Ukazał się reprint Biblii ks. Jakuba Wujka

Reprint polskiego przekładu Biblii ks. Jakuba Wujka z 1599 r. zaprezentowała 15 grudnia Fundacja „Zakłady Kórnickie”, która sfinansowała to wydanie będące częścią serii „Biblia Slavica”.

Reprint Biblii Wujka został zaprezentowany w podpoznańskim Kórniku, na tamtejszym zamku, który jest siedzibą Biblioteki Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk. Jak zauważył prof. Andrzej Legocki, przewodniczący Rady Kuratorów Fundacji „Zakłady Kórnickie”, inicjatora i fundatora tego wydania, „dzięki reprintowi ten przekład stanowiący piękny pomnik kultury polskiej zostanie szerzej rozpowszechniony”.

Obecny na spotkaniu w zamku kórnickim abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański, a zarazem biblista, wyraził wdzięczność wszystkim osobom, których wysiłek „udostępnił ten «kamień węgielny» i jednocześnie pomnik języka polskiego miłośnikom Biblii, naukowcom, literaturoznawcom oraz wszystkim ludziom zainteresowanym kulturą słowiańską”.

Wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski podziękował także prof. Irenie Kwileckiej, emerytowanej profesor Instytutu Slawistyki PAN, która zainspirowała Fundację „Zakłady Kórnickie” do podjęcia dzieła ponownego wydania Biblii Wujka i która „od ponad pół wieku pracuje nad staropolskimi przekładami Biblii, a także współpracuje z redakcją 'Biblia Slavica’ przy wydawaniu jej polskiej serii”.

Abp Gądecki zwrócił również uwagę, że ks. Jakub Wujek tłumacząc Biblię posługiwał się „językiem uważanym za wybitnie piękną polszczyznę”, a jego przekład wielokrotnie wznawiany i modyfikowany, przez prawie cztery wieki „pełnił rolę podstawowego polskiego przekładu katolickiego” Pisma Świętego, wyznaczając „standard polskiego stylu religijnego”.

„Kilkuwiekowa obecność w kulturze religijnej narodu jednego przekładu Biblii należy uznać za swoisty fenomen językowo-kulturowy niemający właściwie precedensu w europejskich językach” – zaznaczył metropolita poznański.

Uzasadniając inicjatywę wznowienia Biblii Wujka przez instytucję pożytku publicznego, jaką jest Fundacja „Zakłady Kórnickie”, prof. Legocki podkreślił, że dzieło tego pochodzącego z Wągrowca jezuity było przez 367 lat, aż do wydania w 1965 r. Biblii Tysiąclecia, „kanonicznym tekstem dla Kościoła katolickiego w naszym kraju”.

„Nasza fundacja odnosi wszystkie swoje działania do idei pracy organicznej, której podstawą jest przywiązanie obywatelskie do Macierzy” – zaznaczył prof. Legocki wyjaśniając, że ks. Jakub Wujek tłumacząc Biblię posługiwał się piękną polszczyzną, która była „dla wielu przyszłych pokoleń poetów właściwie wzorcem, do którego zawsze mogli się odnieść”. „W gruncie rzeczy był więc to przykład bardzo pięknego i trwałego patriotyzmu” – stwierdził profesor.

Ważnym powodem, dla którego fundacja podjęła się tego dzieła był również fakt, że w serii „Biblia Slavica” wydawanej przez znaną oficynę niemiecką Ferdinand Schöning, w której ukazało się kilkadziesiąt reprintów Biblii słowiańskich z lat 1370-1750, a wśród nich także trzy polskie tłumaczenia, brakowało Biblii ks. Jakuba Wujka. Prezentowany reprint przekładu Biblii na język polski w tłumaczeniu ks. Wujka zamyka czterdziestotomową serię „Biblia Slavica”.

Prezentacji reprintu Biblii Wujka w zamku w Kórniku towarzyszyła również wystawa najstarszych polskich przekładów Biblii, pochodzących głównie z XVI w., które posiada w swoich zbiorach Biblioteka Kórnicka PAN.

„Są to przede wszystkim pierwsze przekłady Biblii – katolickie i protestanckie – oraz wydawane osobno księgi Pisma Świętego, głównie Psałterze” – wyjaśnia kustosz wystawy Magdalena Marcinkowska zwracając uwagę na przekład zawierający siedem Psalmów autorstwa Jana Kochanowskiego oraz na bardzo cenny, zachowany w jednym tylko egzemplarzu, ariański przekład Psałterza z nutami wydany w Krakowie w 1624 r.

Ks. Jakub Wujek (1541-1597) pochodził z Wągrowca (Wielkopolska), był jezuitą, teologiem i pisarzem religijnym. Największe znaczenie w dziejach literatury i języka polskiego zdobył jako tłumacz Biblii. Przetłumaczony przez ks. Wujka w latach 1588-89 Nowy Testament ukazał się drukiem po raz pierwszy w 1593 r. w Krakowie. Przekład całego Pisma Świętego ukończył on w 1596 r., a wydany został, po korektach, dopiero w 1599 r., już po śmierci tłumacza.