Kolekcja apokryfów trafiła do kiosków w całej Polsce

Na polski rynek wchodzi nowa kolekcja „Apokryfów Nowego Testamentu”. 16–tomowa edycja „Apokryfów Nowego Testamentu” to suplement do ilustrowanej Biblii Tysiąclecia, publikowanej od 2006 r. przez Wydawnictwo Hachette-Livre Polska.

– To teksty bardzo ważne, o olbrzymim znaczeniu nie tylko dla kultury, ale również dla chrześcijańskiej liturgii i pobożności – przekonywali najwybitniejsi polscy badacze chrześcijaństwa pierwszych wieków podczas konferencji pt. „Nie tylko ewangelia Judasza. Cała prawda o apokryfach”. Spotkanie nt. pionierskiej w skali Europy inicjatywy wydawniczej odbyło się dziś w Sekretariacie Episkopatu Polski w Warszawie.

Kolekcja wydawana będzie pod redakcją ks. prof. Marka Starowieyskiego, wybitnego znawcy literatury starochrześcijańskiej, profesora Uniwersytetu Warszawskiego. Apokryfy będą bogato ilustrowane. Zaprezentowane zostaną dzieła najwybitniejszych mistrzów z przystępnym komentarzem historyka sztuki i teologa. Wyborem ilustracji kierował ks. dr Michał Janocha z UKSW.

O znaczeniu apokryfów dla tradycji chrześcijańskiej mówił ks. prof. Henryk Pietras SI z Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogiczna IGNATIANUM w Krakowie. Przypomniał, że są to opowieści dydaktyczne mające służyć przekazowi wiary. „Apokryfy to wyraz wiary pewnych środowisk chrześcijańskich i znakomite źródło do poznania tradycji apostolskiej” – mówił.

Ks. Starowieyski przypomniał początki swojej pracy naukowej związanej z apokryfami i niezrozumienie, jakie wówczas, przed 20 laty, mu towarzyszyło. Podkreślił też z satysfakcją zauważalną zmianę tego podejścia. Stwierdził, że „apokryfy mówią bardzo dużo o chrześcijaństwie starożytnym, o tym jak wierzył przeciętny Kowalski z Aleksandrii, jak rozumiał Ewangelię, jak ją zniekształcał”.

Wspomniał też o olbrzymiej kulturotwórczej roli tych tekstów, będących inspiracją wielkich dzieł, jak choćby „Boska komedia” Dantego, czy też obrzędowości chrześcijańskiej, np. kultu świętych takich jak Joachim i Anna lub tradycji Trzech Króli. Zaznaczył, że do nowego wydania starał się wybrać teksty najistotniejsze kulturotwórczo.

Ks. Michał Janocha podkreślił, że nie do wszystkich tekstów apokryficznych można znaleźć odpowiednie przedstawienia graficzne. „Można nawet zaryzykować tezę, że frekwencja występowania ilustracji oddaje ortodoksyjność tekstu. Te najbardziej heretyckie w zasadzie nie były ilustrowane” – powiedział.

Ks. Pietras wyjaśnił, że związane jest to zapewne z kosztami kopiowania tekstów i sporządzania ilustracji. „Nie warto było kopiować tego, co nie służyło. Teksty heretyckie nie były rozpowszechniane, leżały zapomniane w ziemi, odkrywa się je dopiero teraz. To również świadectwo ich znikomego wpływu na ówczesne chrześcijaństwo” – mówił.

W tym duchu naukowcy komentowali też sensacyjne doniesienia mediów związane z „Ewangelią Judasza”. „Rozgłos tego tekstu pokazuje, że wszystko da się wylansować, gdy chodzi o pieniądze” – mówił ks. Pietras. „To przykład wielkiego ciemnogrodu” – podkreślał ks. Starowieyski.

Zaznaczył on również, jak ważne jest, by czytelnicy nowej kolekcji przeczytali wstęp i by umieli odróżnić apokryf od Ewangelii. Podkreślił jednak, że ze względu na rozwijającą się świadomość biblijną w Polsce wydanie tych niekanonicznych tekstów jest obecnie o wiele mniej niebezpieczne niż byłoby to choćby 30 lat temu. Pierwszy tom kolekcji „Apokryfów Nowego Testamentu” zatytułowany „Nieznane słowa Jezusa” trafił do kiosków na terenie całego kraju już 31 stycznia. Kolejne tomy ukazywać się będą co dwa tygodnie.

16-tomowa kolekcja to kontynuacją kolekcji „Biblia Tysiąclecia”. Hachette-Livre publikowało ją wraz z wydawnictwem Pallottinum od 2006 r. Ostatni, 50. tom Biblii ukazał się w styczniu 2008 r. Seria, jak poinformował Sławomir Chojnacki, liczyła łącznie ok. 2,5 tys. stron i ponad 1 tys. ilustracji. Łącznie sprzedano ok. 700 tys. egzemplarzy. Kolekcja apokryfów jest przedsięwzięciem unikalnym, nie ma odpowiednika w żadnym innym kraju w Europie.

W serii „Apokryfów Nowego Testamentu” ukażą się m.in. „Zaginione Ewangelie, Spisy Apostołów i Uczniów Pańskich”, „Ewangelie dzieciństwa” oraz „Apokalipsy i Apokalipsy gnostyckie”.

Konferencja prasowa promująca nową kolekcję odbyła się w Sekretariacie Episkopatu Polski w Warszawie.