Arcybiskupi Józef Michalik i Jan Martyniak zapraszają na 14. Dzień Judaizmu

„Szacunek do judaizmu płynie z objawienia Bożego, to Pan Bóg wybrał naród żydowski” – podkreślają abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski i abp Jan Martyniak, zwierzchnik Kościoła greckokatolickiego w Polsce. „Do dzisiaj mam obraz z dzieciństwa, jak mama ukrywała w oborze rodzinę żydowską” – wspomina abp Martyniak.

Obaj hierarchowie w specjalnych wypowiedziach dla KAI zgodnie przyznają, że zarówno chrześcijanie, jak i Żydzi wierzą w tego samego Boga i wolą Boga było uczynienie Izraelitów Narodem Wybranym.

„Trzeba pokazywać, że judaizm to religia objawiona. To Pan Bóg wybrał ten naród, dzięki Żydom mamy pierwsze przymierze, to z tego narodu wyszedł Jezus – nasz Zbawiciel. Maryja, Józef i apostołowie też byli Żydami” – mówi abp Józef Michalik.

Abp Michalik przestrzega, aby wobec Żydów nie kierować się uprzedzeniami, ani stereotypami. Według niego, bardzo dobrze się dzieje, że Holocaust jest nagłaśniany, bo przestrzega przed „zaciemnieniem ideologią nienawiści”. Przypomina jednocześnie, że to nie Polacy są odpowiedzialni za zagładę Żydów i na tym polu nie powinno być nieporozumień. „Bardzo dobrze, żebyśmy wszyscy popatrzyli na nasz stosunek do innych religii, a judaizm powinien wśród nich zajmować szczególne miejsce” – mówi przewodniczący KEP.

Abp Jan Martyniak stwierdza, że chrześcijaństwo jest mocno zakorzenione w judaizmie. „Nie można oddzielić Starego Testamentu od Nowego i na odwrót, bo wówczas nie da się ich w pełni zrozumieć. Apostołowie w swoich listach powołują się na księgi proroków” – mówi metropolita przemysko-warszawski obrządku greckokatolickiego. „Jan Paweł II niejednokrotnie nazywał Żydów starszymi braćmi. Pan Bóg sam tak zdecydował, wybrał ten naród i nie może być jakiegoś ostracyzmu wobec nich. Trzeba nawiązać dialog wiary w jednego Boga” – dodaje abp Martyniak.

Przytacza również obrazy z dzieciństwa, kiedy jako mały chłopiec był świadkiem prześladowań ludności żydowskiej. „Do dzisiaj mam obraz z dzieciństwa, jak mama ukrywała w oborze rodzinę żydowską. Sąsiadki pomagały w ich utrzymaniu i wyżywieniu. Nam dzieciom nie wolno tam było chodzić” – opowiada abp Martyniak. „Mieszkałem w Spasie koło Starego Sambora. Niedaleko miejscowości był cmentarz żydowski. Nieraz widziałem jak Niemcy prowadzili Żydów i potem ich tam rozstrzeliwali. Do dzisiaj to miejsce jest dużą nekropolią. Te wydarzenia mocno się wpisują w dziecięcą psychikę” – wspomina.

Zwierzchnik Kościoła greckokatolickiego w Polsce nawiązuje także do przykładów heroicznego poświęcenia jakimi odznaczyła się rodzina Ulmów czy bł. ks. Emilian Kowcz.

Rodzina Ulmów mieszkała w Markowej na Podkarpaciu. W czasie okupacji ukrywała w swoim gospodarstwie Żydów. Spotkała ich za to najdotkliwsza kara. Najpierw na oczach dzieci rozstrzelano rodziców – Józefa i spodziewającą się dziecka Wiktorię, a potem szóstkę dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze 1,5 roku. Ich proces beatyfikacyjny jest w toku.

Ks. Emilian Kowcz był kapłanem greckokatolickim. Pozostawił żonę i dzieci, zginął w obozie koncentracyjnym na Majdanku, gdzie prowadził działalność duszpasterską. „Do obozu trafił za pomoc Żydom. Nie zgodził się, aby go uwolniono, mówił, że są tylko dwa miejsca, gdzie może być: na Majdanku albo w niebie” – opowiada abp Martyniak. 27 czerwca 2001 r. papież Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym.

Metropolita przemysko-warszawski wymienia także rodziców greckokatolickiego biskupa Bazylego Medwita, obecnie posługującego w egzarchacie doniecko-charkowskim na Ukrainie, którzy zostali odznaczeni medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” oraz ks. Wasyla Hrynyka, który jako greckokatolicki proboszcz w Przemyślu ukrywał Żydów.

Ogólnopolski Dzień Judaizmu będzie obchodzony w tym roku po raz czternasty. Główne uroczystości odbędą się 15 i 16 stycznia w Przemyślu. Towarzyszyć im będą m.in. projekcje filmów o osobach ratujących Żydów podczas II wojny światowej, wystawy oraz wspólne nabożeństwo Słowa Bożego.