Kalisz: 24 kościoły diecezji kaliskiej remontowane z funduszy unijnych

24 kościoły i ponad 160 zabytków na terenie diecezji kaliskiej poddano pracom renowacyjnym w ramach projektu unijnego. Całkowita wartość remontów w dwóch etapach to 22,5 mln zł z dofinansowaniem w wysokości ponad 19 mln zł z budżetu Unii Europejskiej. Osobom zaangażowanym w realizację projektów unijnych dziękował bp Edward Janiak podczas konferencji prasowej z dziennikarzami. W spotkaniu z przedstawicielami mediów, które odbyło się w Centrum Józefologicznym w Kaliszu uczestniczyła wicewojewoda wielkopolska Marlena Maląg.

Spotkanie było okazją do podsumowania prac w ramach I etapu projektu „Szlakiem zabytkowych kościołów obszaru Diecezji Kaliskiej – rewaloryzacja i konserwacja zabytków drewnianych celem ochrony dziedzictwa kulturowego oraz wzrostu atrakcyjności regionu” dofinansowanego z budżetu Unii Europejskiej.

W swoim wystąpieniu biskup kaliski Edward Janiak podkreślił, że kościoły drewniane w Polsce stanowią nieodłączny element krajobrazu architektonicznego i są ważną częścią spuścizny dziedzictwa kulturowego Europy. – Świątynie drewniane były i są nadal ośrodkami sprawowania kultu religijnego, miejscami, w których wierni doświadczali i doświadczają nadal obecności sacrum, a panujący w nich od wieków niezwykły nastrój odczuwamy również w dzisiejszych czasach. Są też widomym znakiem wspólnoty kulturowej mieszkańców i przykładem czołowych osiągnięć dawnego ciesielstwa. Niejednokrotnie zachwycają swoim pięknem, doskonałością rozwiązań konstrukcyjnych i swoistą szlachetnością materiału, z jakiego zostały wzniesione. Drewno jest jednak materiałem nietrwałym. Niszczy je upływający czas i szkodniki żerujące w drewnie. Dlatego kościoły drewniane tak jak ludzie – odchodzą – mówił duchowny.

Wskazał, że w całej Wielkopolsce istnieje 230 kościołów drewnianych. Z kolei na terenie diecezji kaliskiej znajduje się 80 świątyń drewnianych, spośród których 57 pełni funkcję kościołów parafialnych, a 23 dalsze stanowią kościoły i kaplice filialne.

Dodał, że wśród tych kościołów 4 powstały w XVI w. (w Blizanowie, cmentarny pw. Świętej Trójcy w Koźminie Wielkopolskim, filialny pw. św. Fabiana i Sebastiana w Krotoszynie oraz filialny pw. św. Jana Chrzciciela w Ołoboku), 7 pochodzi z XVII w. (w Chlewie, Golinie, Grębaninie, Kucharach, Laskach, Słupi pod Bralinem oraz Wielowsi w dek. koźmińskim), a pozostałe wzniesione zostały w XVIII w. – Ich stan zachowania jest różny, ale dzięki pracom konserwatorskim przeprowadzonym kilka lat temu i obecnie w ramach projektu realizowanego ze współudziałem środków finansowych Unii Europejskiej, kilkadziesiąt z nich jeszcze przez wiele lat gromadziło będzie w swych wnętrzach wiernych na Eucharystii i różnych nabożeństwach, a także świadczyło o naszych chlubnych dziejach i naszym kulturowym dziedzictwie ojców i dziadów – zaznaczył ordynariusz diecezji kaliskiej.

I etap projektu obejmował prace przy blisko 100 obiektach drewnianych w 17 kościołach drewnianych i murowanych. Spektrum działań przy zabytkach ruchomych i nieruchomych było bardzo szerokie. Pracami renowacyjnymi i konserwatorskimi objęto zabytki nieruchome, np. więźby dachowe, belki zrębowe jak i zabytki ruchome, czyli ołtarze, obrazy, rzeźby, chrzcielnice, feretrony, konfesjonały, ambony.

W realizacji projektu finansowo partycypowały parafie, których łączny wkład własny wyniósł blisko 1,2 mln zł oraz samorządy lokalne, które łącznie na renowację i konserwację drewnianych zabytków przekazały ponad 340 tys. zł. Były to: Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Miasto Kalisz, Powiat Kaliski, Powiat Pleszewski, Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce, Gmina i Miasto Dobrzyca, Gmina i Miasto Międzybórz, Miasto Byczyna.

W I etapie projektu remonty były prowadzone w kościołach: pw. Narodzenia NMP w Blizanowie, pw. św. Jakuba Apostoła w Czerminie, pw. Wszystkich Świętych w Droszewie, pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika – kościele oo. franciszkanów w Kaliszu, pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Koźminie Wielkopolskim, pw. Wszystkich Świętych w Liskowie, pw. Narodzenia NMP w Ociążu, pw. św. Jana Chrzciciela w Rozdrażewie, pw. Oczyszczenia NMP w Starymgrodzie, pw. św. Marii Magdaleny w Sośnicy, pw. NMP Wniebowziętej w Żegocinie, pw. Świętej Trójcy w Dziesławicach, pw. NMP Królowej Polski w Jakubowicach, pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa Proślicach, pw. Wniebowzięcia NMP w Uszycach, pw. Świętej Trójcy w Węglewicach, pw. św. Andrzeja Apostoła w Złoczewie.

Zrealizowane dotychczas działania mają swoją kontynuację w postaci II etapu. W jego ramach przewidywane są prace konserwacyjne i renowacyjne w 9 kościołach z I etapu oraz w 7 nowych obiektach zabytkowych w: Górznie, Kozie Wielkiej, Krotoszynie, Mikstacie, Ołoboku, Stawie Kaliskim i Zdunach. II etap jest również współfinansowany przez Unię Europejską z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Całkowita wartość projektu wynosi ponad 12 mln zł, w tym dofinansowanie przekracza 10 mln zł.

Inicjatorem powstania projektu był gwardian franciszkanów w Poznaniu o. Leszek Klekociuk, a koordynatorem z ramienia diecezji kaliskiej ks. kan. Rafał Kopis.

Podczas spotkania biskup kaliski Edward Janiak odznaczył pierścieniem św. Józefa osoby zaangażowane w realizację projektu. Takie pierścienie otrzymali: Marlena Maląg i o. Leszek Klekociuk.

Na konferencji prasowej zaprezentowano wyjątkowe dzieło sztuki – gotycką, drewnianą Madonnę z Dzieciątkiem z Czermina. To jedna z najstarszych rzeźb, które zostały poddane renowacji i konserwacji w ramach projektu.