Katedra polowa: upamiętniono 25-lecie Związku Represjonowanych Żołnierzy-Górników

Srebrny jubileusz Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników (ZRPŻ-G) uczczono dziś w katedrze polowej Mszą św., której przewodniczył ks. płk SG Zbigniew Kępa, notariusz kurii Ordynariatu Polowego. W homilii kapelan podkreślał, że represjonowani w latach 1949-1959 żołnierze-górnicy po latach upokorzeń i cierpienia okazali się zwycięzcami, a w czasach próby zachowali się „tak jak trzeba”.

Na początku Mszy św. ks. płk Kępa odczytał przesłanie biskupa polowego Józef Guzdka do uczestników uroczystości. – Obchodzony w tym roku Jubileusz 25. rocznicy powołania Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników stanowi doskonałą okazję do złożenia serdecznych gratulacji i wyrazów uznania za wieloletnią troskę o zachowanie pamięci, ofierze i cierpieniu żołnierzy-górników w czasach reżimu komunistycznego w Polsce – napisał bp Guzdek.

Decyzją biskupa polowego ZRPŻ-G został uhonorowany medalem „Milito pro Christo”. Medal na ręce prezesa Zarządu Głównego Kazimierza Potockiego przekazał ks. Kępa.

W homilii notariusz kurii Ordynariatu Polowego podkreślił, że każdy z żołnierzy-górników doświadczył ogromnego ciężaru i cierpienia. – Po latach doświadczacie owoców waszej wytrwałości i niezłomności Waszego ducha – powiedział.

Zdaniem ks. Kępy, jednym z zadań obchodzących 25-lecie istnienia Związku jest uświadamianie społeczeństwu niesprawiedliwości, z jaką spotkali się żołnierze-górnicy. – Upokorzenia i cierpienia, których doświadczyliście w okresie powojennym były swoistego rodzaju memento dla polskiego społeczeństwa. Memento oznacza „pamiętaj”, a więc nie idź tą drogą. Przyjęte idee i zasady są złe, skoro doprowadzają do tak wielkich niesprawiedliwości i podeptania godności człowieka – podkreślił.

Na koniec ks. Kępa przytoczył słowa listu, jakie przesłała bliskim Danuta Siedzikówna „Inka”: „Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba.” – Wasza radość niech płynie z tego, że przez lata zachowywaliście się po prostu tak jak trzeba – sparafrazował słowa „Inki” ks. Kępa.

We Mszy św. uczestniczyli żołnierze-górnicy z całej Polski, a także przedstawiciele Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Na koniec prezes Potocki wręczył ks. Kępie medal 25-lecia Związku. Prosił też o przekazanie medali bp. Guzdkowi i ks. płk. Piotrowi Majce, proboszczowi katedry. Żołnierze-górnicy przekazali jako wotum do katedry polowej obraz Matki Bożej Częstochowskiej.

Mianem żołnierzy-górników określa się poborowych skierowanych w latach 1949-1959 do tak zwanej służby zastępczej w Wojskowych Batalionach Pracy, przemianowanych później na Wojskowe Bataliony Górnicze. Bataliony nie były formacjami wojskowymi. Były jedynie organizowane przez wojsko. Czas pobytu w Wojskowych Batalionach Górniczych wahał się od 24 do 36 miesięcy. W sumie pracowało w nich ponad 200 tys. osób, zmuszanych do pracy w kopalniach i kamieniołomach na terenie Dolnego i Górnego Śląska. W związku z wykonywaną pracą ponad 1000 osób zginęło na miejscu. Dziesiątki tysięcy przypłaciły tę służbę utratą zdrowia i przedwczesną śmiercią.

Oddziały żołnierzy-górników, zorganizowano na wzór radzieckich gułagów. Podstawą zakwalifikowania poborowego do służby zastępczej – było jego pochodzenie społeczne. Najczęściej byli to synowie dawnych posiadaczy ziemskich i przemysłowców oraz tzw. „element politycznie niepewny” czyli działacze konspiracji.

W 1992 r. powstał Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników, który zrzesza około 5 tys. osób. W ciągu 25 lat Związek ufundował 70 tablic pamiątkowych, 5 obelisków, 3 pomniki upamiętniające ofiarę żołnierzy-górników. Prowadził też działalność edukacyjną poprzez wydawanie publikacji na temat represji w Wojskowych Batalionach Pracy. W 2012 r. Związek został odznaczony przez bp. Józefa Guzdka medalem bł. ks. Jerzego Popiełuszki.