Przeworsk: 625 lat nadania praw miejskich i powstania pierwszej parafii

Za 625 lat erygowania parafii pw. Ducha Świętego oraz nadania praw miejskich przez Króla Władysława Jagiełłę dziękował w niedzielę Przeworsk na Podkarpaciu. Uroczystej Mszy św. w bazylice Ducha Świętego przewodniczył abp Adam Szal. W homilii metropolita przemyski wzywał do troski o dobro wspólne ponad partyjnymi podziałami. – Obyśmy potrafili zawiesić na kołku różnice – mówił.

Abp Adam Szal zauważył, że każdy człowiek ma w sobie wpisane pragnienie wspólnoty, stąd tworzą się rodziny, miejscowości, parafie, czy państwa. Zwrócił uwagę, że celem każdej z nich jest wspólna wędrówka przez życie, ale „wśród wędrowców pojawia się tęsknota za miejscem stałym”. – Ludzie potrzebują wspólnego miejsca, które będzie ich ojczyzną, potrzebują współpracy w celu zapewnienia sobie odpowiedniego poziomu życia pod względem gospodarczym, kulturalnym, czy religijnym – mówił.

Kaznodzieja zwrócił uwagę, że w każdej grupie potrzebne są osoby, które sprawują władzę. Przytoczył słowa św. Pawła, który pisał w liście do Rzymian, że sprawiedliwa władza pochodzi od Boga i została przez Niego ustanowiona dla „działania dla dobra wspólnego i liczenia się z prawem moralnym, naturalnym, dekalogiem”. – Celem przyświecającym każdej władzy jest służba dla dobra człowieka. To dlatego „minister” znaczy „sługa” – mówił o prawidłowości sprawowania wyższych urzędów.

– Każda władza, czy duchowna, czy świecka, na każdym szczeblu ma troszczyć się o to, aby była sprawiedliwość, pokój, równość obywateli. Ta świadomość powinna wpływać na ustawy i rozporządzenia – wskazywał.

Abp Szal wyznał, że jego marzeniem jest, „abyśmy byli zjednoczeni wokół dobra wspólnego”. – Żeby zjednoczenie nie przejawiało się w walce między sobą. Żebyśmy nie marnotrawili sił i nie tracili ich na obrzucanie się różnego rodzaju inwektywami i żebyśmy umieli się zjednoczyć, gdy pojawi się jakieś dobro wspólne – mówił.

Metropolita przemyski zachęcał, aby nie patrzeć na barwy polityczne, ale – jeśli pojawi się jakaś społeczna potrzeba – czynić wszystko, bez względu na zapatrywania polityczne, aby to dobro się realizowało.
Hierarcha wskazał, żeby w zbliżających się wyborach podjąć decyzje, które „służą naszemu dobru, dobru miasta, żebyśmy umieli wybierać ludzi, którzy mają odpowiednią hierarchię wartości, którzy będą nas po prostu reprezentować”.

Abp Szal przestrzegał przed błędami, które „powodują rozbicie, rozłamy, walkę frakcyjną, która różni ludzi, zamiast jednoczyć ich wokół celów”. – Obyśmy jako chrześcijanie czuli w sobie potrzebę nie różnicowania się. A jeżeli się różnimy się, żebyśmy w pewnym momencie potrafili zawiesić na kołku różnice i pracowali dla dobra wspólnego, dla dobra parafii, dla dobra miasta – zachęcał.

Prawa miejskie nadał Przeworskowi w lutym 1393 r. król Władysław Jagiełło. Dwa miesiące później biskup lubuski Jan erygował w mieście parafię, którą w następnym roku zatwierdził biskup przemyski Maciej, powierzając w niej duszpasterstwo Kanonikom Regularnym Stróżom Grobu Pańskiego Jerozolimskiego (Bożogrobcom).

Parafia była bardzo rozległa – należało do niej oprócz Przeworska kilkanaście wiosek. Funkcjonowała przy kościele św. Katarzyny. Wkrótce świątynia okazała się za mała dla rozległej parafii, dlatego Bożogrobcy w latach 1430 – 1473wznieśli duży kościół w stylu gotyckim, któremu nadano wezwanie Ducha Świętego. W swojej strukturze istnieje do dziś.

29 grudnia 1982 roku kościół został podniesiony przez Ojca Świętego Jana Pawła II do godności bazyliki mniejszej. 19 marca 2003 roku została erygowana kapituła przeworska, a 28 maja 2012 roku abp Józef Michalik ustanowił w bazylice Sanktuarium Grobu Bożego.

Od 1727 r. w świątyni znajduje się kaplica Bożego Grobu, drugie obok Miechowa miejsce w Polsce, gdzie czczony jest kult Świętego Grobu. W kaplicy znajduje się replika Bożego Grobu z Jerozolimy, a w jej ścianie relikwiarz w kształcie krzyża jerozolimskiego z kamieniem z Grobu Chrystusa.
Obecnie pracują tu księża archidiecezji przemyskiej.