Zakopane: pielgrzymka na Giewont w 110. rocznicę postawienia krzyża na szczycie

Krzyż na Giewoncie ma 110 lat. Do tego słynnego postumentu pielgrzymowali 19 sierpnia górale i turyści. Jednak złe warunki atmosferyczne nie pozwoliły wejść na sam szczyt.

Jak zawsze pielgrzymi wyruszyli z zakopiańskiego kościoła św. Krzyża i stamtąd skierowali się do Kuźnic. Stałym przystankiem podczas wędrówki na Giewont jest Pustelnia Brata Alberta na Kalatówkach, powyżej dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Jak mówi KAI ks. Stanisław Szyszka, proboszcz parafii św. Krzyża, pielgrzymka na Giewont organizowana jest zawsze dwa razy w roku, 19 sierpnia i w święto Podwyższenia Krzyża. – Niestety, w tym roku pielgrzymowała bardzo mała liczba osób, około 80. Warunki atmosferyczne nie pozwoliły pątnikom wejść na sam szczyt – mówi ks. Szyszka. Wspólną modlitwę w czasie pielgrzymki prowadził ks. Andrzej Rafacz, wikary z parafii św. Krzyża.

Krzyż na Giewoncie jest oświetlany co roku 2 kwietnia o godz. 21.37. Grupa młodych zakopiańczyków wnosi na szczyt agregat prądotwórczy. Na postumencie wieszane są także flagi narodowe, papieskie albo innych krajów, np. Tybetu. W sposób symboliczny, ze szczytu na Giewoncie, rozpoczyna się lub kończy wiele pielgrzymek, np. pielgrzymka rowerowa z Podhala na Hel. Do krzyża na Giewoncie pielgrzymowali – przez całą Polskę – Kaszubi.

Krzyż na Giewoncie jest wpisany do rejestru zabytków. Naukowcy z Akademii Górniczno-Hutniczej w Krakowie przeprowadzili badania związane z jego konstrukcją. Gruntowną renowację przeszedł dwa lata temu. Wzmocniono m.in. fundament konstrukcji i wymieniono powłokę zabezpieczającą elementy metalowe przed korozją.

Krzyż na Giewoncie postawili na przełomie XIX i XX w. mieszkańcy Zakopanego z inicjatywy ks. Kazimierza Kaszelewskiego. Z biegiem lat stał się on symbolem wiary tutejszego ludu.

Metalową konstrukcję siedemnastometrowego krzyża wykonano w fabryce Góreckiego w Krakowie. Około 400 elementów konstrukcji dostarczono koleją do Zakopanego, gdzie w lipcu 1901 r. 250 osób, najpierw konnymi furmankami, a następnie na własnych barkach, wniosło wszystkie potrzebne materiały na szczyt. Po dwóch tygodniach pracy krzyż umocowano w skale. 19 sierpnia 1901 r. w obecności 300 osób ks. Władysław Bandurski, ówczesny kanclerz Kurii Biskupiej w Krakowie, poświęcił efekt góralskiej pracy.

9 marca 1980 r. Jan Paweł II przemawiając w Rzymie do pielgrzymów z Zakopanego powiedział: „Ten krzyż na Giewoncie jest jakby zwieńczeniem wielkiej Świątyni Tatr, Świątyni Podhala, a poniekąd to i Świątyni całej naszej Ojczyzny. Ten krzyż i te świątynie ja noszę w pamięci i w sercu. Nigdy ich już z pamięci i z serca nie stracę, bom tak bardzo wrósł w tę ziemię, w te góry i w tych ludzi”. Jan Paweł II odwołał się do krzyża na Giewoncie również podczas pielgrzymki do Zakopanego w 1997 r.

Krzyż jest symbolem Zakopanego. W 1997 r., w przeddzień wizyty Jana Pawła II, Rada Miasta zmieniła herb miasta – na wizerunek krzyża na Giewoncie, a niżej skrzyżowane klucze św. Piotra – symbol władzy papieskiej.