List do papieża Franciszka
Rok: 2017
Autor: Naukowcy Polsko-Ukraińscy
Jego Świątobliwość
Papież Franciszek
Ojcze Święty,
uczestnicy międzynarodowej konferencji naukowej „Kościół katolicki w procesie dialogu i pojednania polsko-ukraińskiego”, obradujący w dniach 10-12 października 2017 r. w Rzymie, przesyłają Waszej Świątobliwości wyrazy czci i synowskiego oddania.
Tematem konferencji są dwa wydarzenia, ważne w historii Kościoła. Pierwszym z nich był chrzest Rusi w 988 roku. Aktem tym wschodnia gałąź Słowian weszła w skład chrześcijańskiej rodziny narodów Europy. Drugim wydarzeniem była unia z Kościołem Rzymskim chrześcijan Metropolii Kijowskiej, podpisana w 1595 roku w Rzymie i sfinalizowana rok później w Brześciu.
Kościół Kijowski, depozytariusz owej bogatej tradycji, obchodził w 1988 roku tysiącletnią rocznicę swoim narodzin. Obchody miały miejsce w sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze. Był to czas, gdy naród polski i ukraiński, zamknięte były w ramach sowieckiego systemu, który zniewalał zarówno narody, jak i wspólnoty wierzących.
Millenium chrztu Rusi nie mogło odbyć się w Kijowie, historycznej stolicy Ukrainy, jednak system zniewolenia był już tak słaby, że w polskim sanktuarium mogli spotkać się – obok tysięcy wiernych obu wyznań – biskupi rzymskokatoliccy z Polski pod przewodnictwem J.E. Józefa kard. Glempa oraz greckokatoliccy biskupi z Diaspory pod przewodnictwem abpa Większego Kijowa J.E. Myrosława kard. Lubacziwskiego. Obchody poprzedzone były spotkaniem hierarchów katolickich polskich i ukraińskich, w Rzymie w 1987 roku, na którym doszło do pojednania: przebaczamy i prosimy o przebaczenie. Było to wydarzenie bez precedensu w historii narodów Europy Środkowo-Wschodniej.
Spotkanie w 1988 roku na Jasnej Górze przyspieszyło upadek systemu przemocy i dało nowy impuls procesowi pojednania Polaków i Ukraińców, narodów które w XX wieku – mimo wielu przykładów braterstwa – podzieliła trudna i tragiczna historia. Rola tamtych wydarzeń nie ogranicza się tylko do prostowania krętych ścieżek historii, ale jest zadaniem do realizacji teraz i w przyszłości. Stajemy wobec wezwania, abyśmy miłosierdzie, które okazuje nam Wszechmocny Bóg, okazywali drugiemu człowiekowi.
Pojednanie dokonane w duchu prawdy i miłości, oparte na wzajemnym respektowaniu różnorodności, a także tożsamości każdej z jednających się stron, które łączy ludzi, rodziny a także całe narody i regiony świata, przyniesie dobre owoce.
W imieniu organizatorów konferencji, z pokorną prośbą o błogosławieństwo na dalsze prace.
dr hab. Zdzisława Kobylińska
prof. dr hab. Marek Melnyk
Rzym, 12 października 2017 roku
tom (KAI Rzym)