Finansowanie uczelni katolickich zgodne z konstytucją

Trybunał Konstytucyjny uznał w poniedziałek, że trzy ustawy dotyczące finansowania z budżetu państwa uczelni katolickich są zgodne z konstytucją i konkordatem. Wnioski do Trybunału w tej złożyli w 2007 r. ówcześni posłowie Lewicy i Demokratów.

Zdanie odrębne do orzeczenia zgłosiła sędzia Ewa Łętowska, która uznała ustawy za sprzeczne z konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny w składzie pięcioosobowym rozpatrywał wniosek z listopada 2007 r., złożony przez posłów ówczesnego klubu LiD.

Wnioskodawców reprezentował poseł Lewicy Ryszard Kalisz. Ich zdaniem, ustawy o finansowaniu Papieskich Wydziałów Teologicznych we Wrocławiu i Warszawie oraz o finansowaniu Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignacjanum” w Krakowie miały być sprzeczne z konstytucyjną zasadą równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych.

Posłowie podkreślali, że ustawodawca tylko Kościołowi katolickiemu stworzył szczególne preferencje w zakresie dofinansowania szkolnictwa wyznaniowego na poziomie szkoły wyższej, na takich samych zasadach co uczelni publicznych, jednocześnie nie przewidział żadnych możliwości dofinansowania z budżetu państwa wyższych seminariów duchownych innych Kościołów.

Wnioskodawcy zaznaczali we wniosku, że zgodnie z zasadą równouprawnienia związków wyznaniowych dotacje z budżetu na takich samych zasadach należałoby przyznać wszystkim związkom, które prowadzą seminaria duchowne, lub żadnemu z nich nie zapewnić wsparcia w tym zakresie. Podkreślali, że to drugie rozwiązanie jest zgodne z zasadą bezstronności władz publicznych w sprawach przekonań religijnych, którą – ich zdaniem – kwestionowane ustawy również naruszyły.

Według wnioskodawców, naruszona została też zasada równości wobec prawa uczelni niepublicznych oraz zasada niedyskryminowania z jakiejkolwiek przyczyny. Ustawodawca bowiem zapewnił wsparcie finansowe wybranym uczelniom, nie uzasadniając tego merytorycznie. Zdaniem wnioskodawców, ustawy zostały także przyjęte w sposób niezgodny z przepisami Konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzeczpospolitą Polską.

Reprezentujący w Trybunale parlament poseł Wojciech Szarama (PiS) powiedział, że kwestionowane ustawy są zgodne z konstytucją oraz że nie są sprzeczne z konkordatem. Jak tłumaczył, uczelnie, których ustawowe finansowanie z budżetu jest kwestionowane, nie kształcą tylko przyszłych duchownych, ale także osoby świeckie.

Przyznał, że choć w ustawach bezpośrednio nie zapisano, że dofinansowanie dotyczy tylko kształcenia na kierunkach świeckich, a nie może być przeznaczone na kształcenie w seminariach, które są częścią tych uczelni, to sprawy te regulowane są szczegółowo rozporządzeniami ministra nauki i szkolnictwa wyższego.