Oświęcim: międzyreligijne i międzykulturowe uroczystości na terenie byłego obozu hitlerowskiego

Międzyreligijna modlitwa z udziałem metropolity Paryża, kard. André Vingt-Trois, byłego naczelnego rabina Izraela Meira Laua i wielkiego muftiego Bośni i Hercegowiny Mustafy Cerića, oraz uczczenie minutą ciszy ofiar Zagłady w Miejscu Pamięci były kulminacyjnymi momentami uroczystości na terenie byłego obozu niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau.

Wśród uczestników spotkania w Oświęcimiu byli m.in. były więzień Auschwitz, Raphaël Esrail; wicesekretarz generalna ONZ, Asha-Rose Migiro; dyrektor generalna UNESCO, Irina Bokova; mer Paryża, Bertrand Delanoë; były kanclerz Niemiec, Gerhard Schroeder oraz liczne delegacje rządowe z całego świata. Wszyscy zapalili znicze i złożyli wieńce pod Pomnikiem Ofiar w Birkenau, nieopodal ruin komór gazowych i krematoriów.

Rabin Lau odmówił żydowską modlitwę żałobną „El Male Rachamim”. W przemówieniu były więzień niemieckiego obozu w Buchenwaldzie wspominał, że jako dziecko nie mógł zrozumieć, dlaczego spotyka go tyle cierpienia. „Jedno polskie słowo kołatało wtedy w moim dziecięcym umyśle: dlaczego? Pourquoi? Warum? Dziś po hebrajsku pytam: ‘lama’ – dlaczego? Co zrobiłem złego, jakie przestępstwo popełniłem, że jestem bity, że marznę i głoduję, dlaczego jestem samotny?” – mówił syn ostatniego rabina Piotrkowa Trybunalskiego i apelował, by wyciągnąć lekcje z Holokaustu i szanować „czystość i świętość życia”. „Jeśli tego nie zrobimy, zmarnujemy szansę” – ostrzegał.

Kard Vingt-Trois modlił się słowami starotestamentowego psalmu, a mufti Bośni i Hercegowiny wzywał, by tragedie Auschwitz i Srebrenicy nigdy się już nie powtórzyły. „Panie nasz, naucz nas, że tolerancja jest najwyższym wyrazem siły, a pragnienie zemsty jest oznaką słabości” – modlił się muzułmanin.

W uroczystości pod Pomnikiem Ofiar udział wzięli także arcybiskup Lyonu, kard. Philippe Barbarin oraz metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz.

Kard. Dziwisz w rozmowie z KAI podkreślił, że obecność tylu osobistości i ludzi różnych religii w Miejscu Pamięci przynosi nadzieję na pojednanie. „W tym momencie, kiedy nie brakuje konfliktów i niepokoju, jak choćby wydarzenia w Egipcie, takie spotkanie zbliża narody dla pokoju. To jest droga do pojednania” – powiedział.

W rozmowie z dziennikarzami wielki mufti Bośni i Hercegowiny Mustafa Cerić podkreślił, że pragnie skierować przesłanie, szczególnie do Europy, by wyciągnęła wnioski z doświadczenia Auschwitz i Srebrenicy „Tu nie chodzi by czasem przyjechać do Auschwitz i współczuć ofiarom, lecz o to, by uczyć w szkołach o tym, co stało się w Auschwitz, w Srebrenicy, i obiecać, że to się nie powtórzy nigdzie więcej, w żadnym czasie” – podkreślił.

Aby oddać hołd pomordowanym i zaapelować o pokój, do Oświęcimia przyjechało dziś ponad stu przedstawicieli rządów oraz osób z międzynarodowych organizacji z całego świata. W Miejscu Pamięci pojawili się obok siebie chrześcijanie, Żydzi i muzułmanie. Byli wysocy urzędnicy ONZ, goście Egiptu, Stanów Zjednoczonych, Rosji, Bośni i Hercegowiny, Francji, Iraku, Maroko i Turcji.
Przedsięwzięcie zainicjowały: działająca pod auspicjami UNESCO organizacja Aladdin Project oraz władze Paryża. W delegacji znajdują się liczni przedstawiciele świata islamu.

Po południu goście zwiedzili były obóz hitlerowski. Przeszli przez obozową bramę z napisem „Arbeit macht Frei” i zwiedzili muzealne ekspozycje. Podczas spotkania w sali kinowej na terenie Muzeum uczestnicy zaapelowali o przeciwstawianie się kłamstwom na temat Holokaustu, a także o aktywny sprzeciw wobec wszelkich form rasizmu, antysemityzmu, islamofobii, ksenofobii i wykluczenia.
Przedsięwzięcie Alladin Project zainicjowano 2 lata temu w paryskich biurach UNESCO. Celem tego międzykulturowego i edukacyjnego projektu jest zaznajomienie ludności islamskiej z historią o Holokauście i obozie KL Auschwitz-Birkenau. Na specjalnej stronie odnaleźć można tłumaczenia historycznych dokumentów i książek na język arabski i perski. Dzięki projektowi, na te języki przetłumaczono m.in. dziennik Anny Frank.

Były niemiecki nazistowski obóz Auschwitz wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO podczas posiedzenia Komitetu Dziedzictwa Światowego w Egipcie, który obradował od 22 do 26 października 1979 r. Ówczesny wpis, obowiązujący w latach 1979-2007 brzmiał: "Obóz koncentracyjny Auschwitz". 27 czerwca 2007 roku Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO zdecydował o zmianie nazwy byłego obozu. Członkowie Komitetu zaakceptowali propozycję rządu polskiego i zatwierdzili nazwę obozu jako " Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945)". Wniosek rządu polskiego był reakcją na pojawiające się w zagranicznych mediach przekłamania, często nazywające byłe hitlerowskie obozy "polskimi obozami zagłady".