Bp Nitkiewicz: dobra kościelne nie były prywatną własnością uprzywilejowanej grupy

– Dobra kościelne nie były prywatną własnością jakiejś uprzywilejowanej grupy, co dzisiaj niektórzy zarzucają Kościołowi w kontekście zwrotu zagrabionych przez komunistyczny reżim własności – mówił bp Krzysztof Nitkiewicz podczas spotkania promującego publikację „Inwentarz rękopisów Archiwum Kapituły Kolegiackiej i katedralnej w Sandomierzu XIII-XX wieku”. Odbyło się ono z udziałem autora prof. Feliksa Kiryka w sandomierskim Muzeum Diecezjalnym.

„Przedstawione dziś badanie historyczne oraz publikacja są niewątpliwym świadectwem pokazującym działania Kościoła, który wypełniał swoją zbawczą misję na tych terenach. Miała ona zawsze na celu chwałę Bożą i dobro człowieka” – mówił bp Nitkiewicz. Hierarcha podkreślił, że dobra kościelne służyły przez wieki i służą do dzisiaj budowie świątyń, które uczynione ręką wybitnych artystów umożliwiały wspólnocie wierzących gromadzenie się na Eucharystii.

„Dzisiaj stanowią również bezcenne dziedzictwo kulturowe. Te dobra służyły jednocześnie szkolnictwu, dziełom miłosierdzia i realizacji wielu inicjatyw społecznych. Tak więc wydany katalog, dokumentując chwalebną przeszłość Kościoła, broni jego dobrego imienia wobec niesprawiedliwych pomówień – podkreślił ordynariusz. „W ostatnim czasie podjęte zostały decyzje, co do zabezpieczenia zbioru oraz dalszych badań nad ich zawartością – dodał bp Nitkiewicz.

Zaprezentowana uczestnikom spotkania książka zawiera informacje o pond tysiącu archiwaliów: od średniowiecznych pergaminów przez księgi miasta Sandomierza, dokumenty kapitulne, księgi metrykalne i wiele innych dokumentów.

„Jest to pozycja zawierająca przede wszystkim źródła dla archiwistów, historyków oraz fascynatów historii miasta i diecezji sandomierskiej. Z jej lektury można dowiedzieć się, czego można szukać w archiwum, a czego się tam nie znajdzie – mówił prof. Kiryk.

„Inwentaryzacja objęła dokumenty średniowieczne świadczące o poziomie szkoły katedralnej oraz kodeksy pergaminowe i papierowe, dzieje kolegiaty sandomierskiej, oficjalatu sandomierskiego, radomskiego i tarnowskiego, akta klasztorne i szpitalne, akta przebudowy katedry, dokumenty związane z historią miasta oraz wiele innych” – tłumaczył profesor.

Archiwum powstawało przez wieki, dokumenty były skrzętnie przechowywane przez kapitułę katedralną, co uchroniło je przed burzliwymi zawieruchami dziejów narodu i miasta. Krakowski historyk podkreślił to, że najwięcej dokumentów trafiło do zbioru po kasatach zakonów związanych z reperkusjami po powstaniu styczniowym, ale stanowią one tylko część przebadanego materiału.

„Inwentarz rękopisów Archiwum Kapituły Kolegiackiej i katedralnej w Sandomierzu XIII-XX wieku” został wydany w nakładzie 400 egzemplarzy dzięki Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu pomocy finansowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz udziale Wydawnictwa i Drukarni w Sandomierzu oraz Muzeum Diecezjalnego.

Krakowski historyk prof. Feliks Kiryk współpracujący z diecezją sandomierską od 20 lat opublikował w 2002 r. katalog zatytułowany "Pergaminy Archiwum Kapituły Kolegiackiej i Katedralnej Sandomierskiej".