Kielce: Obrazy Marianny Wiśnios w Muzeum Narodowym

Piętnaście charakterystycznych obrazów z aniołami Marianny Wiśnios, jednej z najbardziej rozpoznawalnych artystek ludowych Kielecczyzny, można oglądać od dzisiaj w Muzeum Narodowym w Kielcach, w siedzibie przy ul. Rynek 3. „Aniołom – opiekunom, posłańcom Bożym, zwiastunom dobrej nowiny – Wiśnios powierzała funkcje zapisane w modlitwie i utrwalone w ikonografii chrześcijańskiej” – wyjaśnia Nina Skotnicka, komisarz wystawy.

Są to anioły, które towarzyszą Jezusowi, Matce Boskiej, świętym, czasami ludziom przy ich pracach, głównie rolniczych. Obrazy charakteryzuje czytelna symbolika.

Marianna Wiśnios ze świętokrzyskich Rataj żyła w latach 1908 – 1996. Skończyła tylko 3 klasy szkoły powszechnej. Malować zaczęła jako osoba dojrzała ok. 1950 r., z potrzeby serca, realizując marzenia dzieciństwa. Życie i gospodarowanie na wsi nie pozostawiało zbyt wiele czasu na pasje, toteż Wiśnios malowała nocami i wyłącznie dla siebie. Znana i rozpoznawalna zaczęła być dopiero od 1972 r. – od udziału w konkursie na sztukę ludową, na który zgłoszono jej prace wbrew jej woli. Pierwsza wystawę indywidualna miała w 1976 r. w Muzeum narodowym w Kielcach.

Jej sztuka ma inspiracje głównie religijne. Artystka malowała Drogi Krzyżowe, sceny pasyjne oraz o tematyce różańcowej. Jej słynne „różańce” stanowią rodzaj duchowym dokumentów zapisanych w formie obrazów. Chętnie przedstawiała także postać Chrystusa: pocieszanego podczas upadku pod krzyżem, umierającego na krzyżu, opłakiwanego i złożonego do grobu. Malowała świętych, a także bohaterów legend i obrazki z życia wsi.

Wypracowała charakterystyczną technikę. „Obrazy szkicowała ołówkiem, malowała kredkami, farbami do ścian i tkanin, akwarelami – na pakowym papierze, czystej stronie tapet, a po 1972 r. – na kartonie dostarczanym przez kolekcjonerów. Korzystała z gotowych wzorów: rzeźb i malowideł oglądanych miejscowym kościele, reprodukcji zamieszczanych w książeczkach do nabożeństwa, ale także z pieśni, które ilustrowała wiedziona własną wizją plastyczną” – wyjaśnia Skotnicka.

Prace Wiśnios charakteryzuje uproszczony rysunek, walory malarskie, umiejętnie dobierana kolorystyka i czytelny stosunek religijny, emocjonalny do prezentowanych tematów. Malowała do ostatnich chwil życia. Jest pochowana w Starachowicach.

Wystawa prac Marianny Wiśnios to jedna z propozycji cyklu „Anioły i Ptaki”, czyli koncertów, wystaw i spotkań z motywem aniołów i ptaków, które w grudniu i styczniu odbywają się w Kielcach w placówkach muzealnych.