Grecja: zmarł abp Chrystodulos

Zwierzchnik Greckiego Kościoła Prawosławnego abp Chrystodulos nie żyje. 69-letni hierarcha, który od kilku miesięcy zmagał się z nowotworem, zmarł 28 stycznia nad ranem we własnym domu na przedmieściach Aten.

W czerwcu ubiegłego roku u duchownego zdiagnozowano raka wątroby. Miał przejść transplantację tego organu w USA, ale operację przerwano ze względu na przerzuty. Arcybiskup wrócił do Grecji. Tutaj stan jego zdrowia systematycznie pogarszał się. W ostatnich dniach odmawiał interwencji lekarzy.

Arcybiskup Aten i całej Grecji Chrystodulos (Christos Paraskevaidis) urodził się w 1939 r. w Ksanti (Xanthé) w Grecji. W 1962 r. ukończył wydział prawa Uniwersytetu w Atenach, a w 1967 r. wydział teologii tej samej uczelni, otrzymując tytuł doktora teologii. Podczas studiów, w 1961 r. w monasterze św. Barlaama na Meteorach złożył śluby mnisze i otrzymał święcenia diakońskie. Cztery lata później przyjął święcenia kapłańskie. Przez dziewięć lat pełnił służbę kaznodziei i ojca duchowego w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Palaio Phalero (Ateny), a przez siedem lat sekretarza Świętego Synodu Greckiego Kościoła Prawosławnego.

14 lipca 1974 r. odbyła się jego chirotonia (święcenia) biskupia z tytułem metropolity Dymitriady. Pełniąc tę funkcję, brał udział w wielu misjach zagranicznych Greckiej Cerkwi Prawosławnej w Afryce oraz Europie Zachodniej. W latach 1985-1998 z ramienia Świętego Synodu odpowiadał za kontakty ekumeniczne.

Abp Chrystodoulos został wybrany arcybiskupem Aten i całej Grecji 28 kwietnia 1998 r. Był autorem wielu prac teologicznych, szczególnie o tematyce moralnej. Znany był z oryginalnych, dynamicznych i interesujących kazań, umiejętności pracy z dziećmi i młodzieżą oraz wykorzystywania środków masowego przekazu do głoszenia Słowa Bożego. W 2001 roku, mimo sprzeciwu niektórych dostojników Kościoła prawosławnego, spotkał się w Atenach z Janem Pawłem II podczas jego podróży śladami św. Pawła do Grecji, Syrii i na Maltę.

Pierwszą oficjalną wizytę w Polsce abp Chrystodulos złożył w sierpniu 2003 r. Po raz drugi był w Polsce w maju 2007 roku. W Warszawie spotkał się z prezydentem Lechem Kaczyńskim. Był także m.in. w Drohiczynie, Hajnówce, gdzie wziął udział w koncercie galowym Międzynarodowego Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”, i Jabłecznej. W Kodniu poświęcił nową cerkiew.

W grudniu 2006 roku razem z papieżem Benedyktem XVI podpisał w Rzymie wspólną deklarację wzywającą katolików i prawosławnych do pogłębienia wzajemnego dialogu oraz potępiającą eutanazję i aborcję.

Arcybiskup był osobą cieszącą się niezwykłym poważaniem i popularnością. Przyczynił się w znacznej mierze do ożywienia wiary w kraju, gdzie 97 proc społeczeństwa wyznaje prawosławie. Był niezwykle otwarty na nowoczesne środki ewangelizacyjne: pomagał otwierać kościelne strony internetowe, doprowadził do powstania wielu stacji radiowych o profilu religijnym. Nie stronił od komentarzy na temat życia społecznego i politycznego Grecji. Walczył z korupcją także w szeregach duchowieństwa. Wielokrotnie inicjował społeczne akcje przeciwko rządowym próbom marginalizacji Kościoała. Często ostro wypowiadał się przeciwko próbom laicyzacji społeczeństwa greckiego, niechętnie także patrzył na perspektywę wstąpienia Turcji do Unii Europejskiej.

W związku ze skandalem korupcyjnym, jaki wybuchł wśród duchowieństwa w 2005 roku, wielu krytyków arcybiskupa żądało jego dymisji. Hierarcha przeprosił wtedy za finansowe i seksualne przestępstwa, których dopuścili się jego podwładni, ale nie ustąpił ze stanowiska.

Jak dotąd nie wiadomo, kto zostanie nowym zwierzchnikiem Greckiego Kościoła Prawosławnego. Jeszcze dziś po południu spotkają się członkowie Świętego Synodu, którzy w ciągu najbliższych 20 dni mają zdecydować o sukcesji – poinformował na antenie greckiej telewizji metropolita Zakinthos abp Chrysostomos. Synod także ustali datę pogrzebu zmarłego hierarchy.

Większość mieszkańców 11 milionowej Grecji to wyznawcy prawosławia. Na całym świecie jest ich ponad 200 milionów. Po katolikach jest to drugi co do wielkości odłam chrześcijaństwa.