Purpurat z ludu i dla ludu

Nowy polski kardynał – arcybiskup Kazimierz Nycz ma 60 lat, a od trzech stoi na czele archidiecezji i metropolii warszawskiej. Jest także ordynariuszem dla wiernych obrządku wschodniego, nie mających swego biskupa.

Kazimierz Nycz urodził się 1 lutego 1950 r. w Starej Wsi koło Oświęcimia w rodzinie robotniczo-chłopskiej (ojciec był mistrzem budowlanym). W latach 1967-73 kształcił się w Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie, święcenia kapłańskie przyjął 20 maja 1973 r., po czym był wikariuszem kolejno w Jaworznie-Szczakowej (1973-75) i w Raciborowicach (1975-77).

W 1976 r. uzyskał licencjat z teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie, w latach 1977-80 odbył studia doktoranckie w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, uwieńczone doktoratem z katechetyki w 1981 r. W latach 1981-1987 był wykładowcą katechetyki na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i pracownikiem Wydziału Katechetycznego Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Od 1981 r. pomagał też w duszpasterstwie w skawińskiej parafii Miłosierdzia Bożego. W 1987 został wicerektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie.

Z Krakowa do Koszalina

16 kwietnia 1988 r. Jan Paweł II mianował ks. Kazimierza Nycza biskupem pomocniczym w archidiecezji krakowskiej (sakrę nowy hierarcha przyjął 4 czerwca tegoż roku), a 9 czerwca 2004 r. – biskupem koszalińsko-kołobrzeskim. Jego zawołaniem biskupim są słowa „Ex hominibus, pro hominibus” (Z ludu i dla ludu).

W grudniu 2004 r. wszedł w skład Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. 3 marca 2007 r. Benedykt XVI mianował go arcybiskupem metropolitą warszawskim. 9 czerwca tegoż roku papież powołał abpa Nycza także na stanowisko ordynariusza dla wiernych obrządku wschodniego, nie mających swego biskupa.

Nowy polski kardynał jest m.in. przewodniczącym Rady Ekonomicznej Episkopatu, a przez wiele lat był przewodniczącym Komisji ds. Wychowania Katolickiego.

Świeccy i katecheza

Rządy nad stołeczną archidiecezją 57-letni wówczas hierarcha objął w Niedzielę Palmową – 1 kwietnia 2007 r. w archikatedrze św. Jana. Na początku swej posługi w Warszawie podkreślił, że jego priorytetami będą: dobra współpraca z kapłanami, otwarcie na świeckich oraz katecheza dzieci i młodzieży. Zadeklarował też dobre kontakty ze środkami przekazu, zaznaczając, iż „bez mediów Kościół sobie nie poradzi”. Zapowiedział także, że nie da się zaszufladkować politycznie, a najważniejsze będą dla niego sprawy duchowe, w tym pomoc ludziom, którzy się zagubili.

Jeszcze przed kanonicznym objęciem archidiecezji, pytany o odwołany w styczniu tegoż roku ingres abp. Stanisława Wielgusa, który ustąpił z urzędu metropolity warszawskiego po fali oskarżeń o współpracę z SB, abp Nycz powiedział, że jest człowiekiem, który nie lekceważy przeszłości, ale idzie też ku przyszłości: „Trzeba najbliższą przeszłość korygować, naprawiać, leczyć, ale nie rozdrapywać. Leczyć należy ją przez pozytywną, duszpasterską, wspólną pracę Kościoła warszawskiego”.

Jako metropolita warszawski podjął szereg działań na rzecz decentralizacji działań kurii archidiecezjalnej, ściślejszego kontaktu z wiernymi i z pracującymi z nimi duszpasterzami oraz na rzecz formacji apostolskiej wiernych.

Bardzo mocno angażował się w proces beatyfikacyjny ks. Jerzego Popiełuszki, wraz z innymi polskimi biskupami kierując do Benedykta XVI specjalną prośbę w tej sprawie. 6 czerwca br., podczas uroczystej Mszy beatyfikacyjnej na Placu Piłsudskiego abp Nycz apelował: „Niech ta beatyfikacja zaowocuje zjednoczeniem wszystkich Polaków wokół tych spraw i wartości, za które ks. Jerzy Popiełuszko poniósł męczeńską śmierć”.

Od 2008 r. z inicjatywy metropolity warszawskiego obchodzony jest w pierwszą niedzielę czerwca Dzień Dziękczynienia. Ustanowiony został na terenie archidiecezji warszawskiej, ale w jego obchody włączają się również inne diecezje w Polsce. Jego ideą jest propagowanie wśród Polaków postawy wdzięczności za dobro, jakie otrzymują i aby uczyli się za nie dziękować – zarówno Bogu, jak i sobie nawzajem – jako naród i społeczność, ale także w wymiarze indywidualnym.

Obchody Dnia Dziękczynienia odbywają się na Polach Wilanowskich w Warszawie, przy Świątyni Opatrzności Bożej. Oprócz przestrzeni ściśle sakralnej, przeznaczonej na sprawowanie liturgii, znajdzie się tam m.in. nowoczesne muzeum Jana Pawła II i kard. Stefana Wyszyńskiego.

Krzyż nie dzieli

W czasie ostrego konfliktu społecznego wokół krzyża przed Pałacem Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu abp Nycz podkreślał konsekwentnie, iż „nie wolno używać krzyża do tego, by dzielić ludzi, wyznaczać przestrzenie i tereny, by osiągać swoje ludzkie cele, bo byłoby to wielką instrumentalizacją krzyża”.

Kardynał nominat jest autorem setek artykułów w pismach „Katecheta”, „Ateneum Kapłańskie”, seriach pomocy katechetycznych i w prasie. Lubi czytać literaturę piękną i teksty z pogranicza filozofii i teologii, jako hobby wymienia spacery i wycieczki górskie.