6 lat pontyfikatu Benedykta XVI

19 kwietnia 2005 roku 78-letni Joseph Ratzinger został wybrany 265. papieżem i przyjął imię Benedykta XVI. Dziś kończy się 6-ty rok pontyfikatu papieża z Niemiec, którego motto brzmi: „Cooperatores veritatis”, czyli Współpracownicy prawdy.

Z okazji 6. rocznicy pontyfikatu Benedykta XVI i zbliżając się do małego „jubileuszu” pontyfikatu – 2500 dni (który będzie obchodzony po świętach wielkanocnych) publikujemy krótkie podsumowanie trwającego pontyfikatu.

Przed wyborem na Stolicę Piotrową

Kard. Joseph Ratzinger w czasie, gdy pełnił funkcję prefekta Kongregacji Nauki Wiary, nosił się z zamiarem zostania bibliotekarzem Świętego Kościoła Rzymskiego. O to stanowisko starał się w Watykańskiej Bibliotece Apostolskiej, osiem lat przed swoim wyborem na stolicę Piotrową – wspomina kardynał Raffaele Farina, archiwista Tajnych Archiwów Watykanu. Jan Paweł II nie zgodził się na „emeryturę” kardynała Ratzingera w Bibliotece i powiedział: „Ksiądz kardynał nie potrzebuje w ogóle nic pisać, gdyż chcę mieć eminencję do końca”.

W 2005 roku, gdy Jan Paweł II był bardzo chory i bliski śmierci, rozważania Drogi Krzyżowej napisał kard. Ratzinger i prowadził ją (w zastępstwie Ojca Świętego) w Wielki Piątek wokół rzymskiego Koloseum.

2 kwietnia o godz. 21.37 odszedł do domu Ojca Jan Paweł II. Mszy św. żałobnej przewodniczył 8 kwietnia kard. J. Ratzinger jako dziekan Kolegium Kardynalskiego. Od 18 kwietnia kierował obradami konklawe mającego wybrać nowego papieża.

Wybór na papieża

19 kwietnia, w drugim dniu zgromadzenia kardynałów, w czwartym głosowaniu kard. J. Ratzinger został wybrany 265. papieżem, przybierając imię Benedykt XVI. Obierając to imię, papież nawiązał do „papieża pokoju” Benedykta XV oraz patrona Europy i założyciela zakonu benedyktynów, św. Benedykta z Nursji. Jest pierwszym Niemcem na tym stanowisku od czasów Wiktora II (1055-57). Informację o wyborze nowego papieża ogłoszono światu 19 kwietnia 2005 r. o godz. 18.43. Oficjalne objęcie urzędu przez nowego Ojca Świętego nastąpiło 24 kwietnia 2005 r.

Umiłowany Poprzednik – wkrótce Błogosławiony

13 maja 2005 r. papież Benedykt XVI zgodził się na otwarcie procesu beatyfikacyjnego swego – jak sam nazywa – wielkiego i umiłowanego poprzednika, Jana Pawła II. 14 stycznia 2011 r. papież promulgował dekrety Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, w tym dotyczący cudu przypisywanego wstawiennictwu Sługi Bożego Jana Pawła II. Benedykt XVI będzie przewodniczyć uroczystościom beatyfikacyjnym w Watykanie, w Niedzielę Bożego Miłosierdzia – 1 maja br.

Podróże zagraniczne

Pierwszym krajem, jaki odwiedził Benedykt XVI była jego ojczyzna, gdzie przebywał w dniach 18-21 sierpnia 2005 r. Udał się do Kolonii na XX Światowy Dzień Młodzieży i odprawił Mszę św., w której uczestniczyła największa liczba wiernych w historii Niemiec. Następna wizyta miała miejsce w Polsce w dniach 24-28 maja 2006 r. Benedykt XVI (poza kolejną wizytą w Niemczech i wizytami we Włoszech) udał się z wizytą do Hiszpanii, Turcji, Brazylii, Austrii, Francji, Stanów Zjednoczonych, Australii, Kamerunu, Angoli, Ziemi Świętej (odwiedził Jordanię, Izrael i Terytoria Palestyńskie), Republiki Czeskiej, Malty, Portugalii, Cypru i Wielkiej Brytanii. W sumie Benedykt XVI odbył 18 podróży zagranicznych oraz 21 na terenie Włoch.

