„Bóg i stworzenie”: ostatnia książka abp. Życińskiego

O dialogu między nauką i wiarą, jego konieczności i granicach, napisał abp Józef Życiński w książce „Bóg i stworzenie. Zarys teorii ewolucji”. Ostatnie dzieło metropolity lubelskiego zaprezentowane zostało podczas koncertu ku jego pamięci 19 marca w lubelskiej filharmonii.

Ostatnia praca abp. Życińskiego traktuje o relacjach między teorią ewolucji a prawdami zawartymi w teologii chrześcijańskiej. We wprowadzeniu autor zaznacza, że „rola osób, które potrafią ukazać harmonijne współistnienie świata nauki i wiary, jest szczególnie ważna dla naszej kultury”.

Podkreśla, że książkę przygotował z myślą o tych, którzy pragną zespolić prawdę wiary z refleksja przyrodniczą. „Nie jest ona zamierzona jako podręcznik do katechizacji, lecz jako pomoc dla prowadzących katechezę, ukazuje bowiem wzajemny związek między chrześcijańską wizją rozwoju człowieka a biologiczna koncepcją ewolucji naszego gatunku” – pisze abp Życiński. „Ale także osobom, które nigdy nie uczestniczyły w katechezie, książka ta może pomóc snuć własne przemyślenia nad podstawowymi pytaniami o naturę człowieka, jego godność, sens życia, doświadczenie cierpienia. Ukazywane w niej treści mają rozpalić świat intelektualnych fascynacji, w którym dopełnia się wzajemnie przesłanie dwóch ksiąg: Księgi Przyrody i Księgi Pisma” – dodaje.

W swoich rozważaniach autor powołuje się na nauczanie Kościoła, szczególnie akcentując zainteresowanie Jana Pawła II dla kwestii dialogu nauki i wiary. Przypomina, że to ten papież był twórcą tekstów poświęconych teorii ewolucji, przyjmowanych z wielkim zainteresowaniem przez świat nauki. Na Przesłaniu Jana Pawła II do Papieskiej Akademii Nauk opiera się w swojej pracy abp Życiński, nazywając je „szczególnie ważnym dokumentem Kościoła katolickiego, który miał przeciwdziałać wprowadzaniu prywatnej teologii i radykalnie prostych tez filozoficznych na miejsce uzasadnionych argumentów”.

Książka „Bóg i stworzenie” porusza zagadnienia z dziedzin teorii ewolucji, teologii, ale także relacji między nauką a kulturą. Pisze także o przyszłości człowieka. „Teoria ewolucji ukazuje nam, skąd pochodzimy, nie potrafi jednak określić, dokąd dojdziemy w wyniku zmian naszego gatunku, jakie dokonają się w ciągu następnych tysięcy lat” – zauważa w rozdziale „Ludzkość uchrystusowiona?”.

Książkę wydało Archidiecezjalne Wydawnictwo Gaudium.

Abp Józef Życiński jako filozof zajmował się relacjami nauki i wiary, w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim przewodził katedrze poświęconej tym zagadnieniom. Był autorem wielu prac z zakresu kosmologii relatywistycznej, filozofii, dialogu chrześcijaństwa z kulturą współczesną. Był m.in. członkiem Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki w Salzburgu, Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych oraz Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk. Zasiadał w Radzie Naukowej Fundacji Johna Templetona, przyznającej nagrody określane mianem „teologicznego Nobla”.