Stare i nowe uczynki miłosierdzia

Nasi biskupi w liście pasterskim na Niedzielę Miłosierdzia przypominają papieskie słowa, iż „Nadszedł czas, aby zrobić miejsce wyobraźni miłosierdzia”. Ową wyobraźnię i kreatywne działania wspieramy modlitwą prosząc o miłosierdzie Boże dla nas i świata całego. Wiedząc, że każdy z nas jest umiłowany przez Boga i ma mieć miłosierdzie w sercu, pamięci i działaniu trzeba również pamiętać, że i świat stworzenia czeka na miłosierdzie. Rok Miłosierdzia jaki przeżywaliśmy od 8 grudnia 2015 do 20 listopada 2016 przyniósł w Kościele wiele owoców. Jednym z nich jest propozycja rozbudowy / wzbogacenia list uczynków miłosierdzia.

W Orędziu Papieża Franciszka na Dzień Modlitw o Ochronę Stworzenia z 1 września 2016 czytamy:

Życie chrześcijańskie obejmuje praktykowanie tradycyjnych uczynków miłosierdzia względem ciała i względem duszy (LS 10). „Zazwyczaj myślimy o każdym uczynku miłosierdzia z osobna oraz w powiązaniu z jakimś dziełem: szpitalami dla chorych, stołówkami dla głodnych, schroniskami dla bezdomnych, szkołami dla potrzebujących wykształcenia, konfesjonale i kierownictwie duchowym dla tych, którzy potrzebują porady i przebaczenia… Ale jeśli spojrzymy na nie wszystkie razem, przesłanie brzmi, iż przedmiotem miłosierdzia jest samo życie ludzkie i to w swojej całości” (LS 11).
Oczywiście, „samo życie ludzkie i to w swojej całości” obejmuje troskę o wspólny dom. Zatem pozwalam sobie zaproponować dopełnienie dwóch tradycyjnych zestawów uczynków miłosierdzia, dodając do każdego z nich troskę o wspólny dom.

Czytaj także: „Milczenie” Scorsese i kilka (czesko-japońskich) wspomnień

Jako uczynek miłosierdzia względem duszy troska o wspólny dom wymaga „naznaczonego wdzięcznością podziwiania świata” (por. LS 214), które „pozwala nam odkryć poprzez każdą rzecz pewną naukę, jaką pragnie przekazać nam Bóg” (por. LS 85). Jako uczynek miłosierdzia względem ciała troska o wspólnym dom wymaga „prostych codziennych gestów, przełamujących logikę przemocy, wyzysku, egoizmu […], a przejawiających się we wszystkich działaniach, które starają się budować lepszy świat” (LS 230-231).

Wspaniałym efektem owego Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia może być nowa lista tradycyjnych uczynków miłosierdzia. Nie mamy jeszcze ustalonej propozycji brzmienia ósmego uczynku miłosierdzia w języku polskim, zatem odpowiadając na papieską zachętę o nowe uczynki miłosierdzia w duchu encykliki Laudato si’ proponuję następujące brzmienie uczynku miłosierdzia względem duszy: Zachwycić się dziełem stworzenia oraz względem ciała: Dbać o świat – nasz wspólny dom. Cała lista wyglądałaby zatem następująco:

Uczynki miłosierdzia względem duszy:

1. Grzeszących upominać
2. Nieumiejętnych pouczać.
3. Wątpiącym dobrze radzić.
4. Strapionych pocieszać.
5. Krzywdy cierpliwie znosić.
6. Urazy chętnie darować.
7. Modlić się za żywych i umarłych.

8. Zachwycić się dziełem stworzenia.

Uczynki miłosierdzia względem ciała:

1. Głodnych nakarmić.
2. Spragnionych napoić.
3. Nagich przyodziać.
4. Podróżnych w dom przyjąć.
5. Więźniów pocieszać.
6. Chorych nawiedzać.
7. Umarłych pogrzebać.

8. Dbać o świat – nasz wspólny dom

Przed nami Święto Miłosierdzia – dobra okazja, aby przemyśleć i przemodlić owe propozycje a następnie próbować wdrożyć je do naszej praktyki życia chrześcijańskiego. Uczynki miłosierdzia wydają się bowiem naszą najbardziej dochodową inwestycją w przyszłość!

O. Stanisław Jaromi OFM Conv.

absolwent teologii i ochrony środowiska, doktor filozofii, od lat zaangażowany w chrześcijańską edukację ekologiczną, wieloletni delegat franciszkanów ds. sprawiedliwości, pokoju i ochrony stworzenia, przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu - REFA i szef portalu www.swietostworzenia.pl. Interesuje się sprawami dialogu pomiędzy nauką i wiarą, kulturą i duchowością, chrześcijańską wizją świata i różnymi nurtami ekofilozofii. Pracował duszpastersko w Czechach oraz w międzynarodowych centrach franciszkanów w Asyżu, Rzymie i Krakowie; obecnie mieszka w Radomsku.