Zabytkowy = sakralny

Prawie dwie trzecie obiektów zabytkowych w Polsce to zabytki sakralne. Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego zakończył właśnie przygotowywanie badania kultury sakralnej w Polsce. W przyszłym roku zbadane zostanie dziedzictwo kultury polskiej, które znajduje się pod opieką Kościoła katolickiego.

Według danych Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków spośród 61 tys. obiektów zabytkowych w Polsce – 37 tys. to zabytki sakralne (około 60%). Są to zabytki takie jak: świątynie, klasztory, dzwonnice, kaplice, kapliczki, przydrożne figury i krzyże.

Oprócz zabytków nieruchomych zabytkami sakralnymi są obiekty ruchome, do których należą wytwory rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej. Zaliczamy do nich paramenty liturgiczne i instrumenty muzyczne oraz inne dzieła sztuk plastycznych.

15 świątyń w Polsce zostało zbudowanych w XI wieku. Następne 75 pochodzi z XII wieku. Od tamtego czasu każde kolejne stulecie było okresem budowy coraz większej liczby świątyń. W XIII wieku zbudowano już 255 kościołów, w wieku XVIII wzniesiono 1230 katolickich świątyń, a w XIX – 1728.

Na wykresie poniżej artykułu zobacz rozwój budownictwa sakralnego w Polsce na przestrzeni wieków.

W czasie II wojny światowej zniszczono w Polsce 912 obiekty sakralne, a już w pierwszym pięcioleciu po wojnie odbudowano połowę z nich.

Obiekty sakralne – a przede wszystkim świątynie – pełnią bardzo ważną rolę w chrześcijaństwie. Według współautora kościelnego Rocznika Statystycznego z 1991 r. Dariusza Gumbrychta: „Miejsca kultu są znakami obecności religii w życiu narodu. W zależności od okresu, przybierały postać warownej twierdzy (okres romański), strzelistych katedr (gotyk), pałaców Bożych (renesans), salonu Chrystusa (barok) aż do współczesnego namiotu Boga”.

Zakończenie badania kultury sakralnej w Polsce przewidziane jest na połowę 2011 r.