowem Bożym, czasem spotkań i modlitwy. Uświadamia wierzącym w Chrystusa judaistyczne korzenie chrześcijaństwa. W ten sposób chrześcijanie mogą jeszcze głębiej odkrywać swoją tożsamość, dostrzegając przede wszystkim to, co ich łączy z wyznawcami judaizmu: wiara w jednego Boga, Biblia, tradycja religijna, Dekalog jako fundament praw moralnych, czy też wezwanie do codziennej modlitwy.