Archidiecezja przemyska poprowadzi proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów

Proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów został wyłączony z grupy polskich męczenników i będzie prowadzony odrębnie przez archidiecezję przemyską. Taką decyzję podjęła Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych, przychylając się tym samym do prośby metropolity przemyskiego abp. Adama Szala. – Chodzi o to, by pokazać tę rodzinę całej naszej ojczyźnie, wszystkim rodzinom, zwłaszcza teraz, kiedy rodzina bywa atakowana – powiedział KAI abp Szal.

Do tej pory proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów był połączony ze sprawą Sługi Bożego Henryka Szumana i 88 Towarzyszy polskich męczenników. Nadzorowała go diecezja pelplińska. Obecnie dokumenty są w Watykanie. Teraz proces Ulmów będzie prowadzony odrębnie.

Zdaniem metropolity przemyskiego 9-osobowa rodzina z Markowej na Podkarpaciu może i powinna być przykładem życzliwości i ofiarności okazywanej każdemu człowiekowi, a także radości z przyjętego życia. – Chodziło o to, by pokazać tę rodzinę całej naszej ojczyźnie, wszystkim rodzinom, zwłaszcza teraz, kiedy rodzina bywa atakowana i bardzo przewrotnie mówi się o jej istocie. Ta rodzina może być przykładem nie tylko w akcie pomocy drugiemu człowiekowi, ale choćby jeśli chodzi o ich zaangażowanie religijne. To może być zachętą, żeby trzymać się wiary, wspierać i umacniać rodziny – powiedział KAI abp Adam Szal.

Jak zaznaczył, wyłączenie tej sprawy do odrębnego procesu beatyfikacyjnego może, ale nie musi przyśpieszyć beatyfikacji. Postulatorem tej sprawy prawdopodobnie będzie specjalnie oddelegowany ksiądz z archidiecezji przemyskiej. Tę kandydaturę musi dopiero zaakceptować Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych. Aktualnie odbywa on w Rzymie kurs postulatorów.

Hierarcha zauważył, że popularność rodziny Ulmów przekłada się na modlitwę za ich wstawiennictwem, choć dopóki Kościół nie ogłosi ich błogosławionymi, publiczny kult nie jest dozwolony. – W Markowej istnieje księga łask, do której wpisuje się wielu ludzi. Są tam również podziękowania wyproszone za wstawiennictwem tej rodziny – powiedział abp Szal. Hierarcha wyjawił, że przygotowywane jest wydanie powieści o rodzinie Ulmów.

W gronie polskich męczenników, których proces beatyfikacyjny prowadzony jest wspólnie, nadal znajduje się kilka osób z terenu archidiecezji przemyskiej.

Józef Ulma urodził się 2 marca 1900 r. w Markowej. Ukończył miejscową szkołę powszechną, a następnie kurs rolniczy w Pilźnie. Zajmował się ogrodnictwem, pszczelarstwem, hodowlą jedwabników oraz introligatorstwem. Jego największą pasją była jednak fotografia. Wykonał tysiące zdjęć ilustrujących życie mieszkańców Markowej, w tym wesela, chrzciny, przedstawienia teatralne.

Wiktoria Ulma z domu Niemczak urodziła się 10 grudnia 1912 r. w Markowej. Po ukończeniu miejscowej szkoły powszechnej uczęszczała na kursy organizowane przez Uniwersytet Ludowy w Gaci. Występowała ponadto w działającym w Markowej amatorskim zespole teatralnym.

Józef i Wiktoria pobrali się w 1935 r. Przez dziewięć lat małżeństwa na świat przyszło sześcioro ich dzieci: Stanisława (ur. 1936), Barbara (ur. 1937), Władysław (ur. 1938), Franciszek (ur. 1940), Antoni (ur. 1941) i Maria (ur. 1942).

Podczas okupacji niemieckiej, zapewne pod koniec 1942 r., mimo biedy i zagrożenia życia Ulmowie dali schronienie ośmiorgu Żydom o nazwiskach: Goldman i Szall.

Rankiem 24 marca 1944 r. przed dom Ulmów przybyło pięciu niemieckich żandarmów oraz kilku granatowych policjantów. Dowodził nimi por. Eilert Dieken. Najpierw zamordowano Żydów, potem Józefa i Wiktorię (będącą w siódmym miesiącu ciąży). Następnie Dieken podjął decyzję o zabiciu dzieci. W kilka minut życie straciło siedemnaście osób – w tym dziecko, które Wiktoria zaczęła rodzić w chwili egzekucji. Ulmowie pochowani zostali na cmentarzu w Markowej, zaś Żydzi, którzy zginęli obok nich, spoczywają na cmentarzu w Jagielle (miejscu pochówku 41 innych ofiar Holokaustu z Markowej).

W 1995 r. Wiktoria i Józef Ulmowie zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W 2003 r. w diecezji przemyskiej rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny. W 2004 r. odsłonięto w Markowej pomnik poświęcony rodzinie Ulmów. W 2010 r. prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

17 marca 2016 r. z udziałem prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego w Markowej na Podkarpaciu otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów.