Kielce: młodzież izraelska uczestniczy w filmie „Świętokrzyskie sztetle”

Pięcioro 17-latków ze szkoły w kibucu Ein Shemer gości od kilku dni w Kielcach – wczoraj Izraelczycy odwiedzili Archiwum Państwowe – budynek dawnej synagogi – rozpoczynając tym samym produkcję filmową „Świętokrzyskie sztetle” autorstwa kieleckiego reżysera Pawła Guli, mieszkającego w Hollywood.

Goście przeglądali min. dokumenty związane z pogromem Żydów z 1946 r., gościli także w miejscowościach Kielecczyzny historycznie związanych z obecnością społeczności żydowskiej do II wojny światowej – Bodzentynie, Chmielniku, Nowym Korczynie, byli również w niemieckim obozie zagłady Auschwitz. Towarzyszyła im grupa licealistów z Kielc. W planach reżysera Pawła Guli jest także wizyta i pokazanie innych „świętokrzyskich sztetli” – Pińczowa, Małogoszcza, Chęcin.

Część dokumentu ma powstać w Izraelu, do którego wyjadą z kolei kieleccy licealiści, gdzie m.in. będą rozmawiać ze świadkami pogromu. Jednym z głównych bohaterów dokumentu będzie Baruch Dorfman, który w pogromie z 4 lipca 1946 r. stracił oko i przebywał kilka miesięcy w szpitalu.

Zamiarem marszałka świętokrzyskiego Adama Jarubasa – jednego z inicjatorów dokumentu – jest pokazanie innych Kielc, niż utrwaliły się przez lata w świadomości społeczności żydowskiej – otwartych na dialog, gotowych na współpracę, co potwierdzają różne inicjatywy z regionu: odnowienie pomnika Ofiar Pogromu na cmentarzu żydowskim, upamiętnianie miejsc związanych z obecnością Żydów, dni kultury żydowskiej w bardzo wielu miasteczkach Kielecczyzny, działalność stowarzyszeń promujących dialog, inicjatywy artystyczne itp.

– Pan marszałek spotkał się w ostatni piątek z młodzieżą izraelską na uroczystej kolacji, była m.in. mowa o tych formach działalności – mówi KAI Iwona Sinkiewicz, rzecznik urzędu marszałkowskiego.
Film – zawierający historie stare i nowe na styku Polacy – Żydzi, opowiadany głównie ustami najmłodszych – ma pokazać region świętokrzyski jako środowisko dialogu międzykulturowego i religijnego. Ma służyć budowie nowego, przyjaznego wizerunku Kielc i Kielecczyzny.

Paweł Gula – reżyser i pomysłodawca filmu pochodzi z Kielc, mieszka obecnie w Stanach Zjednoczonych. Jest m.in. autorem „Skazanych na niebo” – filmu o nadużyciach wśród mormonów, nagrodzonego wieloma amerykańskimi nagrodami.
Pomysłodawcy tego przedsięwzięcia – reżyser i Regionalna Organizacja Turystyczna podlegająca Zarządowi Województwa Świętokrzyskiego chcieliby, żeby film zachęcał Żydów do jak najczęstszego odwiedzenia Kielc i regionu, korzystania z bazy turystycznej oraz zatrzymania się tutaj na dłużej, tym bardziej, że jest wiele pamiątek zachowanych po dawnych kielczanach narodowości żydowskiej. Wkrótce w samych Kielcach rozpocznie się przebudowa dawnej synagogi – obecnie siedziby Archiwum Państwowego, której aranżacji dokona światowej sławy architekt Peter Zumthor.

Film „Świętokrzyskie sztetle” ma być wyemitowany w 2011 r. w telewizji, jak również ma pojawić się na festiwalach filmowych w Polsce i za granicą – w Europie Zachodniej, USA, Izraelu. Produkcja będzie współfinansowana przez Urząd Marszałkowski w ramach Świętokrzyskiego Funduszu Artystyczno-Filmowego. Kwota dofinansowania wyniesie 0,5 miliona złotych.