Bp Bronisław Dembowski obchodzi srebrny jubileusz biskupstwa

W czwartek 20 kwietnia w katedrze włocławskiej obchodzony będzie uroczyście jubileusz 25-lecia święceń biskupich i ingresu bp. Bronisława Dembowskiego. Z tej okazji uroczystej Mszy św. w bazylice katedralnej we Włocławku przewodniczył Jubilat, a homilię wygłosił abp Henryk Muszyński, główny jego konsekrator sprzed ćwierć wieku.

Dziś blisko 90-letni bp Dembowski znany jest także jako jeden z najbardziej cenionych duszpasterzy polskiej inteligencji, zaangażowany także w dialog z niewierzącymi, znany ekumenista i promotor laikatu. Jednocześnie jest cenionym naukowcem z dziedziny filozofii chrześcijańskiej.

Bronisław Dembowski urodził się 2 października 1927 r. w Komorowie. Miał czworo starszego rodzeństwa. W wieku dziesięciu lat został osierocony przez ojca. W 1942 r. jego matka i jedna z sióstr zostały rozstrzelane w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück.

Jako młody chłopak należał do Armii Krajowej. Po Powstaniu Warszawskim znalazł się w Mościcach koło Tarnowa, gdzie w 1946 r. uzyskał maturę. W latach 1946-1950 studiował filozofię na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Pisał pracę u prof. Tatarkiewicza. Przez rok pracował w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach jako wychowawca chłopców.

„Laski – i ich duchowość – odgrywały ogromną rolę w czasie naszego dzieciństwa. Tam byłem u pierwszej komunii. Mój ojciec umarł, gdy Mama miała zaledwie 42 lata i aż pięcioro dzieci. Jej wdowieństwo było trudne. Wraz z bratem chodziliśmy przez rok do szkoły dla niewidomych w Laskach i tam mieszkaliśmy. Po wojnie, gdy zacząłem studiować, co roku uczestniczyłem w zamkniętych rekolekcjach w Laskach. Bracia Fedorowicze, księża Aleksander i Tadeusz stali się wówczas moimi ojcami duchowymi” – wyjaśnia w rozmowie z KAI. Dodaje, że „duchowość typowa dla dzieła Lasek jest to tęsknota za chrześcijaństwem ewangelicznym”.

W 1950 r. wstąpił do seminarium duchownego w Warszawie. Święcenia kapłańskie otrzymał 23 sierpnia 1953 r. z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego. Był wikariuszem w parafii Piastów. Od jesieni 1955 r. rozpoczął studia na Wydziale Filozofii KUL. W 1961 r. uzyskał doktorat w zakresie filozofii teoretycznej.

Od końca 1956 r. do marca 1992 r. był rektorem kościoła pw. św. Marcina przy ul. Piwnej w Warszawie i kapelanem mających tam dom zakonny Sióstr Franciszkanek.

Od 1957 do 1992 r. był asystentem kościelnym Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie. Dał się poznać jako znakomity duszpasterz stołecznej inteligencji, która jako „swój kościół”, wybrała kościół św. Marcina przy ul. Piwnej, którego ks. Dembowski był rektorem. Jego kazania i rekolekcje ściągały słuchaczy z całej Warszawy. Zostały one opublikowane w kilku tomach „Kazań Świętomarcińskich”.

Jednocześnie prowadził żywy dialog z niewierzącymi. Jego wzorem – jak przyznaje – był w tej dziedzinie ks. Władysław Korniłowicz, jeden z twórców Lasek. W jednej ze swych książek ks. Dembowski napisał, że Kościół „jest przykładem stałej postawy porozumienia z inaczej myślącymi, także przeciwnikami religii i Kościoła, zgodnie ze słowami Soboru Watykańskiego II”.

Od 1962 r. wykładał historię filozofii w ATK. W czerwcu 1969 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego, a w rok później został powołany na stanowisko docenta w ATK. W tym samym roku rozpoczął wykłady z historii filozofii w Warszawskim Seminarium Duchownym. Zapisał się w pamięci słuchaczy jako świetny wykładowca. Jego wykłady, szczególnie z historii filozofii były prowadzone w sposób żywy i dowcipny, a cięte powiedzenia kursują jeszcze do dziś wśród księży.

W latach 1969-70 i 1975-76 przebywał na urlopie naukowym w USA. Po powrocie, w oparciu o swe amerykańskie doświadczenia i fascynacje założył pierwszą w Warszawie grupę „Odnowy w Duchu Świętym”, a następnie przyczynił się do skoordynowania działalności wielu grup charyzmatycznych, powstających równolegle w różnych regionach Polski. Zainicjował powstanie Krajowego Zespołu Koordynatorów Odnowy w Duchu Świętym. W 1984 r. został Krajowym Duszpasterzem Ruchu Odnowy w Duchu Świętym. W 1991 r. wszedł w skład Międzynarodowej Rady Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej.

