Uczestnicy polsko-ukraińskiej konferencji napisali list do papieża

Uczestnicy międzynarodowej konferencji naukowej „Kościół katolicki w procesie dialogu i pojednania polsko-ukraińskiego”, która odbyła się w dniach 10-12 października 2017 r. w Rzymie wystosowali list do papieża Franciszka. Wyrażono w nim nadzieję, że pojednanie polsko-ukraińskie dokonane w duchu prawdy i miłości, oparte na wzajemnym respektowaniu różnorodności, a także tożsamości każdej z jednających się stron, przyniesie dobre owoce.

W liście przypomniano, m.in., że Kościół kijowski obchodził w 1988 roku tysiącletnią rocznicę swoich narodzin. Obchody miały miejsce w sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze. Zaznaczono, że był to czas, gdy naród polski i ukraiński zamknięte były w ramach sowieckiego systemu, który zniewalał zarówno narody, jak i wspólnoty wierzących. W polskim sanktuarium narodowym mogli spotkać się – obok tysięcy wiernych obu Kościołów – biskupi rzymskokatoliccy z Polski pod przewodnictwem kard. Józefa Glempa oraz greckokatoliccy biskupi z diaspory pod przewodnictwem arcybiskupa większego kijowsko-halickiego kard. Myrosława Lubacziwskiego. Obchody poprzedzone były spotkaniem hierarchów katolickich polskich i ukraińskich w Rzymie w 1987 roku, na którym doszło do pojednania w myśl słów: „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Było to wydarzenie bez precedensu w historii narodów Europy Środkowo-Wschodniej.

Zobacz pełną treść listu

Dalej w liście zaznaczono, że spotkanie w 1988 roku na Jasnej Górze przyspieszyło upadek systemu przemocy i dało nowy impuls procesowi pojednania Polaków oraz Ukraińców, narodów które w XX wieku – mimo wielu przykładów braterstwa – podzieliła trudna i tragiczna historia. „Stajemy wobec wezwania, abyśmy miłosierdzie, które okazuje nam Wszechmocny Bóg, okazywali drugiemu człowiekowi” – czytamy w liście.

Wyrażono nadzieję, że pojednanie dokonane w duchu prawdy i miłości, oparte na wzajemnym respektowaniu różnorodności, a także tożsamości każdej z jednających się stron, które łączy ludzi, rodziny, a także całe narody i regiony świata, przyniesie dobre owoce.

List podpisany przez wszystkich uczestników konferencji przekazano papieżowi Franciszkowi.

Podsumowując trzydniową konferencję Marek Melnyk zaznaczył, że podczas konferencji dokonano przeglądu i analizy tego, co we wzajemnych relacjach polsko-ukraińskich dokonano od 1987 r. Ważne, że przyjechali specjaliści zajmujący się wymiarem religijnym naszych relacji, w tym roli Kościoła katolickiego w procesie dialogu i pojednania i są to naukowcy z uniwersytetów: jagiellońskiego, warmińsko-mazurskiego, UMCS czy Akademii Pedagogicznej w Słupsku. Zwrócił uwagę, że na Ukrainie te badania są rozwinięte w mniejszym stopniu.

Stwierdził, że podobne konferencje w przyszłości powinny gromadzić szersze grono naukowców, nie tylko Polaków i Ukraińców, ale także Niemców i Rosjan. Fenomen pojednania polsko-ukraińskiego powinien być rozpatrywany w najszerszym kontekście, relacji łączących społeczności i narody Europy środkowo-wschodniej, a przede wszystkim stosunków Ukrainy i Rosji. Zdaniem Melnyka musimy też korzystać z doświadczeń innych narodów np. Polaków i Niemców, Niemców i Francuzów, którzy przezwyciężali nienawiść i obcość w praktycznych działaniach, czego wspaniałym przykładem jest organizacja charytatywna „Kościół w potrzebie” (Kirche in Not).

Czytaj także: Pojednanie polsko-ukraińskie w perspektywie religijnej, kulturowej i społecznej – sesja w Rzymie

„W relacjach polsko-ukraińskich musimy kopiować takie wzory. Nam przede wszystkim brakuje konkretów. Jak na razie mamy deklaracje, dokumenty, spotkania modlitewne i to już dużo” – zaznaczył.

Marek Melnyk wskazał na konieczność założenia fundacji dialogu i pojednania polsko-ukraińskiego na wzór Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie, która ma konkretny budżet i wypracowany długofalowy program działania.

„Z drugiej strony dobrze, że prowadzimy dialog pozainstytucjonalny, na poziomie relacji międzyludzkich o czym np. świadczy współpraca lekarzy polskich i ukraińskich. Trzeba pokazywać i opisywać wiele obszarów naszej współpracy, a to jest dowód, że nasz dialog trwa i się rozwija. Niestety często, i to jest w dużym stopniu wina mediów, pokazuje się tylko konflikty. Podkreślmy, że mamy naszą codzienną rzeczywistość, która naznaczona jest stałym i życzliwym dialogiem” – powiedział dr hab. Marek Melnyk.

Konferencję zakończyła dzisiaj Msza św. koncelebrowana przez ks. protojereja Artura Masłeja z Pieniężna oraz ks. dr Jerzy Zająca z UKSW w Warszawie przy grobie św. Jana Pawła II w bazylice św. Piotra. Jej intencją było pojednanie polsko-ukraińskie. Przypomniano, że to głównie dzięki Janowi Pawłowi II doszło do zbliżenia naszych narodów i Kościołów. „Wiele już zrobiono na drodze pojednania, ale przed nami jeszcze długa droga i dlatego potrzebujemy Bożego wsparcia i wstawiennictwa świętych” – powiedział ks. Masłej.

Zwrócono też uwagę, że wczoraj zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, abp Światosław Szewczuk ogłosił św. Jana Pawła II patronem polsko-ukraińskiego pojednania.