Sandomierz: wystawa religijnych manuskryptów i kobierców ormiańskich

Wystawa „U źródeł cywilizacji – Armenia. Manuskrypty i kobierce ormiańskie” otwarta będzie 21 czerwca o godzinie 17, w sandomierskim Ratuszu. Jej organizatorem będzie Muzeum Okręgowe w Sandomierzu. Patronatem objął ją bp sandomierski Krzysztof Nitkiewicz.

Podczas otwarcia bp Nitkiewicz będzie mówił o chrześcijańskiej Armenii, kierownik Działu Archiwum i Zbioru Rękopisów Czartoryskich Janusz Nowak powie o zabytkach ormiańskich z Muzeum Czartoryskich w Krakowie, a kustosz Jerzy Krzemiński z Muzeum Okręgowego w Sandomierzu opowie o kobiercach ormiańskich. Wystawie będzie towarzyszył pokaz 25 fotografii ukazujących ważne miejsca Armenii, m.in. katedrę w Ani z X w.

– Wystawa z konieczności ukaże zaledwie dwa, aczkolwiek istotne, aspekty sztuki Ormian. Będą to manuskrypty religijne, bogato dekorowane, pisane na pergaminie bądź papierze, oprawione w tłoczoną skórę oraz kobierce. Do najwspanialszych eksponatów należy Ewangeliarz królowej Myłke z 862 r., przechowywany w klasztorze mechiterystów w Wenecji – informuje kustosz Jerzy Krzemiński.

Będzie można podziwiać iluminacje ormiańskie, które odznaczają się dużą trwałością i odpornością na złe warunki zewnętrzne, co wiąże się z doskonałą techniką przygotowania barwników pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. W zbiorach światowych przetrwało około 24 tys. manuskryptów, w tym ok. 3 tys. iluminowanych.

– Dzięki uprzejmości Muzeum Czartoryskich w Krakowie, na sandomierskiej wystawie będziemy mogli zaprezentować pięć wysokiej klasy dzieł powstałych w XVI i XVII wieku. Po 4 tygodniach, z uwagi na zalecenia konserwatorskie, zostaną one zastąpione kilkoma podobnymi obiektami, wypożyczonymi ze zbiorów Biblioteki Narodowej w Warszawie – informuje kustosz Krzemiński.

Drugim składnikiem wystawy będą kobierce wykonane na terenie Armenii. Prezentowane eksponaty są własnością Muzeum Narodowego w Krakowie. Zaprezentowane będą m.in. kobierce tzw. smocze z XV w. Wśród nich będą kobierce z motywem krzyża św. Andrzeja.

Wystawę będzie można zwiedzać do początku września. Prezentowane eksponaty pochodzą z: Muzeum Narodowego w Krakowie, Fundacji Książąt Czartoryskich w Krakowie oraz Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Starożytna Armenia, niegdyś rozległa, dziś mocno okrojona, leży w górach na północ od równiny Mezopotamii. Swymi korzeniami sięga VII wieku przed naszą erą. W II w., dotarło tu chrześcijaństwo. Z początkiem IV wieku, za przyczyną Grzegorza Oświeciciela, w czasach króla Tyrydatesa III, Armenia stała się pierwszym państwem chrześcijańskim. Wiek później powstał alfabet ormiański i zaczął się wielowiekowy okres rozwoju kultury, brutalnie i często przerywany licznymi najazdami.