„Vox Patris” – największy dzwon kołysany na świecie został odlany w Krakowie

Największy na świecie dzwon kołysany „Vox Patris” („Głos Ojca”) rozbrzmiewać będzie w Sanktuarium Boga Ojca Przedwiecznego w Trinidade, w Brazylii. Dzwon wykonała Pracownia Ludwisarska Jana Felczyńskiego w Przemyślu oraz firma Rduch Bells & Clocks w Czernicy, a odlany został w Metalodlew SA w Krakowie.

Dzwon waży 55 ton, ma średnicę 4,5 m oraz ponad 4 m wysokości. Jarzmo, czyli zawieszenie to kolejne 12 ton, a serce dzwonu waży ok. 2 tony. Oprócz olbrzyma, polscy ludwisarze wykonają dla bazyliki w Trinidade ponad 70 mniejszych dzwonów.

Prace nad „Vox Patris” rozpoczęły się w 2013 r. Towarzyszyły im wielomiesięczne konsultacje, symulacje i analizy naukowo-techniczne ze specjalistami Katedry Odlewnictwa Politechniki Śląskiej oraz Metalodlew SA w Krakowie. Przez właściciela firmy Rduch Bells & Clocks w Czernicy Grzegorza Klyszcza oraz Pracowni Ludwisarskiej Jana Felczyńskiego w Przemyślu Piotra Olszewskiego przygotowana została wizja oraz projekt obrazujący autorskie rozwiązanie odpowiadające skali planowanego obiektu.

Dzwon zrobiony został tradycyjnie ze stopu miedzi (78 proc.) i cyny (22 proc.), dzięki czemu uzyskał niepowtarzalny blask i piękny, głęboki dźwięk. Na jego wykonanie zużyto ponad 60 t metalu. Kolos musiał zostać odlany w całości, co stanowiło nie lada wyzwanie, gdyż w piecu krakowskiego Metalodlewu jednorazowo można przetopić 15 t metalu.

Proces tworzenia dzwonu nie zmienia się od setek lat: najpierw wykonany został rdzeń wewnętrzny, a następnie przy użyciu wzornika ludwisarze stworzyli tzw. dzwon fałszywy odwzorowujący oryginał z naniesionymi zdobnymi inskrypcjami z wosku. Na nim uformowany został płaszcz oddający rzeczywisty kształt i wygląd dzwonu. W wyniku podgrzewania wosk wytopił się, odciskając ornamenty na płaszczu. Po usunięciu dzwonu fałszywego powstałą przestrzeń wypełniono brązem dzwonowym.

Ponad 60 t metalu w ciągu 12 minut wpłynęło do formy z prędkością 150 kg na sekundę, a więc 1500 razy szybciej niż woda z kranu. Forma „Vox Patris” zrobiona została – zgodnie ze starą stosowaną od wieków techniką – z gliny zmieszanej z końskim łajnem. Pozwoliło to na uzyskanie właściwego dźwięku. Ludwisarze z Przemyśla i specjaliści ze Śląska zastosowali przy budowie olbrzyma nowy, wspólnie stworzony szablon poprawiający akustykę. Po raz pierwszy wykorzystano go przy odlewie dzwonu Jan Paweł II dla Królewskiej Katedry na Wawelu i od tego miejsca nazwano go „Royal Bells”.

Dzwon „Vox Patris” popłynie do Brazylii statkiem, a do portu przewieziony zostanie na specjalnej platformie samochodowej.

Sanktuarium w Trinidade zwane jest brazylijską Częstochową. Świątynia położona jest w centralno-zachodniej Brazylii. W miejscu, w którym istnieje, w 1840 r. para rolników znalazła medalion z Trójcą Świętą koronującą najświętszą Pannę Maryję. Dziś podążają tam pielgrzymi z całego świata.

Pierwsza niedziela lipca każdego roku jest obchodzona jako święto Boga Ojca Przedwiecznego. W ciągu poprzedzających je dni odbywają się tam nabożeństwa i procesje, w których uczestniczy ponad 2,5 miliona ludzi. Wielu wiernych odwiedza sanktuarium przez cały rok.

Obecnie Trinidade stało się jednym z największych ośrodków turystyki religijnej. Ze względu na rosnącą liczbę pielgrzymów, rozbudowywane sanktuarium podniesione zostanie do rangi bazyliki mniejszej. W budowanej zaś ponad 100-metrowej wieży znajdzie swe miejsce największy dzwon kołysany na świecie „Vox Patris”, odlany w Krakowie.