Prezes „Znaku”: książka Grossów domaga się sprawiedliwości dla ofiar Zagłady

Książka „Złote żniwa” domaga się sprawiedliwości dla tych, którzy byli pierwszymi i największymi ofiarami zagłady – powiedział dziś Henryk Woźniakowski, prezes wydawnictwa „Znak” o publikacji Jana Tomasza Grossa i Ireny Grudzińskiej-Gross. Podczas konferencji prasowej dyrektor wydawnictwa Danuta Skóra przeprosiła wszystkich, którzy czują się urażeni tą publikacją. Wydawnictwo zapowiedziało, że zyski ze sprzedaży „Złotych żniw” przeznaczy na cele społeczne.

„Książka Grossów, którą wydajemy i której autorzy idą śladem badań prowadzonych głównie w Centrum Badań nad Zagładą Żydów, rzuca wyzwanie naszej pamięci zbiorowej, naszej chęci zapomnienia” – mówił podczas konferencji prasowej Henryk Woźniakowski, prezes Znaku. Jego zdaniem książka ta domaga się sprawiedliwości dla tych, którzy byli pierwszymi i największymi ofiarami Zagłady.

„Nie jest to monografia zachowań na wsi polskiej w tzw. trzeciej fazie Holokaustu i książka nie ma takich ambicji” – mówił Woźniakowski. Jak powiedział, spojrzenie autorów koncentruje się na tym, co się działo strasznego, na związanych z rabunkiem mordach i to próbuje zrozumieć na tle podobnych zjawisk w innych częściach okupowanej Europy. „Książka ta nie szuka okoliczności łagodzących, pomija wiele wątków historycznego i społecznego kontekstu” – dodał Woźniakowski.

Prezes „Znaku” wyjaśnił też przyczyny publikacji „Złotych Żniw”. „Ambicją tej książki jest wprowadzenie tych okrutnych, często trudnych faktów do świadomości publicznej, wyprowadzenie ich z pracowni badawczych historyków” – mówił dodając, że to jest podstawowa przyczyna, dla której wydawnictwo wydaję książkę Grossów.

Dyrektor „Znaku” Danuta Skóra podczas konferencji prasowej przeprosiła wszystkich, którzy czują się urażeni publikacją Grossów.

Mówiła, że od wielu tygodni do wydawnictwa przychodzą e-maile od osób oburzonych i zaniepokojonych tym, że „Znak” wydał „Złote żniwa”. „Podzielam pogląd, który w tych mailach znajduję, że to jest tendencyjna książka i że w tendencyjny sposób pokazuje tamtą rzeczywistość i że krzywdzi wielu ludzi” – powiedziała Skóra. Dodała, że wszystkim ludziom, którzy czują się tą książką dotknięci, urażeni czy zasmuceni, „chcę powiedzieć, że bardzo ich ja za to przepraszam” – powiedziała dyrektorka wydawnictwa.

Danuta Skóra przyznała także, że z przeprowadzonych ostatnio badań wynika niewielki spadek poziomu nastrojów antysemickich w Polsce. Jej zdaniem jeśli ta książka przyczyni się do tego, że ten trend się odwróci, to będzie to porażką wydawnictwa. „Jeśli przyczyni się do tego, że ten trend będzie rósł, to będzie nasz sukces” – dodała.

Wydawnictwo zapowiedziało, że zyski ze sprzedaży „Złotych żniw” przeznaczy na cele społeczne. Ma też zamiar zebrać i opublikować najważniejsze głosy polemiczne wobec książki Grossów.

W książce „Złote żniwa” Jan Tomasz Gross i Irena Grudzińska-Gross piszą, że w polskim społeczeństwie czasów okupacji normą było tropienie i wynajdywanie ukrywających się Żydów oraz czerpanie zysków z Holokaustu.

Książka pojawi się w księgarniach 10 marca.