Powstanie wspólny list Kościołów o świętowaniu niedzieli

Wspólną odezwę o znaczeniu niedzieli dla współczesnych chrześcijan wystosują do wiernych w przyszłym roku hierarchowie Kościoła rzymskokatolickiego i Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej. To konkluzja z posiedzenia Komisji ds. Dialogu między PRE a KEP, która obradowała w Kamieniu Śląskim. Spotkanie poprzedzone zostało 27 października konferencją na temat „Świętowanie Dnia Pańskiego w ekumenicznej refleksji Kościołów”.

Jak powiedział gospodarz konferencji, biskup opolski Andrzej Czaja, temat świętowania niedzieli podjęty został w odpowiedzi na zjawisko coraz mniej godnego przeżywania dnia Pańskiego wśród wiernych wszystkich Kościołów w Polsce. – Jesteśmy świadomi, że nie tylko spada udział wiernych w liturgii, ale wiele do życzenia pozostawia także sposób przeżywania niedzieli – powiedział bp Czaja i zaznaczył, że współczesne nurty myślowe i nasza codzienność sprawiają, że niedziela coraz bardziej staje się jedynie dniem wolnym, a nie Dniem Pana. Bp Czaja wyraził nadzieję, że temat handlu i pracy w niedzielę powróci do debaty publicznej i skłoni władze do powtórnej refleksji nad tym zagadnieniem. Hierarcha zapowiedział też, że do roku czasu wypracowana zostanie wspólna odezwa Kościołów skupionych wokół PRE do wiernych.

O roli Eucharystii, jako centrum świętowania Dnia Pańskiego mówił ks. prof. Zygfryd Glaeser, ekumenista z Wydziału Teologicznego UO. Przypomniał on, że Eucharystia buduje Kościół, a Kościół żyje z Eucharystii i jedno bez drugiego nie może istnieć. – Ks. Glaeser podkreślił również, że nie można mówić o właściwym przeżyciu niedzieli bez Eucharystii, która przez działanie Ducha Świętego pozwala na budowanie jedności wierzących z Chrystusem i między nimi samymi.

Na znaczenie Eucharystii jako elementu spajającego całość świętowania uwagę zwrócił także biskup diecezji cieszyńskiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego Paweł Anweiler. Przyznał on, że luteranie zagubili się nieco w tym temacie, ale zaznaczył, że jest też wola, aby hierarchię tą odbudować i by Eucharystia znowu stała się szczytowym punktem niedzielnego nabożeństwa.

Temat niedzieli, jako czasu pogłębiania więzi rodzinnych podjął prof. Krystian Wojaczek, kierownik Katedry Duszpasterstwa i Profilaktyki Dysfunkcji Rodziny Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Podkreślał on, że – niedziela jest tym czasem kiedy człowiek może zrozumieć, że pochodzi z daru i ma z siebie dar czynić. Zdaniem prof. Wojaczka bardzo istotnym aspektem właściwego przeżywania niedzieli jest spowolnienie tempa życia względem aktywnie przeżytego tygodnia.

Zagadnieniu profanizacji niedzieli i przestrzeni sakralnej przyjrzał się prof. Wojciech Świątkiewicz, socjolog z Uniwersytetu Śląskiego. Zauważył on, że konsekwencją postępujących dziś procesów laicyzacji i sekularyzacji jest zjawisko profanizacji rozumiane jako przedefiniowanie przestrzeni, czasu i miejsca świętego, i wpisaniu w nie wartości będących dokładnym zaprzeczeniem wartości religijnych.

O godności Dnia Pańskiego oraz o tym jak konsumpcjonizm wkrada się dziś w przestrzeń sakralną mówiła w wystąpieniu zatytułowanym „Supermarket w kościele czy kościół w supermarkecie” dr Kornelia Czogalik, teolog i polonistka. Prelegentka zwróciła uwagę na coraz powszechniejszą obecność pseudoartystycznych elementów wystroju kościołów, które odciągają uwagę wiernych od istoty ich obecności w tym miejscu i podkreślała wartość piękna świątyń wolnych od tandetnych ozdób.

Proboszcz parafii prawosławnej w Świdnicy ks. dr Piotr Nikolski przypomniał, że Kościół prawosławny jest niereformowalny i w założeniu nie musi być nowoczesny. – Każda reforma Kościoła jest utratą jego wiarygodności – powiedział duchowny i zaznaczył, że ta stałość pomaga wiernym trwać przy Kościele. Ks. Nikolski przypomniał, że w tradycji Kościoła prawosławnego wiele uwagi poświęca się kapłaństwu powszechnemu chrześcijan, którzy razem z prezbiterem sprawują sakrament Eucharystii. – Jest to odpowiedzią na indywidualizm wiernych, którzy narażeni są na konsumpcyjny stosunek także do oferty Kościoła – powiedział prawosławny duchowny i przypomniał, że w Kościele wschodu zabrania się kapłanowi sprawowania Mszy św. samemu, co jest dopuszczalne w Kościele katolickim.

Organizatorami konferencji w Kamieniu Śląskim była Polska Rada Ekumeniczna i działający przy Konferencji Episkopatu Polski Zespół ds. Kontaktu z Radą.