Przemyśl: nie można pomijać męczeństwa kapłanów podczas II wojny światowej

– Wiele mówi się o tym, co dzieli Polaków i Ukraińców, a bardzo mało o tym, co nas łączy – powiedział w Przemyślu ks. dr Jacek Waligóra z Niżankowic na Ukrainie podczas dzisiejszej konferencji „Kresy południowo-wschodnie Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką 1939–1941”. Patronat nad wydarzeniem objął abp Mieczysław Mokrzycki, metropolita lwowski i przewodniczący Konferencji Episkopatu Ukrainy.

W swoim wystąpieniu ks. dr Jacek Waligóra, proboszcz parafii rzymskokatolickiej w położonych niedaleko granicy z Polską Niżankowicach na Ukrainie, poruszył temat kapłanów, jako świadków i ofiar systemu totalitarnego. Zauważył, że dzięki kapłanom zachowało się wiele archiwalnych dokumentów, ksiąg i zapisków, które pozwalają poznać historyczną prawdę i wydarzenia z tamtego okresu. Przytoczył również przykłady represji wobec duchowieństwa, niekiedy przypłaconego nawet męczeństwem. Przypomniał m.in. osobę ks. Włodzimierza Surmiaka z Dobromila, czy mało znaną postać biskupa greckokatolickiego Teodora Romży, który za obronę wiary katolickiej został zamordowany poprzez wstrzyknięcie trucizny, gdy przebywał po wypadku w szpitalu.

„Mówi się tak dużo o tym, co dzieli nas – Polaków i Ukraińców, natomiast jest bardzo mało mówione i pisane o tym, co nas łączy. Męczeństwo kapłanów, bez względu na to, czy to byli kapłani rzymskokatoliccy, greckokatoliccy czy ormiańscy jest często spychane na margines” – powiedział ks. Waligóra.

Irena Kozimala, dyrektor instytutu historii PWSW zauważa, że przez wiele lat cenzura nie pozwalała na mówienie o wydarzeniach na ziemiach południowowschodnich Rzeczypospolitej w czasie II wojny światowej. „Większość tych wszystkich okrucieństw na więźniach polskich, dokonała się na terenie archidiecezji lwowskiej i zachodniej Ukrainy” – powiedziała Kozimala.

Konferencja „Kresy południowo-wschodnie Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką 1939–1941” odbyła się w auli Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu. Jej organizatorem byli: PWSW, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie oraz parafia rzymskokatolicka pw. Św. Trójcy w Niżankowicach. Patronat nad sympozjum objął abp Mieczysław Mokrzycki, metropolita lwowski i przewodniczący Konferencji Episkopatu Ukrainy.