Biskupi wzywają Europę do powrotu do chrześcijańskich korzeni

O tym, że Europa potrzebuje nie tylko powrotu do chrześcijańskich korzeni, ale też odpowiednich warunków do rozwoju, które może zapewnić troska o wspólnotę, kulturę i otwartość na Ducha Świętego, mówił podczas konferencji prasowej w Mińsku wiceprzewodniczący CCEE abp Stanisław Gądecki, podsumowując w sobotę przedpołudniowe obrady biskupów europejskich, dotyczące aktualnej kondycji i perspektyw dla Europy.

Refleksja nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością kontynentu europejskiego, była tematem przedpołudniowych sesji zgromadzenia ogólnego Rady Konferencji Biskupich Europy, obradującej od czwartku w Mińsku. Jak wyjaśnił wiceprzewodniczący CCEE abp Stanisław Gądecki podczas konferencji prasowej podsumowującej tę dyskusję, o przeszłości Europy w jej najlepszym wydaniu, najlepiej mówią święci patronowie Starego Kontynentu: św. Benedykt, święci Cyryl i Metody oraz męczennica XX w. św. Edyta Stein.

Jak wyjaśniał hierarcha, św. Benedykt wniósł do kultury europejskiej pracę i modlitwę – wartości, które przez wieki charakteryzowały ducha Europejczyków. Święci Cyryl i Metody, jako tłumacze Pisma Świętego na pierwszy język nie będący językiem biblijnym, a także prekursorzy inkulturacji Ewangelii wśród ludów europejskich – są wzorem ewangelizacji i symbolem dwóch płuc Europy: wschodniego i zachodniego. Z kolei św. Edyta Stein stała się symbolem pokojowego sprzeciwu wobec totalitaryzmów – polegającego nie na walce zbrojnej, ale na przyjęciu krzyża Chrystusa i oddania życia ze względu na wierność Jego nauczaniu.

Jak mówił abp Gądecki, biskupi europejscy przypominali też o głównych filozofach Szkoły Ateńskiej: Platonie i Arystotelesie. – Platon spoglądał w kierunku nieba, Arystoteles w kierunku ziemi. Ta komplementarność spojrzeń była charakterystyczna dla Europy, a dziś pozostało z niej głównie spojrzenie w dół – mówił przewodniczący KEP.

Czytaj także: Abp Hollerich dla KAI: nie chciałbym synodu o młodzieży, ale z młodzieżą

Hierarcha przypomniał też, że chrześcijaństwo było fundamentem Europy, w której szanowane były takie same wartości, jakich poszukuje się współcześnie: godność człowieka, wolność, sprawiedliwość, jedność, szacunek dla życia, poszanowanie prawa i pracowitość. Podkreślał, że chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się stąd także na inne kontynenty – dopóki Europa nie zaczęła sama tracić swoich korzeni, co sprawiło, że stała się uboższa i poraniona.

Mówiąc o współczesności Europy, biskupi wskazali cierpienia i nadużycia spowodowane odejściem od wartości chrześcijańskich, m.in. konsumizm, samotność, zwłaszcza osób młodych, nadużywanie praw człowieka, bezrobocie, handel ludźmi, handel bronią, prześladowania i kryzys migracyjny. Podkreślili przy tym, że tak, jak obraz przeszłości nie jest pozbawiony elementów pesymistycznych, tak też teraźniejszości nie brak piękna Europy, która wciąż jest kochana i wspierana przez Kościół.

Myśląc o przyszłości, biskupi podkreślali, że musi ona polegać na zatroszczeniu się o ożywienie korzeni Europy. Abp Gądecki porównał kontynent europejski do drzewa, które do życia i rozwoju potrzebuje nie tylko korzeni i ziemi, ale też słońca, wody i przestrzeni. Do wody porównał społeczeństwo i wspólnotę, jaką tworzą jej członkowie, a także relacje budowane z mieszkańcami innych kontynentów. Do słońca – Ducha Świętego, który daje mu siłę. Do przestrzeni – kulturę, która pozwala mu się rozwijać.

Jak dodał kard. Vincent Nichols, Białoruś, ze względu na historię prześladowań Kościoła w czasie reżimu komunistycznego, można porównać do drzewa, któremu odcięto gałęzie, ale które zachowało żywe korzenie i dziś dzięki nim się odradza.

Biskupi podkreślili również znaczenie chrześcijan we wspólnocie europejskiej, porównując ich misję do roli, jaką pełni dusza w ciele człowieka. Zaznaczyli również, że ich refleksja nie dotyczy jedynie Unii Europejskiej, ale całego kontynentu ufundowanego na wartościach chrześcijańskich, do których przywrócenie jest troską i wyzwaniem Kościoła.

Przesłanie CCEE

W przesłaniu podsumowującym trzydniowe obrady przewodniczących episkopatów europejskich i ich delegatów, biskupi zebrani w stolicy Białorusi przypominają, że Europa, zbudowana przed wiekami na wartościach chrześcijańskich, potrzebuje duchowej odnowy i powrotu do swoich korzeni. Podkreślają też, że potrzebne jest „znalezienie dróg, dzięki którym głos Pana Jezusa ponownie rozbrzmi w sercach 'człowieka europejskiego’, w kulturze i społeczeństwie”.

– Europa jest nie tylko ziemią, ale też duchowym zadaniem – apelują hierarchowie, odpowiadając na wezwanie papieża Franciszka do „dania nowego i odważnego impulsu dla tego umiłowanego kontynentu”. Przypominają, że chrześcijanie są dziś posłani do głoszenia Chrystusa w świecie potrzebującym nawrócenia. Wskazują też, że przesłanie Ewangelii jest nieustannym źródłem europejskiej historii, jej humanistycznej cywilizacji, demokracji, praw i powinności człowieka.

Biskupi europejscy zwracają uwagę, że otwarcie na transcendencję i wiarę „przyjęło w Europie oblicze Ewangelii” i stało się inspiracją dla drogi, którą na przestrzeni dziejów podążali Europejczycy, rozwijając swoją cywilizację i kulturę. Zachęcili, by w duchu tych samych wartości spojrzeć na zjawisko imigracji, które jest wyzwaniem, wymagającym wspólnej odpowiedzialności.

„Ludy i narody zachęcamy do reagowania na silne tendencje sekularyzacji, zachęcające do życia bez Boga, lub do przesunięcia Go do sfery prywatnej, karmiąc tym samym indywidualizm i powodując osamotnienie” – apelują przewodniczący europejskich episkopatów. Wzywają także do otwartości na dar życia.

Przypominają też, że w związku ze zbliżającym się synodem biskupów, drugim spośród podjętych w czasie obrad tematów było towarzyszenie młodzieży. Zapewniają o swojej wielkiej sympatii do młodych, „która przekłada się na modlitwę, większą bliskość, pragnienie wysłuchania oraz pełnego miłości i cierpliwości towarzyszenia młodzieży”. Zapewnili, że Kościół, jak matka, ufa i wierzy młodzieży. Kościół jest świadomy trudności, jakie młodzi przeżywają na co dzień, chce być blisko nich i z nimi podążać.

Na zakończenie biskupi zgromadzeni w Mińsku wezwali Europę i jej mieszkańców do odważnego powrotu do korzeni i wartości chrześcijańskich, na których zbudowano europejską cywilizację. Zapewnili, że Kościół „ze wzrokiem utkwionym w Chrystusie i z Ewangelią w dłoni wraz z Europą podąża ku przyszłemu pojednaniu, sprawiedliwości i pokojowi”.