Jako znany duszpasterz inteligencji, ks. Dembowski od połowy lat 70. blisko współpracował z kręgami opozycji demokratycznej. Od 24 do 31 maja 1977 r. w warszawskim kościele św. Marcina odbyła się głodówka działaczy opozycji. Była to pierwsza głodówka protestacyjna zainicjowana przez środowisko Komitetu Obrony Robotników, wspólnie z kręgami inteligencji katolickiej. Była ona reakcją na dalsze przetrzymywanie w więzieniu kilkunastu uczestników wydarzeń z czerwca 1976 r.

Kościół św. Marcina stał się także miejscem ożywionych spotkań ekumenicznych. Od wielu lat odbywają się tam systematyczne nabożeństwa ekumeniczne i modlitwy w duchu wspólnoty z Taizé.

W 1981 r. ks. Dembowski został profesorem nadzwyczajnym. Profesorem zwyczajnym jest od 1990 r. Od 1982 r. był dziekanem Akademickiego Studium Teologii Katolickiej, które w 1988 r. stało się Papieskim Wydziałem Teologicznym.

Po ogłoszeniu stanu wojennego w 1981 r. przy współpracy ks. Dembowskiego przy kościele św. Marcina zawiązał się Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności. Po kilku miesiącach działania komitetu, nastąpił napad na jego członków zgromadzonych w klasztornych zabudowaniach przez jednostkę ZOMO.

W 1989 r. ks. Dembowski wraz z ks. Alojzym Orszulikiem wzięli udział w obradach tzw. Okrągłego Stołu, wydelegowani w roli obserwatorów przez prymasa Polski kard. Józefa Glempa.

W dniu 25 marca 1992 r. została ogłoszona decyzja Ojca św. Jana Pawła II o mianowaniu ks. Dembowskiego 75 biskupem włocławskim. Święcenia biskupie przyjął 20 kwietnia 1992 r. Jego zawołaniem biskupim są słowa: „Caritas et Veritas” (Miłość i Prawda).

Na forum Episkopatu Polski bp Dembowski pełnił następujące funkcje: członka Rady Naukowej, Rady ds. Ekumenizmu, Rady ds. Apostolstwa Świeckich, Rady ds. Dialogu Religijnego; przewodniczącego Zespołu ds. Dialogu z Kościołem Starokatolickim Mariawitów; członka Międzynarodowej Rady Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej; krajowego duszpasterza Odnowy w Duchu Świętym.

Na początku swojej działalności pasterskiej w diecezji włocławskiej bp Dembowski przeprowadził reorganizację struktur rejonowych i dekanalnych diecezji odnoszących się do duszpasterstwa. Biskup erygował trzy duszpasterskie wikariaty biskupie: włocławski, koniński i sieradzki, określając zakres praw i obowiązków dla wikariuszy biskupich. Jednocześnie powiększył do 35 liczbę dekanatów i powołał dla nich nowych dziekanów i wicedziekanów. Liczba ta po przeprowadzeniu w dwa lata później reorganizacji dekanatów: lipnowskiego i czemikowskiego i stworzeniu nowego dekanatu lubickiego, zwiększyła się do 36.

Jako biskup włocławski utworzył 16 nowych parafii, reerygował kapitułę przy kolegiacie sieradzkiej (1993), dokończył przerwany przez śmierć biskupa Jana Zaręby (1986) II Synod Diecezji Włocławskiej i promulgował jego dekrety (1994), utworzył trzy wikariaty duszpasterskie (1993) i dokonał nowej organizacji dekanatów (1994), erygował Radę Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich (1999), gościł w Licheniu Ojca Świętego Jana Pawła II (1999), przeprowadził w diecezji nawiedzenie przez figurę Matki Bożej Fatimskiej (1996) i rozpoczął nawiedzenie parafii przez obraz Jezusa Miłosiernego, złożył dwa sprawozdania ze stanu diecezji Stolicy Apostolskiej podczas wizyt ad limina (1993, 1998), zamknął proces informacyjny 108 męczenników II Wojny Światowej (1996) oraz przewodniczył uroczystościom związanym z dziękczynieniem w diecezji za ich beatyfikację (1999), a także wielu uroczystościom jubileuszowym roku 2000.

25 marca 2003 r. ogłoszono nominację jego następcy bp. Wiesława Alojzego Meringa. Od 26 kwietnia 2003 r. biskup Bronisław Dembowski jest biskupem seniorem. Nadal jednak pełnił następujące funkcje w KEP: członka Rady ds. Ekumenizmu, współprzewodniczącego Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem Rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów, a od 2004 r. Delegata KEP ds. Odnowy w Duchu Świętym. Bp Dembowski jest autorem 7 książek i 77 artykułów naukowych.