Rada Społeczna przy Biskupie Płockim apeluje o godne uczczenie Wydarzeń „Czerwca 1976 roku”

„Pamięć o wydarzeniach z Czerwca 1976 roku pomoże budować społeczeństwo nowoczesne i sprawiedliwe, na fundamencie trwałych dóbr i wartości” – napisała Rada Społeczna przy Biskupie Płockim w oświadczeniu pt. „Odwaga i sprzeciw”. Zostało ono wydane z okazji z okazji 35. rocznicy Wydarzeń „Czerwca 1976 roku”.

W dokumencie stwierdza się, że strajki i protesty, które wybuchły w kraju w 1976 r. stanowiły ważny etap długiej i trudnej drogi do wolności. Były one wyrazem niezgody na krzywdę i niesprawiedliwość, przyczyniły się do ożywienia świadomości społeczeństwa i przygotowały narodziny „Solidarności” w sierpniu 1980 r. W czerwcu 1976 r. uczestniczyło w nich około 70-80 tysięcy osób na terenie 24 województw kraju. Doszło do walk ulicznych i starć z milicją, i oddziałami ZOMO, byli zabici i ranni.

Członkowie Rady Społecznej przypominają, że bezpośrednią przyczyną dramatycznych wydarzeń była drastyczna podwyżka cen żywności, ogłoszona przez władze rządowe. W systemie gospodarki socjalistycznej ceny były bowiem uzależnione od decyzji władz rządowych. Przewidziano wprawdzie niewielkie podwyżki płac, ale były one zbyt niskie, by zrównoważyć „skutki radykalnej podwyżki cen żywności”.

„Ogromne rzesze społeczeństwa uznały takie działania rządu za skrajnie niesprawiedliwe. Ludzie obawiali się gwałtownego obniżenia poziomu życia i zubożenia wielu rodzin. W konsekwencji doszło do buntu społecznego. Władze jeszcze wieczorem 25 czerwca wycofały się z projektu podwyżki cen, a spektakularna porażka «operacji cenowej» zachwiała autorytetem całej ekipy rządzącej”, napisano w oświadczeniu.

W opinii członków rady Czerwiec 1976 roku umocnił opozycję demokratyczną w kraju. Pomagano prześladowanym robotnikom, kierowano do władz listy protestacyjne, pomoc materialna, prawna i medyczna udzielana represjonowanym osobom i ich rodzinom zaowocowała powstaniem Komitetu Obrony Robotników. Ożywiła się podziemna działalność informacyjna i wydawnicza.

Autorzy oświadczenia podkreślają, że Płock, po Radomiu i Ursusie, był jednym z miast, w którym protesty przebiegały na dużą skalę: „W Płocku podjęli akcję strajkową m.in. pracownicy Mazowieckich Zakładów Rafineryjnych i Petrochemicznych oraz Przedsiębiorstwa Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Przemysłowych «Mostostal». Po południu 25 czerwca kilkuset pracowników Petrochemii rozpoczęło marsz w kierunku centrum miasta. Tłum wznosił okrzyki przeciwko władzy, śpiewano hymn narodowy i «Rotę». Około godziny siedemnastej szacowany na ponad trzy tysiące osób pochód dotarł pod Komitet Wojewódzki PZPR na ul. Kościuszki. Wieczorem jednostki ZOMO przystąpiły do brutalnej pacyfikacji protestu”, czytamy w oświadczeniu.

W Płocku wiele osób pobito i poturbowano, za udział w demonstracji milicja zatrzymała 55 osób. 34 osoby usłyszały zarzuty, 18 osób otrzymało wyroki od 2 do 5 lat pozbawienia wolności. W ramach represji z pracy wyrzucono 47 osób – „Wszyscy represjonowani przez kilka miesięcy pozostawali bez pracy, natomiast po jej otrzymaniu dostawali niższe zarobki i byli pozbawieni możliwości awansu. Wielu pracowników otrzymało naganę, upomnienie lub inne kary finansowe”, przypominają autorzy dokumentu.

Na zakończenie oświadczenia stwierdzają, że refleksja nad Czerwcem`76 nie powinna być jedynie historycznym wspomnieniem: „Także dzisiaj potrzebujemy mądrego namysłu nad tym, jak budować społeczeństwo solidarne i sprawiedliwe. Troska o dobro wspólne to przede wszystkim promocja sprawiedliwości społecznej, która obejmuje ogół uprawnień i obowiązków zachodzących między różnymi członami społecznej całości, a ostatecznie na rzecz dobra osoby ludzkiej”, napisali.

Wyrażają także nadzieję, że obchodom rocznicy towarzyszyć będzie „klimat jedności i zgody narodowej”. Natomiast odwaga i siła sprzeciwu protestujących robotników będzie stanowić „ważny element naszej pamięci historycznej i więzi społecznej”. Apelują także o godne uczczenie ważnej rocznicy i wyrażają wdzięczność wszystkim bohaterom Czerwca 1976 roku.

Radę Społeczną przy Biskupie Płockim Piotrze Liberze tworzy kilkunastu przedstawicieli świata nauki, mediów, medycyny, władz samorządowych, organizacji pozarządowych. Zajmują się oni najbardziej aktualnymi problemami społecznymi. Przewodniczącym Rady jest ks. dr Andrzej Kobyliński.