Ostatnia droga prof. Krzysztofa Maurina

W luterańskim kościele Świętej Trójcy odbyła się 31 stycznia liturgia pogrzebowa śp. prof. Krzysztofa Maurina, znanego polskiego matematyka, fizyka i filozofa, uczestnika m. in. spotkań w Castel Gandolfo, w których brał udział Jan Paweł II. Profesor zmarł 14 stycznia w wieku 93 lat.

Liturgii przewodniczył ks. Piotr Gaś, proboszcz stołecznej luterańskiej parafii Świętej Trójcy. Mówiąc o zasługach Zmarłego podkreślił, że całe jego życie było poszukiwaniem prawdy i racjonalnego porządku zgodnie z regułami matematycznymi.

Prezydent Andrzej Duda odznaczył pośmiertnie prof. Krzysztofa Maurina Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie przekazała rodzinie w trakcie liturgii Zofia Romaszewska, będąca doradcą Prezydenta RP.

W imieniu profesury i studentów Uniwersytetu Warszawskiego żegnał Zmarłego, prof. Dariusz Wąsik, dziekan Wydziału Fizyki UW. Podkreślił, że Uniwersytet oraz Wydział Fizyki ma „głębokie poczucie dumy”, że prof. Maurin był „naszym profesorem”. Był on bowiem „wielkim myślicielem, przenikliwym badaczem i utalentowanym wychowawcą pokoleń przyszłych naukowców”.

Przypomniał, że Krzysztof Maurin związał się z Uniwersytetem Warszawskim jeszcze podczas wojny jako uczestnik tajnych kompletów, a w okresie powojennym przeszedł na UW cała karierę naukową, aż do stopnia profesora zwyczajnego. Podkreślił, że jedną z największych jego zasług było utworzenie w 1962 r. Katedry Nauk Matematycznych Fizyki, którą kierował aż do przejścia na emeryturę. Przyznał, że „swoim przykładem Profesor uczył pełnego szacunku stosunku do studentów, odpowiedzialności w pracy dydaktycznej i wychowawczej”. Dodał, że działalność dydaktyczna profesora Maurina i jego szkoły wywarła istotny wpływ na sposób wykładania matematyki na innych uczelniach.

Z kolei prof. Kazimierz Napiórkowski zaprezentował historię założonego przez prof. Maurina interdyscyplinarnego seminarium, na którym przez 40 lat, poczynając od 1971 r. omawiane były tematy filozoficzne, teologiczne, nie wyłączając mistyki, alchemii, astrologii i duchowości Dalekiego Wschodu. A patronowała seminarium triada: ” Człowiek-Świat-Bóg”. Do uczestników i gości seminarium należeli naukowcy z najwybitniejszych europejskich uczelni, a spośród Polaków m. in. ks. prof. Józef Tischner, o. prof. Jacek Salij czy prof. Krzysztof Michalski.

***
Profesor Krzysztof Maurin urodził się w 1923 roku w Warszawie w rodzinie luterańskiej. Po roku rodzice przenieśli się do Kalisza, gdzie spędził młodość. W czasie wojny początkowo uczył się i pracował w garbarni w Kaliszu. Unikając wcielenia do Wermachtu i wysłania na front wschodni, ukrywał się w Warszawie, pod pseudonimem Michał Mazur.

Maturę zdał w czasie okupacji na tajnych kompletach, w taki też sposób rozpoczął studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, które ukończył w 1949 r.

Doktoryzował się u prof. Stanisława Mazura w 1951 r., a habilitował się w 1958 r.; w 1962 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1969 r. profesorem zwyczajnym. Jednym z najważniejszych dzieł Profesora było stworzenie Katedry Metod Matematycznych Fizyki UW.

Pierwsze prace naukowe profesora Krzysztofa Maurina dotyczyły równań eliptycznych i zagadnień brzegowych. Jest jednym z odkrywców konstrukcji prowadzącej do przedstawienia spektralnego operatorów za pomocą uogólnionych funkcji własnych. Zbudował również teorię dystrybucji na takich grupach. Szereg prac poświęconych jest regularności uogólnionych funkcji własnych.

Zainteresowania i działalność naukowa profesora Maurina znacznie wykraczały poza matematykę i fizykę. Od początku lat siedemdziesiątych prowadził interdyscyplinarne seminarium, którego tematyka – związana początkowo z metodami i znaczeniem nauk przyrodniczych – z czasem obejmowała szersze obszary, takie jak język, symbol, triada człowiek-świat-Bóg, sztuka, religia. Na seminaria te zapraszał wiele wybitnych postaci ze świata nauki i religii.

Podobnie ewoluowała tematyka wykładów profesora Maurina – od czysto matematycznych do takich, których głównym tematem była filozofia i teologia. Matematyka pełniła w nich zresztą zawsze ważną rolę jako język bogaty w symbole otwierające znacznie szersze dziedziny rzeczywistości, a także jako przykład życia idei – w nawiązaniu do filozofii starożytnej, w szczególności do Plotyna.

Krzysztof Maurin bardzo żywo współpracował z matematykami, filozofami i teologami zagranicznymi, szczególnie z niemieckiej strefy językowej, w tym z najpoważniejszych uniwersytetów jak: Getynga, Heidelberg, Zurych, Bonn.

Wygłosił kilkaset odczytów, cykli wykładów, napisał wiele artykułów, m.in.trzykrotnie wygłaszał odczyty na seminarium „ Nauka-Religia-Dzieje” w Castel Gandolfo. Gospodarzem i uczestnikiem spotkań był Jan Paweł II, a gośćmi znani polscy uczeni, głównie fizycy i filozofowie.

Współpracował z krakowskim środowiskiem naukowym przy Papieskiej Akademii Teologicznej oraz z prof. Zygmuntem Chylińskim i Mirosławem Dzielskim oraz z ks. Józefem Tischnerem.

W Warszawie na seminaria zapraszał O. Jacka Salija OP oraz przedstawicieli innych kościołów i wyznań. Publikował w latach 60. teksty filozoficzne w „Znaku” i „Więzi” pod pseudonimem Michał Mazur.

Współpracował m.in. z Gesellschaft für Ganzheitsforschung, z Instytutem Maxa Plancka w Starnbergu, kierowanym przez C.F. Weizsäckera oraz z instytutem w Heidelbergu, kierowanym przez znanego filozofa Georga Pichta.