Ważne decyzje

Do ważnych wydarzeń należy zaliczyć decyzję Benedykta XVI z dnia 5 lutego 2008 r., aby w przedsoborowym Mszale Rzymskim z 1962 r. dokonać zmian w tekście modlitwy wchodzącej w skład liturgii wielkopiątkowej, i zamiast słów „o nawrócenie żydów” (Pro conversione Iudaeorum) użyć ogólnego sformułowania „za żydów” („Oremus et pro Iudaeis“). W dniach 8-15 maja 2009 r. Benedykt XVI udał się z pielgrzymką do Ziemi Świętej, a 17 stycznia 2010 r. odwiedził Synagogę Większą w Rzymie. Papież wezwał chrześcijan i żydów do wspólnego świadectwa o istotnym znaczeniu Boga dla współczesnego świata. Była to po Kolonii i Nowym Jorku trzecia wizyta Benedykta XVI w synagodze.

24 stycznia 2009 r. Benedykt XVI zdjął ekskomunikę z czterech biskupów konsekrowanych w 1988 r. bez zgody Stolicy Apostolskiej przez abp Marcela Lefebvre’a. Papież nie kryje nadziei, że akt ten doprowadzi „do zakończenia skandalu podziału” i przywrócenia pełnej wspólnoty całego Kościoła z Bractwem św. Piusa X.

9 listopada 2009 r. Benedykt XVI powołał ordynariaty personalne dla byłych anglikanów. W konstytucji apostolskiej „Anglicanorum coetibus” i Normach Uzupełniających, wydanych przez Kongregację Nauki Wiary, zawarto procedury przechodzenia grup byłych anglikanów do Kościoła katolickiego.

9-11 czerwca 2010 r. Benedykt XVI z udziałem ok. 15 tys. duchownych z całego świata w Rzymie uroczyście zamknął Rok Kapłański (trwał od 19 VI 2009). W tym roku zostały ujawnione skandale nadużyć seksualnych z udziałem duchowieństwa. Benedykt XVI jednoznacznie potępił przestępstwa kleru i wzywał cały Kościół do pokuty za te grzechy oraz do solidarności z ofiarami molestowania seksualnego nieletnich. W tym samym roku, 16-19 września miała miejsce podróż Benedykta XVI do Wielkiej Brytanii (Szkocja i Anglia). Benedykt XVI po raz pierwszy osobiście przewodniczył Mszy beatyfikacyjnej kard. Johna Henry’ego Newmana. Papież spotkał się z ofiarami nadużyć seksualnych duchowieństwa i wyraził swoje ubolewanie.

12 października 2010 r. Benedykt XVI dokumentem motu proprio „Ubicumque et semper” ustanowił Papieską Radę ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji. Pierwszym jej przewodniczącym został abp Rino Fisichella. Często używa się określenia dla pontyfikatu Benedykta XVI: „pontyfikat nowej ewangelizacji”.

Po wizycie w Republice Czeskiej, która miała miejsce w dniach 26-28 września 2009 r., papież w przemówieniu do Kurii Rzymskiej podkreślił, że „Kościół powinien także dziś otworzyć jakiś rodzaj 'dziedzińca pogan’, gdzie ludzie mogliby w jakiś sposób 'uczepić’ się Boga, nie znając Go i zanim odnajdą dostęp do Jego tajemnicy, której służy życie wewnętrzne Kościoła”. O dziedzińcu pogan w Świątyni Jerozolimskiej, jako miejscu gdzie pełnymi prawami obywatelstwa cieszą się także niewierzący, pisze papież w swej ostatniej książce „Jezus z Nazaretu”. 21 grudnia 2009 r. papieskie pragnienie dialogu z niewierzącymi przybrało realne kształty. Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury, kard. Gianfranco Ravasi zorganizował w dniach 24-25 marca br. roku pierwsze spotkanie z cyklu „Dziedziniec pogan”, które odbyło się w Paryżu. „Papież przestrzegł nas, że ludzie niewierzący nie chcą być przedmiotem ewangelizacji. A zatem ta inicjatywa nie jest ewangelizacją we właściwym tego słowa znaczeniu. Jednakże wszelki dialog służy przebudzeniu ducha, serca”  – wyjaśnia o. Laurent Mazas z Papieskiej Rady ds. Kultury, któremu powierzono przygotowanie tego wydarzenia. Kardynał Ravasi już zapowiedział kolejne spotkania – na różnych kontynentach.

Nauczanie

Benedykt XVI wydał 3 encykliki: 25 stycznia 2006 r. papież ogłosił swoją pierwszą encyklikę „Deus caritas est” (Bóg jest miłością). Druga encyklika „Spe salvi” została ogłoszona 30 listopada 2007 r. Dokument ten określany jest jako „traktat o nadziei, zachęcający do refleksji nad sensem życia”. 7 lipca 2009 r. ogłoszono trzecią encyklikę Benedykta XVI „Caritas in veritate”. Jej tematem jest integralny rozwój ludzki w miłości i prawdzie. Papież adaptuje w niej naukę społeczną Kościoła do wyzwań globalizującego się świata w dobie kryzysu. Integralny rozwój człowieka traktuje jako wartość nadrzędną wszelkiego postępu.

Papież Benedykt XVI zrealizował projekt pisarski, który powziął jeszcze w czasie, gdy nie był papieżem. 16 kwietnia 2007 r., w 80-te urodziny Benedykta XVI, ukazało się niemieckie wydanie jego nowej książki – teologicznej rozprawy o Jezusie Chrystusie pt. „Jezus z Nazaretu. Od chrztu w Jordanie do Przemienienia”. 10 marca 2011 r. w Watykanie zaprezentowano drugi tom: „Jezus z Nazaretu. Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania”. „To coś więcej niż książka – to świadectwo poruszające, pociągające i wyzwolicielskie” – powiedział podczas prezentacji prefekt Kongregacji ds. Biskupów kard. Marc Ouellet. Papież obiecał, że jeszcze napisze zeszyt o życiu ukrytym Jezusa Chrystusa, czyli przed rozpoczęciem Jego publicznej działalności.

Wielkim wydarzeniem była publikacja wywiadu-rzeki z Benedyktem XVI pt. „Światłość świata”, którą przeprowadził niemiecki dziennikarz Peter Seewald. Jest to już trzecia tego rodzaju rozmowa ks. Josepha Ratzingera z tym dziennikarzem – dwie poprzednie zaowocowały książkami: „Sól ziemi” (1997) oraz „Bóg i świat” (2001). Prezentacja wywiadu-rzeki odbyła się 23 listopada 2011 r. w Watykanie. „Jest to oryginalna forma papieskiej posługi, odpowiadająca na liczne pytania, związane z teraźniejszością” – powiedział o wywiadzie ksiądz Federico Lombardi w komentarzu dla magazynu „Octava dies”. Papież nie uchyla się od odpowiedzi na pytania dotyczące skandali związanych z molestowaniem nieletnich przez osoby duchowne, ludzkiej seksualności, zaniedbań, błędów i grzechów Kościoła, kryzysu wiary i społeczeństwa, światowego kryzysu finansowego. Książka nie obwieściła zapowiadanego przez światowe media przełomu w nauczaniu Kościoła ws. stosowania prezerwatyw.

Warto wspomnieć, że Katechizm Kościoła Katolickiego, który został opublikowany w 1992 roku, w trakcie pontyfikatu Jana Pawła II, był opracowywany od 1986 r. pod kierownictwem kard. Ratzingera. W trwającym roku 2011 ukazał się YouCat – katechizm dla młodych, a przedmowę katechizmu napisał papież Benedykt XVI. „Proszę was, studiujcie katechizm namiętnie i wytrwale! Studiujcie go w ciszy pokoju, czytajcie we dwoje, jeśli jesteście zaprzyjaźnieni, twórzcie grupy czytelnicze, wymieniajcie się swoimi spostrzeżeniami w Internecie. Na różne sposoby rozmawiajcie o swojej wierze!” – apeluje Benedykt XVI do młodego czytelnika. Przewodniczący Komisji Wiary w Konferencji Biskupów Niemieckich, kard. Karl Lehmann, uważa, że YouCat może stać się „sercem” nowej ewangelizacji.

Może rzeczywiście mamy do czynienia z „pontyfikatem nowej ewangelizacji”?

Joseph Ratzinger – trzecie dziecko Josepha i Marii Ratzingerów, urodził się 16 kwietnia 1927 roku w Markl am In, miejscowości znajdującej się w Górnej Bawarii (Niemcy). W dniu narodzin, w Wielką Sobotę został ochrzczony. Święcenia kapłańskie przyjął 29 czerwca 1951 r. Kardynałem został w 1977 r., a w 1981 r. – prefektem Kongregacji Nauki Wiary. W latach 2002-2005 pełnił funkcję dziekana Kolegium Kardynalskiego, a 19 kwietnia 2005 r., trzy dni po swoich 78. urodzinach, został wybrany na 265. papieża Kościoła katolickiego.